Tips bij angsten

1. Zet jouw angst eens op een stoel en ga er tegenover zitten. Wat vind je van die angst? Wat zie je? Wat ervaar je?

2. Ga nu eens in de stoel zitten en ga verkennen: hoe voelt dit deel? Hoe kijkt het naar jou? Wat probeert het te voorkomen? Waar is het bang voor?

3. Probeer te onderzoeken wat de intentie is van de angst. (bijvoorbeeld beschermen tegen afwijzing of pijn).

4. Ga uit de stoel en er weer ertegenover zitten en vraag aan jezelf intern: “Als dit angstige deel zich geen zorgen hoefde te maken, wat zou het dan liever willen doen of geven?”

Angst is een menselijke emotie waar we niet zonder kunnen. Het helpt ons gevaarlijke situaties te herkennen en ons in veiligheid te brengen.
Impulsief reageren op een angstig gevoel kan in bepaalde (verkeer) situaties daardoor zeer effectief zijn.

Wanneer we angst ervaren als gevolg van onze eigen gedachtes, zoals 'dat lukt mij nooit', 'wat zullen anderen wel niet van me denken', 'straks val ik door de mand', is het belangrijk dat we onze angsten gaan onderzoeken en ons afvragen waar we werkelijk bang voor zijn, of deze angst wel reëel is.
Impulsief reageren op dit soort angsten, helpt ons meestal niet verder vooruit in ons leven. Het helpt ons verder de put in, het zet ons vast, stagneert onze ontwikkeling, in plaats dat het ons vooruit helpt.

En ja, dit is niet voor iedereen even gemakkelijk. Het leven is niet altijd gemakkelijk maar dat is nog geen reden om het nog zwaarder en voor jezelf nog moeilijker te maken. 

Herken je wat ik hier schrijf? Haal de moed uit je schoenen en kom in actie. Om echt te leven, moet je bewegen, innerlijk (mentaal, emotioneel) en uiterlijk (fysiek, doen). 'Blijven zitten waar je zit' is HET recept voor stagnatie, depressie en je van binnen 'leeg/dood' voelen.

Robert Jackman heeft boek geschreven: Waarom doe ik zo?
Stop je impulsieve reacties, heel je gewonde innerlijke kind.
Waarom maak ik steeds dezelfde foute keuzes? Waarom voel ik me telkens somber en angstig? Waarom word ik zo vaak teleurgesteld en ben ik het slachtoffer van de situatie?
Dit soort patronen heeft vaak zijn oorsprong in je jeugd. Met behulp van dit boek ontrafel je stap voor stap de pijn uit het verleden

Loop niet weg voor je angst, probeer hem onder ogen te zien. Als dat lukt krijg je er greep op. Zorg goed voor jezelf, want als je fit en uitgerust bent, kun je meer aan. Angst heeft dan minder vat op je. Werk aan je zelfvertrouwen. Je bent niet perfect, maar sta eens stil bij wat je gelukt is, bij waar je goed in bent. Laat je niet leiden door de omgeving door alles wat er op je afkomt. Bepaal zelf welke indrukken je ‘binnen wilt laten’. Vaak staat iemand die aan angst lijdt, veel te open voor zijn omgeving. Probeer de reactiepatronen op je angst, die je zo goed kent, eens los te laten. Lukt het om anders te reageren? Bedenk ook of het niet mogelijk is bepaalde situaties meer in de hand te nemen en daardoor veiliger te maken.

“Een regelmatig leven leiden, op tijd gaan slapen en niet te laat opstaan, gezond en regelmatig eten, niet te veel alcohol drinken, niet roken. Die goede gewoontes hebben een heilzaam effect op ons stresssysteem. Andere belangrijke factoren zijn genoeg bewegen en sociale steun: zorg ervoor dat er mensen zijn bij wie je terechtkunt om mee te praten.”

Ik werk voornamelijk met vrouwen die zich in hun midlife bevinden, de tweede helft van hun leven.
Wat ik keer op keer hoor, is dat hun grootste angst niet zit in ouder worden zelf, maar in later terugkijken en spijt voelen.

Spijt dat ze niet eerder uit de sleur zijn gestapt. Spijt dat ze niet de moed hebben gehad om stil te staan bij wat ze écht wilden. Spijt dat ze niet hebben onderzocht welke verlangens er diep vanbinnen nog leefden en wat ze nog verder hadden willen ontwikkelen.

Het idee dat ze hun leven voorbij laten gaan zonder trouw te zijn aan zichzelf dát is wat deze vrouwen het meest benauwt. Want ergens diep vanbinnen weten ze heel goed dat er meer in hen zit, dat er nog iets gehoord en geleefd wil worden.

Het is mijn expertise om juist deze vrouwen te begeleiden bij het hervinden van zichzelf. Ik help hen weer te voelen wie ze zijn, helder te krijgen wat ze nodig hebben en de kracht te vinden om keuzes te maken die echt bij hen passen. Zodat ze de tweede helft van hun leven niet langer voorbij laten gaan, maar voluit en vanuit hun hart leven.

Voel je dat dit over jou gaat? Laten we samen kijken wat jij nu nodig hebt.

Ken je dat? Je lost een zorg op, en hop – daar dient de volgende zich alweer aan. Alsof je hoofd continu een takenlijst van zorgen afwerkt.

Dat is geen toeval. Ons brein is gemaakt om te piekeren – en wel hierom:

🔎 Probleemzoeker: Ons brein wil constant risico’s inschatten. Veiligheid eerst.

🔎 Schijncontrole: Denken = doen, denkt het brein. Maar piekeren is vaak stilstand.

🔎 Negatieve bias: Slecht nieuws krijgt automatisch voorrang.

🔎 Gewoonte: Piekeren wordt snel een mentale reflex.

🔎 Emoties vermijden: Het hoofd probeert op te lossen wat het hart voelt.
Herkenbaar?

Dan is dit een goed moment om bewust even uit die piekermodus te stappen.
Probeer eens:

✅ Wandelen zonder telefoon
✅ Opschrijven waar je dankbaar voor bent (je kunt nu eenmaal niet dankbaar en angstig tegelijk zijn)
✅ Je piekergedachten parkeren tot ‘maandag 10:00’
✅ Iets creatiefs doen – puur voor het plezier
✅ Doe mijn meditatie: stoppen met piekeren. Deze kun je op Spotify vinden onder 21 praktische meditaties

Je hoeft niet alles op te lossen. Soms is even niks het beste wat je kunt doen.

Sommige mensen geven aan dat het vaak met een gedachte en/of gevoelens begint.
Echter de angst voel je vaak ook in je lichaam.
Dit kan door dat je merkt dat je spieren aanspannen, je voelt je hart kloppen of je kunt moeilijke ademen. Extra transpireren. Moeilijk in slaap vallen of slecht doorslapen of te vroeg wakker worden.
Het is niet verkeerd om ergens gespannen voor te zijn, alleen het mag niet zo erg zijn dat je iets gaat mijden om de angst. Dan gaat het je leven beheersen. Herken je dit.?

Er is of ik sta voor) een bedreigende situatie en ik heb geen idee (of ik zie geen uitkomst)( hoe ik daar zelf iets aan kan veranderen. Mensen hebben de neiging om vooruit te kijken, de toekomst in. Mocht dit niet gaan door wat dan ook, dan voel je je bedreigd in je bestaan. Herken je dit misschien bij jezelf?

Angst is een fysieke sensatie. Hoe zou het zijn om bij een klein beetje angst jezelf af te vragen waar in je lichaam je dit voelt. Kun je je hand daar leggen waar de angst naar boven komt? En dan zachtjes tegen de angst spreken. Zoals je dat zou doen bij een klein kind wat bang is. Hem of haar geruststellen met woorden. Ik ben bij je. En kan de angst onder je hand jou dan voelen? En wat communiceert het dan met jou? Kun je luisteren naar de angst zonder dat het gelijk weg hoeft. In kleine stapjes, druppeltje voor druppeltje contact maken met het gevoel van angst in jou. Kijken of je je er een heel klein beetje naar kunt openen.

Hypnotherapie is een bewezen manier om angst te verminderen. Samen met een aantal andere therapiesoorten is dit bijzonder effectief. Door te snappen, leren omgaan met en het kunnen ontspannen wanneer jij dit nodig hebt, kom je een heel eind van die al omvattende angsten af.

Als mens hebben we een voorkeur voor comfort. Nare gevoelens, zoals angst, zitten we helemaal niet op te wachten. We proberen de angst en paniek weg te duwen ('nu even niet').
Wist je dat dit vaak averechts werkt?
Onderzoeken en gericht voelen wat er precies bij je gebeurt zorgt dat angst vermindert en het veel beter te doen is.

Wanneer je volledig aanwezig bent in het moment, vervaagt de scheiding tussen jou en de wereld om je heen. Je raakt niet langer verstrikt in gedachten over vroeger of wat nog moet komen. Het verleden draagt vaak gevoelens van schaamte of schuld met zich mee, terwijl de toekomst ons makkelijk kan vullen met angst. Maar in het nu, in het hier en nu, is er alleen maar zijn. Daar ontstaat rust, helderheid en verbondenheid.
In het huidige moment ervaar je direct wat er is: geluiden, geuren, beweging, de blik van een ander. Je merkt dat je niet losstaat van het leven, maar er diep mee verweven bent. Jij bént het leven, in voortdurende uitwisseling met alles om je heen, mensen, natuur, stilte.

Probeer het volgende: Ga naar buiten zonder afleiding. Laat je telefoon thuis. Kom in de vertraging en kijk om je heen alsof je alles voor het eerst ziet. Voel hoe de lucht je huid aanraakt. Luister naar de geluiden zonder ze te benoemen. Laat alles gewoon zijn, zonder iets te willen veranderen. Voel hoe je niet naast het leven staat, maar er middenin. Dát is leven in het hier en nu, vrij van schuld, vrij van angst, helder, verbonden, levend.

Zelfkritiek vergroot stress terwijl zelfcompassie helpt bij herstel en groei. Als je merkt dat je streng bent voor jezelf , stel je dan voor dat je ditzelfde meemaakt als goede vriend(in): Wat zou je dan tegen hem of haar zeggen? en wat zou je hem of haar vanuit mildheid gunnen? Zeg dat vervolgens liefdevol tegen jezelf.

Leer je emoties herkennen en benoem deze ook: Zodra jii je overweldigt voelt door angst, sta dan eens stil bij welke emotie er op dat moment zich aandient. Nodig jezelf uit tot stil staan bij wat en waar je dat in je lichaam zo bemerkt, dit geeft ruimte voor verwerking. Neem dagelijks een paar minuten de tijd en vraag jezelf af :"Wat voel ik nu?" en "Wat heeft deze emotie mij te vertellen".

Ik ben het boek van Deb Dana aan het lezen over de polyvagaal theorie. Eerlijk gezegd: Het is een kluif hoor, maar wel informatief.
Wat ik helpend vind om te weten is dat er drie stadia zijn waarin je je dagelijks wel meerdere keren kunt begeven:
- Bevries modus (klein maken, thuis blijven, passief zijn)
- Vecht of vlucht modus (is wel actief, maar niet fijn)
- Veilige modus (mogelijkheid tot contact met jezelf en anderen, ontspannen, ontwikkelen, genieten).
Het boek geeft opdrachten om zelfonderzoek te doen over hoe jij je in bovenstaande modussen bevindt.
En je krijgt opdrachten om te onderzoeken: wat helpt mij om in de veilige modus te komen? Dit kun je toepassen om jezelf te helpen vaker in de veilige modus te zijn.

Wat ik hier prettig aan vindt: Het ligt niet aan de situatie waarin je je bevindt, het ligt niet aan de mensen om je heen. Het 'ligt aan' je zenuwstelsel die geleerd heeft in (relatief veilige) situaties met bevriezen, vechten of vluchten te reageren.
En je kunt je zenuwstelsel zelf helpen weer in de veilige modus te komen.

Van een enkelvoudige angst (specifieke fobie) afkomen is goed mogelijk – veel mensen overwinnen deze angst volledig met de juiste aanpak. De meest effectieve methoden zijn psychologisch van aard, vooral gebaseerd op gedragstherapie.

1. Exposuretherapie (blootstellingstherapie)
Dit is dé meest effectieve behandeling:
Je wordt geleidelijk blootgesteld aan datgene waar je bang voor bent (bijv. een spin, hoogtes, of een lift). Het gebeurt stapsgewijs en onder begeleiding, zodat je went aan de situatie zonder overweldigd te raken. Na verloop van tijd neemt de angst af omdat je hersenen leren dat er niets ergs gebeurt.

2. Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Je onderzoekt irrationele gedachten ("die hond gaat me bijten") en leert deze te vervangen door realistische denkpatronen.
Je leert ook hoe je met lichamelijke angstreacties kunt omgaan (zoals ademhalingsoefeningen). Vaak wordt CGT gecombineerd met exposure voor maximaal effect.

3. EMDR-therapie
Wordt soms gebruikt als de angst is ontstaan door een traumatische ervaring. EMDR helpt bij het verwerken van nare herinneringen, zodat ze minder invloed hebben.

4. Zelfhulp en oefening
Sommige mensen hebben baat bij zelfhulpboeken of apps, mits ze goed opgebouwd zijn. Mindfulness en ontspanningstechnieken kunnen helpen om angstgevoelens beter te reguleren.

Wanneer kun je hulp gebruiken?
Als de angst je dagelijks leven belemmert (bijvoorbeeld: je vermijdt werk, reizen of sociale situaties).
Als je het zelf niet onder controle krijgt.
Een huisarts kan je doorverwijzen naar een psycholoog of een praktijkondersteuner GGZ.

Confidence isn’t something we have before we try — it’s something we build by trying. Every time we step into the unknown, our confidence needs to be rebuilt. That’s normal.

Think of it like zones:

Comfort Zone – Feels safe, but there’s little growth here.

Stretch Zone – Slight discomfort, but this is where learning and confidence grow.

Panic Zone – Too overwhelming; growth stops here.

To build confidence, we first need courage. Confidence follows action — not the other way around. Start small. Choose something just outside your comfort zone and do it regularly. As you build evidence that you can handle the unfamiliar, your confidence will grow faster each time.

It’s okay to feel unsure. That doesn’t mean you’re failing — it means you’re stretching.

Stel je voor dat je angst een ballon is die je in je hand houdt. Je blaast je angst in de ballon.
En dan met elke uitademing laat je ‘m een stukje los, tot hij zachtjes de lucht in zweeft. Jij blijft met beide voeten op de grond.

Herken je dat, je wordt wakker en je scant meteen 'Hoe voel ik me nu?' En daar is die angst of onrust alweer.

Dit komt omdat jouw brein automatisch scant naar dat wat er niet mag zijn (Denk maar aan 'Je mag niet aan een roze olifant denken en je ziet meteen een roze olifant in gedachten)

Als je angst er niet mag zijn (gedachten, gevoelens of symptomen) dan gaat je brein juist checken of het er is. En zo hou je de angst in stand, je blijft ermee in gevecht.
Wat helpend is, is om je angst te leren begroeten en verwelkomen in plaats van het weg te willen hebben. Wanneer je de angst aanvaardt zal jouw brein steeds minder opmerken dat de angst er is waardoor je minder last ervaart van de angstgevoelens, gedachtes en symptomen en deze zelfs verdwijnen.

Jeltje heeft een baan waarbij ze regelmatig moet duiken. Een jaar geleden ontwikkelde ze angst, zelfs paniek bij de gedachte dat ze geen lucht meer zou krijgen. Ze durfde niet meer te duiken. Ze meldde zich aan voor Brainspotting en na een aantal sessies doorstond ze de proef om weer te mogen duiken met glans. Ze voelde de angst nog wel wat maar hoe vaker ze dook, hoe minder de angst werd.

Hoe uit verlatingsangst zich in een nieuwe relatie?

Uitingen kunnen o.a. zijn:
Behoefte aan bevestiging: Je vraagt vaak om geruststelling, wil continue horen dat de ander van je houdt of je niet zal verlaten.
Jaloezie en controle: Angst voor verlies kan ook leiden tot het controleren waar de ander is, met wie die omgaat of zelfs het controleren van sociale media en berichten.
Een andere uiting kan zijn dat je conflicten gaat vermijden of juist opzoeken: Soms proberen mensen met verlatingsangst confrontaties uit de weg te gaan om de relatie te beschermen, terwijl anderen juist ruzies uitlokken om bevestigd te krijgen dat de ander toch wel blijft, ook als het moeilijk is.
Emotionele afhankelijkheid: Er kan een sterke behoefte zijn om voortdurend samen te zijn, waardoor de eigen autonomie of die van de ander onder druk komt te staan.

Hoe oude angsten jouw nieuwe liefdesgeluk kan beïnvloeden

Verlatingsangst is een diepgewortelde angst om een belangrijk persoon uit jouw leven te verliezen. In je nieuwe relatie kan deze angst gaan opspelen en je vertrouwen en je intimiteit tussen elkaar beïnvloeden. De invloed van verlatingsangst gaat verder dan je soms onzeker voelen.

Vaak zijn we bang om te voelen wat er is, het voelt te spannend om daar echt ruimte voor te maken.
Omdat iets in jou denkt dat als je jezelf toestaat om de onrust, de onzekerheid of het het alleen zijn echt te voelen, dat het dan te groot wordt en dat het voor altijd zo zal blijven. Maar door het niet te willen voelen is het resultaat dat je er iedere keer weer tegen aan het vechten bent en het gevoel terug blijft komen. Terwijl het enige wat het nodig heeft is jouw aanwezigheid, zonder dat het persé hoeft te veranderen. Zodat het de kans krijgt om te ontspannen.
Dit kun je oefenen, elke keer wanneer er een gevoel is.
Elke keer wanneer je dit oefent zul je merken dat het gevoel van angst minder wordt omdat je merkt dat jij het aan kan door er te zijn in plaats van ermee in gevecht te gaan.

Omgaan met Angst: Uit je Hoofd, In het Hier en Nu

Angst begint vaak in je hoofd met allerlei gedachten:
“Wat als…?” of “Straks gaat het mis…” Als je ooit paniek hebt ervaren, herken je misschien ook de angst voor de angst zelf.

Wat kan helpen op zo’n moment?
De eerste stap is: uit je hoofd en terug in je lichaam. En dat doe je via je zintuigen. Door je aandacht te richten op wat je hoort, ziet of voelt, verschuift de focus van je gedachten naar het nu.

Een handige manier om dat te doen, is via de 4 A’s:

1. Ademen
Bij angst ga je vaak sneller en oppervlakkiger ademen. Dit is hyperventilatie. Daardoor krijg je ongemerkt te veel zuurstof binnen en te weinig koolstofdioxide. Je kunt dan last krijgen van duizeligheid, tintelingen, hartkloppingen of een benauwd gevoel.
👉 Adem rustig in door je neus (4 tellen), houd even vast (4 tellen) en adem langzaam uit door je mond (6 tellen). Herhaal dit een paar keer.
2. Aanraking
Breng je aandacht naar je lichaam door jezelf even aan te raken.
👉 Wrijf stevig over je armen of benen, of masseer je handen. Door dit bewust te doen, voel je jezelf weer beter in je lijf.
3. Aarde
Voel letterlijk de grond onder je voeten.
👉 Stamp met je voeten, voel hoe je staat of zit. Het helpt je om te gronden en weer contact te maken met het hier en nu.
4. Aandacht
Zoek, als het kan, even contact met iemand die je vertrouwt.
👉 Iemand die rustig naast je zit, een hand op je rug legt of gewoon even bij je is. Ook een huisdier knuffelen kan rust geven en helpt je uit je hoofd te komen.

Piekergedachten leveren je niks op, behalve meer piekergedachten. Als zich weer zo'n prutgedachte aandient, tel dan terug (5-4-3-2-1) en concentreer je op de volgende gedachten:
1. Wat, als het allemaal goed komt?
2. Dit moment gaat voorbij
3. Ik kan het aan.

Observeer welke veranderingen optreden in je gedachten en gevoel.

Succes!

When we push feelings away, they usually grow over time. Instead, try to make space for what you are feeling and get curious:

- What are the first signs you're feeling emotional discomfort?
- What thoughts or beliefs come up?
- Where do you feel it in your body?
- What are you afraid of, and how do you usually react?
- Are your reactions helping—or just protecting you short-term?

Remember: you are not your feelings, and emotions aren’t who you are.
They’re messengers—often pointing to what you need.

For example, when we feel angry that might be a sign that a boundary was crossed or someone's behavior goes against our values.

Omgaan met Angst: Uit je Hoofd, In het Hier en Nu

Angst begint vaak in je hoofd met allerlei gedachten:
“Wat als…?” of “Straks gaat het mis…” Als je ooit paniek hebt ervaren, herken je misschien ook de angst voor de angst zelf.

Wat kan helpen op zo’n moment?
De eerste stap is: uit je hoofd en terug in je lichaam. En dat doe je via je zintuigen. Door je aandacht te richten op wat je hoort, ziet of voelt, verschuift de focus van je gedachten naar het nu.

Een handige manier om dat te doen, is via de 4 A’s:

1. Ademen
Bij angst ga je vaak sneller en oppervlakkiger ademen. Dit is hyperventilatie. Daardoor krijg je ongemerkt te veel zuurstof binnen en te weinig koolstofdioxide. Je kunt dan last krijgen van duizeligheid, tintelingen, hartkloppingen of een benauwd gevoel.
👉 Adem rustig in door je neus (4 tellen), houd even vast (4 tellen) en adem langzaam uit door je mond (6 tellen). Herhaal dit een paar keer.
2. Aanraking
Breng je aandacht naar je lichaam door jezelf even aan te raken.
👉 Wrijf stevig over je armen of benen, of masseer je handen. Door dit bewust te doen, voel je jezelf weer beter in je lijf.
3. Aarde
Voel letterlijk de grond onder je voeten.
👉 Stamp met je voeten, voel hoe je staat of zit. Het helpt je om te gronden en weer contact te maken met het hier en nu.
4. Aandacht
Zoek, als het kan, even contact met iemand die je vertrouwt.
👉 Iemand die rustig naast je zit, een hand op je rug legt of gewoon even met je is. Ook een huisdier knuffelen kan rust geven en helpt je uit je hoofd te komen.

Prachtig gedichtje van wijlen Wibe Veenbaas:

Waarom hebben alle dingen een naam?
vroeg het meisje aan de meester.
Het was even stil – en hij antwoordde:
Wat een mooie vraag!
Je naam heb je van je ouders gekregen.
Omdat je een naam hebt, kan ik je roepen.
En als ik je roep, kun je bij mij komen.
En als je komt, kan ik je vasthouden.
En als ik je vastpak, kan ik je loslaten.

Angst is een natuurlijke reactie van ons brein op gevaar of stress, en het helpt ons om alert te blijven. Het "lagere" of meer primitieve deel van het brein, zoals de amygdala, speelt een grote rol bij het ervaren van angst. Soms kan dit deel overactief worden, waardoor je je angstiger voelt dan nodig is, of het kan moeilijk zijn om de angst onder controle te krijgen.

Je kunt door bijvoorbeeld mindfulness, ademhalingsoefeningen, en het leren herkennen van je angstreacties, deze overactiviteit verminderen. Ook professionele hulp, zoals therapie, kan je helpen om beter met angst om te gaan en je brein te trainen om rustiger te worden. Het is heel normaal dat het brein soms overgevoelig reageert, maar met de juiste aanpak kun je leren om je angst beter te beheersen en je weer kalmer te voelen.

Opvoeding: Vooral een verbod op het hebben of tonen van gevoelens kan ook de reden zijn dat iemand nooit geleerd heeft om zich emotioneel te uiten en in plaats daarvan gevoel negeert of onderdrukt. Men is dan als het ware ‘doof’ voor gevoelens.
Ondertussen zijn de emoties er wel en die willen eruit komen.
Hulp zoeken hierin kan je helpen en sterker maken!

Stressvolle jeugd: voortdurende stress in de kinderjaren kan de groei van bepaalde hersengebieden belemmeren die een belangrijk onderdeel zijn van de emotieregulatie. Bovendien is niet-voelen vaak de beste overlevingsstrategie die een gewoonte wordt tegen wil en dank.
Zoek hulp om hieruit te komen en ervoor te zorgen dat je uiteindelijk niet hierdoor overweldigd wordt.

Schrijf elke ochtend drie dingen op waar je dankbaar voor bent. Dankbaarheid en angst gaan namelijk niet samen. Zo train je je brein om te focussen op de fijne dingen in het hier-en-nu, ipv wat er gebeurd is of wat er gaat gebeuren in de toekomst. Dat geeft rust.

Wat je denkt, dat voel je!
Simpel uitgelegd: als je aan enge dingen denkt, dan zal je je angstig voelen.
Als je aan iets heel fijns denkt, dan zal je je fijn voelen.
Zo simpel is het eigenlijk!

Maar meeste mensen laten hun gedachtes gaan en zien wel waar het terecht komt, ze beseffen niet dat ze hun gedachten kunnen sturen en kunnen bepalen aan wat ze denken! En zo zelf kunnen bepalen hoe ze zich voelen.

Probeer het zelf eens uit.
Succes!

Heb je vaak last van angst voor onzekerheid? Hier een tip om iets meer verlichting te vinden in je dagelijkse leven. Blijf met je aandacht bij de moeilijkheid die er is. Als je weet hoe je het op kan lossen, doe dat dan, gebruik je kennis en vaardigheden of vraag om hulp. Sommige situaties echter vallen niet onder onze invloed. Dan is het beter om bewust acceptatie in de mix te brengen. We hoeven niet blij te zijn met de situatie, maar stoppen je te verzetten scheelt veel energie die we beter in (zelf)compassie kunnen steken.

Begin op te merken wat werkelijk aanwezig is en onderscheid dit van dingen waar je op zou kunnen anticiperen of zaken die je verzonnen hebt die in de toekomst zouden kunnen gebeuren. Vraag jezelf ‘wat is er werkelijk hier en nu? En welk verhaaltje heeft mijn mind ervan gemaakt? Alleen dat al geeft je wat meer afstand, waardoor je niet zonder meer wordt meegezogen in een boel lijden dat er misschien niet eens is.

Verwachtingen kunnen een motivatie zijn om een bepaald doel voor jezelf en evt. met anderen te behalen.
Het kan ook zo zijn dat het een sterke overtuiging is dat er iets zal gebeuren. Dit kan zelfs zo worden dat je er misschien zodanig door wordt beïnvloedt dat je het tegenovergestelde effect gaat merken. I.p.v. dat het helpend en motiverend is, wordt het juist beangstigend, iets waar je bang voor gaat zijn of bent. Hoe is dit bij jou? En wat doe je vervolgens ermee?

Een verwachting is iets hoe jij bijvoorbeeld vindt hoe iets zou moeten gaan. Dit kan zijn in je werk, privé leven, t.a.v. de liefde, sport en ontspanning en meer.
Dit kan zeker een mooi uitwerking hebben op jezelf en evt. anderen. Je motivatie is er en daardoor wil je iets doen om die verwachting voor elkaar te krijgen. Er zit echter een addertje onder het gras, wat als dit niet lukt. Herken je dit? Hoe ga je er dan mee om? Wat merk je op bij jezelf?

Accepteer zoveel als je kunt de lichamelijke sensaties die je voelt op het moment dat je last hebt van je angst. Het vermijden van angstige gewaarwordingen maakt de angst vaak namelijk nóg erger. Als je merkt dat je moeite hebt met het accepteren van dat wat je in je lichaam ervaart, accepteer dan dat je het nog moeilijk kunt accepteren. Dat geeft al wat meer rust en ruimte.

Een eenvoudige oefening om rustiger te worden;
Ga even rustig zitten en tik met je vingertoppen op en rond je borstbeen. Hierdoor creëer je meer ontspanning door stimulatie van je zenuwbanen, die leidt tot meer rust.
Blijf rustig tikken tot je meer ontspanning ervaart en je voelt dat je ademhaling weer rustiger geworden is.

Waarschijnlijk herken je het wel dat als je stress hebt of in paniek bent of boos bent, dat je dan je adem inhoudt. Dat is eigenlijk een mooi beschermingsmechanisme, omdat we daarmee de intensiteit van de ervaring doseren of stoppen. Onze adem reageert altijd direct op een ervaring. Als je schrikt, dan houd je je adem in. Als je iets heel graag wilt en op het puntje van je stoel zit, houd je je adem in. Je kunt dus met je adem de intensiteit van een ervaring doseren. Dit leren we al heel jong. Door oppervlakkiger te ademen, voelen we minder. We kunnen dus met onze adem controleren wat we wel en niet toestaan en wat we wel en niet willen voelen.

We hebben eigenlijk allemaal de neiging om weg te bewegen van wat we niet willen voelen. Het is dan wellicht even minder, maar het komt al snel weer terug of blijft op de achtergrond aanwezig. Dit kost veel energie.

Door in je dagelijkse leven al even bewust een ademteug te nemen, ga je voor jezelf na wat er in je leeft en heet je het welkom. Dit kan al voor een verschuiving zorgen.

Als therapeut werk graag met het lichaam en met de adem, omdat daarin veel informatie zit opgeslagen. De adem liegt niet en laat precies zien waar je op dat moment bent. Je ervaart in je lijf hoe het met je gaat en hoe je in het leven staat. Dat vind ik mooi om mee te werken.

Angst en depressie raken niet alleen je hoofd, maar ook je lichaam en zenuwstelsel. Ze ontstaan vaak vanuit vroege ervaringen, generatietrauma en fysiologische gevoeligheid.
Een gevoel van onveiligheid en verbroken verbinding speelt hierbij een grote rol.
Je stresssysteem staat continu "aan", wat leidt tot uitputting en overalertheid. Dit zorgt ervoor dat je buiten je tolerantievenster leeft, waar geen echte verandering mogelijk is. Herstel begint bij het terugvinden van innerlijke rust en veiligheid in jezelf.
Wat hierbij helpt is:
1. je ademhaling tot rust brengen; bijv met de vierkante ademhaling
2. benoemen én voelen waar je dankbaar voor bent
3. wandelen (bij voorkeur in de natuur)
4. zoek verbinding op met mensen waar je je prettig bij voelt, of glimlach naar en begroet mensen op straat
5. prikkel je zintuigen op een fijne manier: met geur en aanraking bijvoorbeeld

Deze activiteiten brengen je systeem in veiligheid. Dit vomt de basis voor therapie en om tot verandering, balans en dichter bij jezelf te komen.

Anxiety is probably the most "physical" emotion that we have.

It's directly noticeable in how our body reacts to our anxious thoughts in our minds. Our heartbeat increase, muscles tense up, we may even start sweating, hyperventilating, getting dizzy, etc. Anxiety is almost always accompanied by very visible, noticeable (and often unpleasant) physical changes and processes in our bodies.

That's why we can't simply think our way out of anxiety. Because anxiety is not just a "mind emotion", or a problem that only comes from faulty thinking. It's a "whole body emotion" that requires us to take care of our bodies to be able to fully and healthily regulate it.

So, for example, while trying to distract yourself from your anxious thoughts, you need to also focus on relaxing your body through breathing exercises, meditations, gentle stretching, massage, warm showers, taking walks and so on.

Anxiety is a whole body&mind emotion, therefore it requires whole body&mind interventions, not just endlessly talking about our anxious thoughts, which can actually make anxiety worse!

My life was changed when I learned mindfulness. Why? Consider this quote by Thich Nhat Hanh:

“Mindfulness is the miracle by which we master and restore ourselves. Consider, for example: a magician who cuts his body into many parts and places each part in a different region—hands in the south, arms in the east, legs in the north, and then by some miraculous power lets forth a cry which reassembles whole every part of his body. Mindfulness is like that—it is the miracle which can call back in a flash our dispersed mind and restore it to wholeness so that we can live each minute of life.”

If you have ADHD and/or are prone to anxiety, you recognize the “dispersed mind” referenced above. It’s infuriating, right? So how would you like to learn to compassionately let go of all those thoughts flailing around in your head? Well, mindfulness can help!

Although mindfulness practices have been around for thousands of years, the most accepted definition was posed by Jon Kabat-Zin around the turn of this century: "paying attention on purpose, in the present moment, and nonjudgmentally, to the unfolding of experience moment to moment". It sounds simple, yet it takes a great deal of practice to have a meaningful impact. While there are a lot of different techniques, they all contain the same principles:
1. Nonjudgement - this refers to observing one’s thoughts and feelings without assigning a value to them such as good, bad, too hard, boring, etc.
2. Patience - Kabat-Zinn says patience is a form of wisdom, i.e. knowing that things happen in their own time.
3. “Beginner’s mind” - this refers to a quality of humility and clarity, viewing our experiences as though they are new without taking them for granted or adding old schema to the mix.
4. Trust - it is important to honor your feelings and not suppress them or reject them, thus building trust in your intuition and instincts.
5. “Non-striving” - do not force your mindfulness practice; focus on accepting things as they are. If you can’t sit for five minutes, sit for one minute; eventually you will move towards your goal.
6. Acceptance - not to be confused with resignation, acceptance is the recognition that things are the way they are. We can work to change them, but first we have to accept them.
7. Letting go - this is a lot like acceptance but with the additional aspect of non-attachment (to certain thoughts and feelings); in other words, resisting the temptation to hold onto a certain experience and suppress others.
8. Gratitude - people who think about, talk about, or write about gratitude report lower levels of depression and stress, even without ignoring negative aspects of life.
9. Generosity - when you give of yourself, you demonstrate that you care and want others to benefit from your presence and attention. This enhances interconnectedness and meaning in your life.

So now you can imagine how it would take some work to incorporate all of these principles into your mindfulness practice, let alone into your life! However, they do overlap a bit and you don’t need to be thinking about all of them every time you sit down to meditate. Just keep one in mind to focus on as you begin, and you’ll find that the others kind of creep in over time. There are some great youtube videos, apps, and audio recordings out there. If you don’t like the first recording you pick, there are plenty of others to try. And reward yourself for the effort, celebrate your wins!

Behandel spanning met IFS-therapie.

Internal Family Systems (IFS)-therapie kan zeer effectief zijn bij angstproblemen. In een IFS sessie leer je ontspannen en naar jezelf kijken. Je zult op een rustige en begripvolle manier naar de delen van jezelf kunnen kijken die angst ervaren. Hierdoor kunnen deze delen tot rust komen en worden aangemoedigd om ons hun verhaal te vertellen.

Een IFS-therapeut kan u leren hoe u in contact kunt komen en een relatie kunt opbouwen met die delen van u die angst en spanning ervaren. Je kunt met liefde en begrip naar deze delen leren luisteren en ze zo de ondersteuning geven die ze nodig hebben.

Deze angstige delen van jou zijn vaak overblijfselen van een traumatische of angstige ervaring uit het verleden. Tijdens of na deze ervaring kregen deze partijen niet de ondersteuning die ze nodig hadden en liepen daardoor vast in de ervaring. Door deze onderdelen hun verhaal te laten vertellen, krijgen ze de steun die ze op dit moment misten.

Een trauma kun je zien als een ervaring die niet compleet is. Op een gegeven moment gebeurde er iets met ons wat we niet goed konden verwerken. Het verwerkingsproces is nog steeds aan de gang en een symptoom hiervan kan angst zijn. Op het moment dat we deze ervaring kunnen voltooien door ondersteuning te bieden, keert de rust terug in ons systeem. Op dit punt kunnen de symptomen van spanning afnemen en ontstaat er ruimte om het leven op een andere manier onder ogen te zien.

"Stel je voor dat je in een stadion zit en kijkt naar een wedstrijd. De spelers op het veld zijn je gedachten, emoties en ervaringen—soms chaotisch, soms beheerst. Maar jij bent de toeschouwer, degene die alles waarneemt zonder zelf midden in de actie te zitten. Wie ben je echt? De speler op het veld, of de toeschouwer die alles ziet?"

💡 ACT-inzicht: Je bent niet je gedachten of gevoelens. Je bént degene die ze opmerkt.

Lange tijd meende de wetenschap dat ons stresssysteem bestond uit fight, flight en freeze. In het Nederlands vechten, vluchten en verstarren. In de dierenwereld zijn deze mechanismen goed te herkennen. Daar zien we ook direct de waarde ervan: soms moet een dier letterlijk vechten voor zijn leven. Antilopen moeten dagelijks rennen voor hun leven (vluchten). Als deze beide mechanismen tekortschieten, dan is verstarren de enige uitweg en hoop om het er levend vanaf te brengen.

Verstarren is dan ook een zinvol en functioneel mechanisme, in tegenstelling tot wat wij mensen denken nadat we zelf verstarden in een ernstige situatie. Regelmatig krijgt een slachtoffer van geweld te maken met reacties die voortkomen uit onbegrip over de werking van ons zenuwstelsel. Met victim blaming tot gevolg: het slachtoffer krijgt de schuld van wat hem of haar is overkomen: "dan had je je moeten verzetten...". Daarna kunnen schaamte en schuldgevoel hun destructieve werk doen en kan er secundair trauma ontstaan.

Welke reactie herken jij? Als deze reacties je constant overnemen is therapie raadzaam. Lichaamsgerichte theapie breng je naast inzicht ook de belichaming van de ervaring. Alleen inzicht verwerven is vaak niet voldoende.

Angst en twijfel kunnen heel nuttige emoties zijn:

- angst kan wijzen op een toekomstige situatie waarop je nog niet volledig bent voorbereid en je motiveren om je voor te bereiden

- twijfel kan je vertellen dat je meer informatie over iets nodig hebt

- zelftwijfel kan je vertellen dat je nog een paar dingen moet leren om succesvol te zijn in wat je van plan bent te doen

Probeer te luisteren naar wat deze emoties je willen vertellen om je te helpen in plaats van ze weg te duwen.

Ademhaling als poort naar ontspanning!

Je adem is de sleutel om direct uit je hoofd en in je lichaam te zakken. Wanneer je stress ervaart, wordt je ademhaling oppervlakkig en hoog, waardoor je zenuwstelsel in de vecht-of-vluchtmodus blijft. Door bewust diep in te ademen via je buik (diaphragmatisch ademen), activeer je het parasympathische zenuwstelsel, wat ontspanning bevordert. Probeer eens de 4-7-8 ademhaling: 4 seconden inademen, 7 seconden vasthouden, en 8 seconden langzaam uitademen. Dit helpt je direct kalmer en meer gecentreerd te voelen.

Als je weinig energie hebt of je futloos voelt, kun je ademhaling gebruiken om je lichaam te activeren. De Wim Hof-methode of de Bhastrika (Bellow’s Breath) uit de yogatraditie verhoogt de zuurstoftoevoer en geeft je direct een energieboost. Probeer 30 krachtige, diepe inademingen en laat de uitademing gewoon los, zonder te forceren. Na de laatste uitademing houd je even je adem vast en voel je de energie in je lichaam tintelen. Dit kan je helpen om helderder, vitaler en krachtiger te voelen.

Volgens de EFT leer is boosheid/woede het antidote voor angst. Voor wie of wat is de angst en EFT therapeut helpt je te wapenen tegen angst door je boosheid/woede tegen de situatie/imaginaire persoon te richten. Zo kan je je (langzaam) ontworstelen aan de angst

Angst voor personen en situaties kan je enorm veel energie kosten en je compleet uitputten. Met deze deeltechniek uit ERV (Eenzijdig Relaties Verbeteren) spaar je je energie. Je gebruikt de oefening voor momenten waarop je niet met die personen bezig hoeft te zijn, bijvoorbeeld voordat je gaat slapen.

Oefening Ruim Baan:
Stel je voor dat je alle personen die je kent ergens in jouw mentale ruimte beleeft. Gezinsleden ervaar je misschien heel dichtbij en oppervlakkige kennissen verder weg. Waar ervaar je de personen die in jou sociale angst oproepen?
Verplaats in jouw verbeelding deze personen nu naar opzij, zodat ze uit beeld zijn. Als je het idee hebt dat je ze graag in de gaten wilt blijven houden, plaats je ze zo dat je ze vanuit je ooghoeken nog kunt zien. Als ze erg dichtbij zijn, kun je ze wat verder weg plaatsen.
Spreek met jezelf af dat ze hier mogen blijven totdat jij weer actief met deze persoon aan de slag gaat. Dat kan een ontmoeting zijn, maar ook over de situatie praten of denken. Dan plaats je deze persoon weer in je zicht, zodat hij jouw aandacht krijgt.

Bevallingsangst kan leiden tot stress, paniek en onzekerheid over de bevalling. Hier kunnen meerdere oorzaken aan ten grondslag liggen. Angst werkt vernauwend, terwijl je bij de geboorte juist wil kunnen loslaten. Dit werkt elkaar tegen wat het geboorteproces soms in de weg kan zitten.
Vanuit haptonomie of haptonomische zwangerschapsbegeleiding kun je vaardigheden leren om om te gaan met je angst, je angst te verminderen en meer te verbinden met -en vertrouwen op- je lichaam.

Waar in jouw lichaam voel je de angst? Hoe ziet dit eruit? Kun je erbij blijven? Heel eventjes maar. Is er een plek waar het relatief rustig is in je lichaam? Kun je daar bij blijven?

Kunnen we samen een beetje heen en weer bewegen tussen de plek waar het rustig is en de plek waar het angstig voelt? En steeds als het te spannend wordt kunnen we terug naar de relatieve rust.

Zo vergroot je langzaam je capaciteit om te voelen wat je voelt. Als gevoelens de ruimte krijgen worden ze vaak ook wel weer minder intens.

Het vraagt oefening en het is zeker met angst prettig om dit niet alleen te doen. Maar met iemand die er voor jou is en vol vertrouwen je door dit proces helpt.

Bij veel mensen met angstklachten is de specifieke angst niet datgene waar het om draait, niet de 'angel' van je klacht.
Veel mensen met angstklachten willen 100% controle, over zichzelf, hun lichaam en over de omgeving. Maar 100% controle bestaat niet.
Waarom willen mensen met angstklachten dit wél hebben?
Omdat ooit in hun (kinder)leven de basisveiligheid onder hun voeten vandaan is geschopt. Eén keer, of meerdere keren.
Toen is (onbewust) besloten: dit laten we nooit meer gebeuren, ik houd voortaan de touwtjes stevig in handen.
In de loop van het leven kan bij deze mensen angst ontstaan. Soms heeft deze angst een aanleiding, soms niet. Onbegrijpelijke angst, voor autorijden, de straat niet op durven, angst om naar het toilet te moeten op plekken waar deze niet voorhanden is, ...
Ook aan deze 'concrete angsten' kan gewerkt worden.
Maar ook is het nodig dat gewerkt wordt aan de oorsprong, aan de onveiligheid die vroeger is ervaren.
Met EMDR en hypnotherapie zijn hele mooie resultaten te bereiken! Ik heb al meerdere cliënten mogen helpen op deze manier.
Wees welkom in mijn praktijk als je deze investering in jezelf wilt doen!

Als je merkt dat je vaak piekert over de toekomst of vastzit in doemdenken, is het belangrijk om je emoties niet weg te drukken, maar ze bewust te erkennen. Angst is een natuurlijke reactie, maar je gedachten hoeven niet altijd de waarheid te weerspiegelen.

Praktische tips:
1. Daag je gedachten uit – Vraag jezelf af: Is dit een feit of een angstige gedachte? Vaak zijn doemscenario’s gebaseerd op aannames, niet op werkelijkheid.
2. Blijf in het nu – De toekomst is onzeker, maar op dit moment ben je hier. Adem diep in, voel je omgeving en richt je aandacht op wat je nu wél kunt doen.
3. Beperk negatieve prikkels – Nieuws, sociale media of gesprekken die je angst voeden, kunnen je stress versterken. Kies bewust waar je je aandacht aan besteedt.
4. Schrijf je zorgen op – Dit helpt je gedachten te ordenen en los te laten. Je kunt ook positieve uitkomsten bedenken als tegenwicht voor negatieve gedachten.
5. Beweeg en ontspan – Fysieke activiteit, ademhalingsoefeningen en ontspanningstechnieken helpen om spanning los te laten.

Onthoud: gedachten zijn geen feiten. Door bewust te kiezen waar je je aandacht op richt, kun je meer rust en vertrouwen creëren.

Vliegangst kan effectief verminderd worden door een combinatie van ontspanningstechnieken, cognitieve herstructurering, en graduele blootstelling aan de angstige situatie. Ademhalingsoefeningen, mindfulness, visualisatie, en het verwerven van meer kennis over vliegen kunnen de cliënt helpen om angstige gedachten los te laten en zichzelf te kalmeren tijdens de vlucht. Het is belangrijk om geduldig met jezelf te zijn en kleine stappen te zetten, omdat het verminderen van vliegangst vaak tijd kost. Professionele therapieën zoals EMDR kunnen ook bijdragen aan het verwerken van onderliggende trauma’s en angst.

Wanneer je veel spanning voelt is yoga nidra een hele hel(p)ende vorm van yoga om je zenuwstelsel te kalmeren en volledig te kunnen ontspannen.

METAFOOR: Het schaap in Wolfskleren
Zodra we angst voelen, hebben we de neiging hiervan weg te lopen. En dat terwijl de dingen die we zo eng vinden, meestal ook de dingen zijn die we heel waardevol vinden! Probeer je waarden te zien als schapen in wolfskleren (dus het omgekeerde van het gezegde: een wolf in schaapskleren). In eerste instantie lijkt het verstandig om er van weg te blijven. Maar als je goed kijkt, dan zie je dat de wolf van je angst eigenlijk het schaap van je waarden is. Loop dus niet te snel weg als je angst voelt opkomen. Het kan zomaar zijn dat je je waarden ontdekt (uit: Time to ACT!, Gijs Jansen & Tim Batink, 2014).

Magnesium slikken heeft een kalmerend effect op je zenuwstelsel. Het is voor iedereen belangrijk om magnesium te slikken, maar vooral als je last hebt van angsten, depressie of boosheid. Magnesium helpt je ontspannen, stress verminderen en bevorderd een goede nachtrust. Zorg ervoor dat je niet meer neemt dan de aanbevolen dosering. Neem ook zeker niet minder!