Tips bij boosheid - woede

Iedereen is wel een boos op zijn partner. Soms omdat de ander iets doet wat je niet leuk vindt, je boosheid heeft dan de functie om jou en jullie veiligheid te waarborgen. Soms ervaar je bij je boosheid een enorm gevoel van machteloosheid.

Bij Emotionally Focussed Couple Therapy (EFT) is er alle ruimte om je boosheid te voelen, onderzoeken en veilig te leren uiten. Misschien roept het gedrag van je partner naast boosheid nog iets anders op, bijvoorbeeld angst om in de steek gelaten te worden of een gevoel van niet belangrijk zijn of je niet gezien of gehoord voelen.

Als dit vaak genoeg gebeurt en je vindt bijvoorbeeld van jezelf dat je niet moet zeuren of de ander niet wil belasten met je behoeften dan kan deze meer kwetsbare emotie er uit komen als frustratie of machteloze woede.

Bij EFT maken we op een veilige manier ruimte voor zowel de gevoelens van boosheid en frustratie als voor de angst en het verdriet die er soms onder schuil gaan. Zodat er meer inzicht en begrip ontstaat tussen jullie en je het samen weer veilig kan maken op kwetsbare momenten.

Als je last hebt van boosheid of woedeaanvallen kan het handig zijn om het stoplicht in te zetten.
Het groen van het stoplicht staat voor wanneer alles lekker loopt.

Het rood staat voor het moment dat je ontploft! Dat moment lijkt vaak uit het niets te komen. Maar dat is niet zo. Er is altijd een moment tussen de groene en rode fase. Dat moment is het oranje moment.

Als je je niet prettig voelt, dan geef je aan dat je oranje bent. Je hoeft niet uit te leggen wat er is, soms is dat ook niet meteen duidelijk voor jezelf.

Het is aan de ander om te vragen wat diegene kan doen om het groen te krijgen of in ieder geval te zorgen dat het geen rood wordt. Of je geeft zelf aan wat je nodig hebt.

De ander heeft dat tot op zekere hoogte te accepteren. Maar na een verloop van tijd mag er wel op terug gekomen worden: wat was er nu aan de hand? Is diegene daar nog niet aan toe, dan afspreken wanneer dan wel.

Veel succes!

Boosheid verwijst meestal naar een situatie waarvan je vindt dat er iets anders zou moeten zijn dan er in werkelijkheid is. Ja, de meeste mensen vinden eigenlijk dat, wat zij vinden dat er zou moeten zijn, volstrekt 'normaal' is.

Of het nu kinderen zijn die stil moeten zijn, collega's die wat meer inzet zouden moeten tonen, automobilisten die wat langzamer of harder zouden moeten rijden. Mijn norm is eigenlijk DE norm.

Wanneer je boosheid ervaart, stroomt het bloed naar je spieren en wil je direct in actie komen om de boel recht te zetten en de ander duidelijk maken wat h/zij eigenlijk zou moeten doen. We reageren emotioneel, gaan schreeuwen, gebaren, ingrijpen. En soms is dit ook precies wat nodig is.

In de meeste gevallen is het echter niet helpend en dat krijg je ook vaak als reactie terug uit je omgeving. Kinderen worden eerder bang of opstandig wanneer je hen boos of kwaad benadert. Collega's gaan je vermijden, negeren of terugfluiten. Andere weggebruikers reageren boos terug of nemen je niet serieus.

Ervaar je boosheid of woede? En wil je er constructief mee om leren gaan? Zonder je af en onderzoek eerst bij jezelf wat het is dat je zo boos maakt.

Wat leeft er in je: wat denk je, wat gaat er door je heen. Schrijf het op, herhaal het hardop in de spiegel voor jezelf . Dat werkt vertragend, brengt je weer wat bij je positieven. Dit is wat ik denk en waardoor ik boosheid ervaar. Zeg tegen jezelf: ik ervaar boosheid omdat ik denk dat ....

Onderzoek of dat wat je denkt dat er zou moeten zijn inderdaad te maken heeft met jouw norm, jouw ervaring van de realiteit. Realiseer je dat de wereld is zoals hij is en niet altijd functioneert naar jouw norm.

Weten wat jij normaal vindt is belangrijk. Maar normen en overtuigingen kleuren ook jouw ervaringen. En andere mensen ervaren op hun beurt de situatie vanuit hun eigen perspectief.
Realiseer je dus dat wat jij ervaart, niet automatisch 'waar' hoeft te zijn. Je neemt maar een gedeelte van de werkelijkheid en waarheid waar.

Sla de brug naar de ander door je enerzijds bewust te worden wat jezelf ervaart, voelt en denkt. En anderzijds te beseffen dat de ander ook een eigen ervaringswereld heeft die je niet kent.

Je gevoelens uiten is iets anders dan emotioneel reageren.
Maak duidelijk wat je ervaart (voelt en denkt) door te zeggen: 'Ik voel me nu boos worden omdat ik denk......' of 'ik ervaar nu ....... en ik zou wensen dat .....'.
Vraag vervolgens de ander wat er in hem of haar leeft waardoor h/zij zo reageert. Stel je open voor het feit dat dit wel eens iets anders kan zijn dan jij denkt.

Veel succes!

Boosheid is een emotie die een enorme kracht kan bezitten. Voordat we ons boos voelen is er eerst (veelal psychische) pijn. Er is ons iets aangedaan, iets ontnomen of niet gegund en het is onze overtuiging dat wat ons is aangedaan onredelijk is.

De manier waarop we met boosheid omgaan is vaak aangeleerd vanuit de opvoeding. Natuurlijk is het prima om eens een keer boos te zijn. Door je boosheid te uiten, door erover te praten, te gaan sporten of iets anders te doen laat je je energie gaan en dat lucht op.

Als je echter steeds vervalt in boosheid, zodanig dat het je hindert in je functioneren dan zou het te maken kunnen hebben met het verleggen van eigen verantwoordelijkheid naar de ander. Wat op zich een natuurlijk reactie is: ik voel pijn, dat wil ik niet en ik ga nu degene zoeken die mij dit heeft aangedaan.

Stoppen met ‘automatisch’ de oorzaak neerleggen bij de ander gaat volledig tegen ons normale denken in. En toch is dat de weg om te bewandelen als je van je ‘chronische’ boosheid af wilt. ACT (acceptance en commitment therapie) kan je daarbij helpen.

De energie van boosheid en woede is belangrijk om niet in te slikken. Helaas zijn we erg goed in het inslikken van onze boosheid.

Hierdoor blijft het echter onderdrukt als een bal die je onder water houdt. Op een gegeven moment kan de bal niet meer onderdrukt worden en schiet hij met alle kracht omhoog. Dan hebben we er geen controle meer over.

Een manier om hier effectiever mee om te gaan is om deze boosheid aandacht te geven en te kanaliseren. Als je bijvoorbeeld boos bent op een persoon neem dan een leeg a4 papier voor je. Vervolgens teken je het hoofd van deze persoon. Maak je niet druk als je zelf vindt dat je niet zo goed kan tekenen ;-)

Vervolgens pak je het papier heel bewust vast en doe je met het papier wat je met deze persoon wilt doen. Verscheuren, verfrommelen of bijv. erop stampen. Houd je niet in! Daarna voel je je waarschijnlijk wat opgeluchter.

Als je boos bent op een ander is het vaak heel moeilijk hoé je dit de ander kunt zeggen, zonder de relatie te verslechteren.

Denk daarom eerst goed na waar je precies boos over bent. Met welk gedrag van de ander heb je moeite, waarom en wat doet het jou?

Maak vervolgens contact met de ander en zeg dat je hem/haar iets wilt vertellen wat je dwars zit. Vertel óók dat je het bijvoorbeeld heel moeilijk/ niet leuk vindt om dit te vertellen maar dat je dit móet omdat je jullie relatie te belangrijk vindt om dit NIET te vertellen.

Vertel hem/ haar daarna je persoonlijke boodschap. Stel je kwetsbaar op door vooral te vertellen wat het gedrag van de ander jou deed of nog steeds doet, en waarom dat zo moeilijk voor je is. Dan hou je het bij jezelf, en heb je ook de meeste kans dat de ander kan blijven openstaan voor wat je zegt.

Wanneer je heel lang boos blijft, is dat hoogstwaarschijnlijk niet de emotie waar je écht last van hebt.
Er zijn primaire en secundaire emoties. Primaire emoties duren maximaal 2 minuten maar zijn wel heel intens. Secundaire emoties kunnen een hele dag of nog langer aanhouden. Als je bijvoorbeeld heel lang boos blijft, dan weet je dat er een andere emotie onder ligt. Je blijft hangen in de secundaire emotie die als een soort dekentje de primaire emotie bedekt. De ware primaire emotie waar je last van hebt, wordt niet gevoeld omdat je er onbewust bang voor bent dat het je overspoeld. Er kan bijvoorbeeld verdriet onder liggen. Dus als je lang last hebt van boosheid, onderzoek dan wat de werkelijke emotie is die je vermijdt. Als dat lastig is, zoek dan hulp.

Probeer je bewust te worden van de allereerste signalen die je bij jezelf merkt, voordat je boos wordt, maar als je geïrriteerd raakt. De eerste signalen (bijvoorbeeld hoge ademhaling, geprikkeld zijn, je gespannen voelen) zijn al een waarschuwingssignaal dat je bijna boos gaat worden. Op dit moment is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je wat meer tot rust komt.
Loop bijvoorbeeld even weg uit de situatie, drink wat water, let op je ademhaling en stel jezelf gerust. Probeer ook je gedachten bij te sturen naar meer helpende gedachten.

Probeer niet te oordelen over de situatie of over anderen. Vul ook niet in wat anderen denken.
Ook kun je rustig uitspreken naar de ander waar je mee zit, zonder verwijten te maken. Op deze manier voorkom je dat je boos wordt en dat het misschien uit de hand loopt.

Mocht je toch boos worden, probeer dan aan de ander uit te leggen wat je voelt en wat je nodig hebt. Zonder verwijten en zonder aan te vallen.
Veel succes!

Accepteer en onderzoek je boosheid. Je bent niet zomaar boos, toch?

Vaak zijn we ergens in geraakt, waardoor we niet anders kunnen dan boos worden: erken dat en onderzoek hoe het komt dat je zo boos bent.

Boosheid is de minst geaccepteerde emotie; 'je moet je gevoelens onder controle houden, anders heb je geen zelfbeheersing'.

Meestal loopt de boosheid dan alleen maar op en word je of heel boos op iemand die dicht bij je staat of op jezelf, waarna je je weer afsluit of jezelf veroordeeld.

Lichaams-gerichte therapie is een prachtige manier om de boosheid in je lijf te gaan herkennen en te leren wat deze jou te vertellen heeft. Misschien is er ergens in je leven iemand over een grens gegaan of ga je zelf regelmatig over je grenzen?

We oefenen om de boosheid op een veilige en constructieve manier te uiten zodat je bereikt wat je wil en waar je boosheid in de eerste plaats voor opgekomen is.

Boosheid en irritatie hebben een belangrijke signaalfunctie als het gaat om grenzen stellen. Als deze gevoelens bij je opkomen, betekent het vaak dat een grens wordt overschreden.

Voel je je boos of geïrriteerd, vraag je dan af welke grens dit voor jou is, zo leer je beter om je bewust te worden van waar jij grenzen wilt trekken.

Er heerst taboe op "negatieve" emoties als boosheid en woede.
Dit doet de menselijke aard enorm tekort. De maatschappelijke cultuur heeft bepaald dat er "negatieve" en "positieve" emoties zijn, waarmee al wat negatief gelabeld is er liever niet mag zijn.

Onze beeldvorming past zich hierop aan, waardoor veel mensen zijn gaan geloven dat ze niet goed genoeg zijn of deugen.
Wat menselijk is en door natuur bepaald, mag er zijn, moet er uit en mag erkend worden. Of dit nu jaloezie, boosheid of verdriet is.

Als je je woede uit tegen iemand met je wie je graag een goed contact hebt, probeer dat dan eens op de volgende manier: “Als ik je …. hoor zeggen, dan voel ik me boos, want ik heb behoefte heb aan … .” Dus bijvoorbeeld: “Als ik je dit hoor zeggen, voel ik me boos, want ik heb behoefte aan respect”.

Als je dat probeert, valt je vast iets op: zodra je je behoefte uitspreekt, zakt de boosheid onmiddellijk.

Je boosheid zal niet zakken als je zegt: “Ik ben boos, omdat je dit zegt”. Als je namelijk naar de ander wijst als oorzaak van je boosheid en een oordeel over de ander velt, wordt boosheid steeds erger.

Als je daarentegen contact maakt met jezelf, met je behoefte en die uitspreekt, verdwijnt de boosheid en krijg je ruimte om te kijken hoe je jouw behoefte graag vervuld wilt zien.

Voor partners van boze mensen - Kalmeer eerst jezelf.

Wanneer je een relatie hebt met iemand die snel boos is, is het belangrijk om goed voor jezelf te blijven zorgen. In plaats van je partners boosheid te willen verminderen, of je partners boosheid aan te vallen, focus je eerst op jezelf.

Richt liefdevolle aandacht naar jezelf door jezelf in gedachten een welgemeende knuffel te geven. Op die manier houd in ieder geval jij jouw eigen hoofd koel!

Boosheid als verslaving
Sommige mensen zijn altijd boos. Ze mopperen voortdurend, zijn altijd knorrig, zeggen zelden iets aardigs of zijn licht ontvlambaar. De emotie boosheid zorgt voor een verhoogde fysieke spanning in je lijf. Je staat altijd klaar om te vechten.

Bij boosheid hoort dus kracht en je krachtig voelen is best lekker. Op deze manier kan boosheid verslavend zijn, als het nog de enige manier is om je krachtig te voelen.

Vaak betekent dit dat je pijn of verdriet die schuil gaat onder boosheid liever niet wilt voelen en je geblokkeerd raakt in je emoties, zodat je niet meer op een positieve manier bij je kracht kunt komen.

Herken je je hierin? Zoek dan een goede therapeut om hier samen mee aan de slag te gaan!

Wat heel erg kan helpen, als je kwaad op iemand bent omdat hij/zij je met iets gekwetst heeft, is het gesprek met diegene aangaan. Vertel hem of haar op een zo rustig mogelijke manier waar je je boos over voelt. Probeer om geen verwijten te maken, maar te delen wat je voelt. Vraag daarbij ook wat je graag anders zou willen voor een volgende keer.
Als je dit niet durft, kan het helpen om het gesprek met diegene in je hoofd aan te gaan. Het voordeel hiervan is dat je niet bang hoeft te zijn dat je woorden verkeerd kunnen vallen. Je stelt je voor dat diegene voor je staat en je kunt hem/haar vertellen wat je dwarszit. Dit kan enorm opluchten. Ik hoop dat je er wat aan hebt!

Aandacht hebben voor je boosheid is als licht in de duisternis. Je gaat zien wat er werkelijk speelt.

I.p.v. je aandacht te richten op de persoon of situatie die je zo boos maakt, richt je je aandacht op jezelf. Wat in jou zorgt ervoor dat je boos bent?

Als je hier de vinger op weet te leggen en er echt naar kijkt zul je merken dat de boosheid verdwijnt.

Slik je boosheid niet in maar geef er ruimte aan. Anders gaat het vast zitten in je lichaam me alle gevolgen van dien. Ga de natuur in en geef er geluid aan, koop een boksbal om hier op te slaan.

Boosheid is niet alleen maar negatief. Boosheid is ook energiegevende en beschermende energie.

Het wordt pas een probleem als deze emotie wordt onderdrukt. Dan kan het gaan etteren en klachten veroorzaken.

Een geweldig boek over geweldloos communiceren en gevoelens op een contructieve manier uiten, is het boek Geweldloze communicatie van Marshall B. Rosenberg. Verkrijgbaar op bol.com. Het boek staat boordevol handvatten voor een prettige, verbindende communicatie met de mensen om je heen.

Sarcastisch worden, je terugtrekken, afstand houden, niets zeggen, doen alsof het geen probleem is, agressief reageren. Dit zijn allemaal vormen van boosheid.

Stel jezelf de volgende vraag: 'wat heeft jouw boosheid je opgeleverd en wat heeft het je gekost op de volgende gebieden, relatie, gezondheid, emotie, energie. Heeft jouw woedegedrag je gelukkiger gemaakt? Helpt het je om jouw levensdoel te bereiken?

Jouw boosheid is heel belangrijk. Wanneer je je boos voelt, is iemand over jouw grens heen gegaan of heb je over je grens heen laten gaan. Jouw boosheid zegt dus iets over jouw eigen grens.

Je kan hier effectief mee om leren gaan door iedere keer als je je boos voelt, na te denken wat dit over jou zegt. Vervolgens kan je ook leren om deze grens aan de ander aan te geven.

Als je je bijvoorbeeld boos voelt als iemand een berg werk op je bureau legt zonder iets af te stemmen, neem dan de tijd om na te denken waarom je precies boos bent.

En niet wat de ander daarin doet of gedaan heeft, maar wat het over jou zegt. Het kan bijvoorbeeld zijn dat jij het altijd belangrijk vindt om werk af te stemmen voordat je het aan iemand geeft.
Door dit te weten kan je dit ook aan de ander vertellen. Zo leert de ander jou dus nog beter kennen!

Boosheid (en angst) activeert het vecht-vlucht mechanisme. Het verhoogt hormonen, zoals adrenaline (of eigenlijk catecholamines).

Wanneer er geen daadwerkelijke fysieke dreiging is, breng dan je zelf tot rust door te relativeren. Humor werkt hier goed bij en maakt het hormoon endorfine aan. Endorfine laat pijn verdwijnen en helpt jou ontspannen.

Geef jezelf een compliment en je krijgt als extraatje serotonine en dopemine (de werkzame stoffen van anti-depressiva). Het zorgt ervoor dat je relaxter kan omgaan met de situatie.

Wordt je eerder boos om je eigen of juist om andermans gedrag? Of maakt niets je zo boos als haperende apparaten? Dat inzien is stap één.

Stap twee is onderzoeken wat je op die momenten concreet denk. Enkele bekende 'boosmakers zijn': catastroferen - tegenvallers enorm opblazen; lage frustratietolerantie - situaties zien als onoverkomelijk én je zelfredzaamheid onderschatten; en veeleisendheid - je regels willen opleggen aan iedereen om je heen.

Besef dat het die gedachten zijn die je boos maken, niet de gebeurtenissen op zich.

Boosheid is veelal niet de meest gewenste emotie. Om deze reden hebben we de neiging om van de boosheid weg te bewegen. Bijvoorbeeld door afleiding te zoeken of de boosheid er als het ware uit te spugen (gericht aan iemand).

De suggestie is om juist naar de boosheid toe te bewegen door werkelijk te voelen en te ervaren. Waar in mijn lichaam voel ik de boosheid? Hoe voelt het precies? Wat is de impuls in mijn lichaam? En hoe is dit om de impuls te voelen zonder iets te doen?

Op deze manier raak je wat intiemer met je eigen boosheid. Je leert je eigen boosheid kennen en het gevolg is dat je het ook beter weer los kan laten.

Het is bij boosheid en woede goed om in beweging te komen. Je lichaam zit vol energie.

Ga een stevige wandeling maken in het bos. Zoek hier zo nu en dan een stok op en bedenk dat die stok symbool staat voor het onderwerp van jou woede; breek deze doormidden met de woorden "ik laat het nu los".

Misschien dat het onderwerp van jouw boosheid uit meerdere kleinere onderdelen bestaat. Breek deze dan heel bewust één voor één doormidden.

In de boeddhistische psychologie zijn sommige leringen van boeddha een inspiratiebron. Als het gaat om woede bieden voor mij enkele verzen uit de dhammapadda steun als ik opmerk (mindfulness) dat kwade gedachten steeds door mijn hoofd spoken. De verzen luiden:

“Hij schold me uit! Hij sloeg me! Hij bedwong me en beroofde me!” Vijandigheid komt niet tot rust in wie aldus verbitterd is.
“Hij schold me uit! Hij sloeg me! Hij bedwong me en beroofde me!  Vijandigheid komt tot rust in wie niet aldus verbitterd is.
Vijandigheid wordt niet door vijandigheden gestild: Vriendelijkheid stilt vijandigheid. Dit is een waarheid die eeuwig is.

Wat het me leert, is dat kwade gedachten vol negativiteit en haat uiteindelijk terugslaan op mijzelf waardoor ik er doorgaans meer last van heb dan de persoon waar ik zo over loop te malen. Nou is er niets mis mee met kwaad zijn, het is immers een hele menselijke emotie die aangeeft dat je gekwetst bent, gewond bent, dat er een grens is overschreden die belangrijk voor je is. Maar als ik die gedachtenstroom vol bitterheid en haat ga koesteren of mijzelf ga wentelen in een slachtoffer rol, komen bovenstaande uitspraken in beeld. De tip die hieruit voortvloeit is: "koester geen kwade gedachten die jezelf geen heil brengen" en blijf ook in je kwaadheid alert op jezelf en wat JIJ, HIER EN NU, nodig hebt.

Soms is de pijn zo groot dat een therapeutische omgeving je kan helpen om die opgekropte of vastgeroeste emoties lucht te geven in een vorm waarmee je jezelf of anderen geen schade berokkent. Het jezelf en de ander kunnen vergeven, het kunnen loslaten van de pijn en woede, geeft ruimte en vrijheid voor heling. Hulp kan hierin onder andere komen vanuit Gestalttherapie, maar ook emotioneel lichaamswerk, psychosynthese of integratieve therapie zijn benaderingen die in mijn ervaring hier goed werk kunnen verrichten.

Een boekentip: Geweldloze communicatie – ontwapenend en doeltreffend, door Marshall B. Rosenberg.

Dhr. Rosenberg geeft in dit boek uitleg over het verschil tussen een waarneming en een beoordeling: een waarneming (wat je ziet, hoort of voelt) beïnvloed je welzijnsgevoel. Een waarneming verandert echter in een beoordeling door een interpretatie of analyse.

“Mensen raken niet verstoord door de dingen die gebeuren, maar door de manier waarop ze ernaar kijken.” (Epictetus)

Volgens Rosenberg is de kern van boosheid een onvervulde behoefte. Boosheid kan dan ook heel waardevol zijn als signaal; een signaal dat er een onvervulde behoefte bestaat.

Het boek geeft diverse oefeningen om hier (meer) grip op te krijgen. Een oefening die mij erg aansprak is de volgende. Probeer bij boosheid de zin “ik ben boos omdat zij…” bewust te veranderen in “ik ben boos omdat ik behoefte heb aan …”. Het kan hele mooie inzichten geven!

Bij boosheid gebeurt er van alles in je lijf. Je ademhaling gaat snel en zit hoog. Je kunt jezelf rustiger maken door met je aandacht naar je lijf te gaan. Voel hoe je adem gaat en blaas drie keer heel diep uit. Zorg dat je uitademing zo lang mogelijk duurt, totdat je helemaal leeg bent.

Vul daarna je buik met lucht, als een ballon die wordt opgeblazen. En laat hem weer helemaal leeg lopen. Zorg dat je uitademing langer duurt dan je inademing. Bijvoorbeeld vijf tellen inademen, zeven tellen uitademen.

Doe dit drie minuten.

Je hebt een goede reden om boos te zijn. Misschien wordt er over je grens gegaan. Boosheid heeft een functie, bijvoorbeeld om jezelf te verdedigen, voor jezelf op te komen. Meestal zit er een andere emotie onder de boosheid.

 

Stel jezelf de volgende vragen:

- wat voel ik in mijn lijf? Waar voel ik dat?
- hoe voel ik mij?
- wat vind ik van de situatie?
- wat wil ik?
- wat is mijn eerste stap om dat te realiseren?

Hoe Boos ben jij?

Onderzoek je boosheid op een schaal van 1 tot 10.
Bij 1 is er nog niets aan de hand maar bij 10 is de woede zo groot dat de uitbarsting daar is.
Onderzoek op welk moment jij een time out nodig hebt om niet in 10 terecht te komen.

Onderzoek wie of wat jou boos maakt, wat wordt er in jou geraakt. Wat is er feitelijk gebeurd of gezegd.

Schrijf op of teken wat je zo boos maakt. Breng het uit je hoofd op papier.

Door aandacht te geven aan jouw boosheid/woede, krijg je inzicht met als gevolg meer begrip voor jezelf en mogelijkheden om je gedrag makkelijker te veranderen.

Probeer de oorzaak van je woede te achterhalen

Als er geen sprake is van acute boosheid kun je proberen te achterhalen waardoor het komt dat je zo woedend wordt? Ga eens na welke situatie jou nu precies zo boos maakt. Als je de oorzaak, of de prikkels die je boosheid of woede triggert kent of kunt achterhalen, kom je een heel eind verder.

Let op het volgende:

- Zitten er patronen of overeenkomsten in de momenten, reacties en benadering van anderen naar jou toe?

- Welke gebeurtenissen spelen mee als je woede wordt opgewekt?

Herken je in bovenstaande een bepaald patroon?

Schrijf je woedeaanvallen eens een tijdje op, besteed daarin aandacht aan hoe je reageerde en waarom? Zo word je je meer en meer bewust van je woede-aanvallen, hoe vaak het gebeurt en waarom het gebeurt.

Boosheid heeft een negatieve reputatie en dat is volkomen onterecht. Boosheid is eigenlijk liefde, namelijk willen opkomen voor ... (de ander of je innerlijke kind bijvoorbeeld). De kunst is te luisteren naar wat jouw boosheid te zeggen heeft, in plaats van deze ongecontroleerd op de ander los te laten. Meestal gaat boosheid over je niet gezien of gehoord voelen, of je gekwetst voelen. Maar dat is vaak moeilijker onder ogen te zien, het is kwetsbaarder. In therapie kunnen we samen de boosheid integreren als een nuttige adviseur, in plaats van een stuurloze kapitein.

Een tip om boosheid in goede banen te leiden is je boosheid te gebruiken vóór jezelf en niet tégen de ander.

Dat betekent niet gaan verwijten, maar je eigen kwetsbaarheid kracht bij zetten door op te komen voor wat jij mist of nodig hebt. Een gouden regel in conflictsituaties!

Leestip: 'boekje voor driftkikkers' van Guus Martens

Woede en agressie zijn lastig voor anderen, maar ook voor jezelf. De vraag is hoe ermee om te gaan: temmen, ombuigen of koesteren?

Op rustige momenten kun je erachter komen dat de driftkikker in jezelf twee gezichten heeft. Enerzijds boos of kwaadaardig, anderzijds vol positieve kracht, waardoor je je leven een creatieve stimulans kunt geven.

Guus Martens heeft een toegankelijk en prettig leesbaar boekje geschreven over drift, woede en agressie. Hij helpt je om met open ogen naar die emoties van jezelf of anderen te durven kijken en hoe je ermee om kunt gaan. Door woede en drift om te buigen leef je gelukkiger en vreedzamer.

Word je overrompeld door boosheid? Heb je angst voor impact van boosheid? Ervaar je een enorme boosheid?

Ga dan met je aandacht naar de adem. Volg de in- en uitademing zo goed als je kan. Daarnaast kan je meer gaan uitademen om verder te kunnen loslaten. Dus een paar tellen inademen en wat meer tellen de tijd nemen om uit te ademen. Hiermee reguleer je je emotie en kom je meer in het nu.

Indien je merkt dat je geen controle over jouw boosheid of woede hebt is het belangrijk om goede professionele hulp te zoeken. Dit voor jouw eigen veiligheid en die van anderen.

Veeleisendheid
Vind je het lastig om beperkingen in het leven te accepteren? Voel je jezelf speciaal of boven anderen staan en wil je graag je zin krijgen?
Mogelijk heb je als kind te maken gehad met onduidelijke grenzen. Of kreeg je snel je zin of werd je verwend waardoor je niet hebt geleerd om te gaan met teleurstellingen.
Veeleisendheid kan echter ook een beschermingsmechanisme zijn tegen ervaringen waarbij jouw behoeften aan emotionele steun niet werden vervuld. Dit gemis kan gevoelens van eenzaamheid, gekwetstheid en boosheid opleveren waardoor je je positie ten opzichte van anderen bent gaan opeisen.
Een andere achterliggende bron van veeleisendheid kan zijn de ervaring dat je er niet bij hoorde, dat je anders was, niet mooi of ongewenst. Gevoelens van minderwaardigheid kun je gecompenseerd hebben met het stellen van hoge eisen aan anderen.
Belangrijk is achterliggende oorzaken van je gevoelens te begrijpen. Je hebt de mogelijkheid om andere keuzes te maken, zorg te dragen voor jezelf en terug te keren naar de persoon die je in essentie bent. Zodat dit beschermingsmechanisme overbodig wordt en je op basis van gelijkwaardigheid relaties kunt aangaan.

Je hebt altijd een goede redenen om boos te zijn, onderzoek wat jouw goede reden is.

Mogelijk vraag je je af of deze tip wel zo helpend is. Ik kan me voorstellen dat je niet altijd een goede reden kunt bedenken voor je boosheid.

Toch geloof ik dat boosheid een signaal van je gevoelswereld aan jou is. In die zin heeft jou boosheid altijd een goede reden.

Daag jezelf eens uit om te onderzoeken welk signaal jou boosheid jou wil geven. Voel je je misschien niet gezien? Voel je je machteloos in een situatie? Krijg je het idee dat anderen continue over je heen lopen of heb je het idee dat je alles onder controle moet houden omdat anders alles in de soep loopt.
Zomaar een aantal goede redenen om boos te worden.

Mocht je hier niet zelf uit kunnen komen, dan help ik je graag in het zoeken naar jou goede redenen. Om vervolgens ook te kijken hoe jou boosheid op een passende en gezonde manier geuit kan worden. Op zo’n manier dat je jezelf en de eventuele ander (op wie je boos bent) recht doet.

Merk je bij jezelf dat een situatie of een persoon je boos maakt, neem dan even rust en ja tel letterlijk tot tien, concentreer je even op je ademhaling en kijk of je je gedachten naar iets anders kan verzetten, om uit de spiraal te kunnen stappen.

En soms is het nodig om letterlijk even weg te gaan, zodat je met afstand naar de situatie kan kijken en je daardoor op een adequatere manier kan reageren.

Naderhand kan je de situatie even terug halen om te kijken wat er zoal met je gebeurde, wat raakte je? En waar herken de dit van? Misschien deed dit je aan een situatie of persoon van uit je verleden denken en raakte deze situatie/persoon de oude pijn aan.

Vanuit deze oude pijn reageren we, 'slaan' we terug. Als we dit helder hebben kunnen we er in een volgende situatie er beter mee omgaan.

Heb je last van ouder wordende ouders die boos of agressief gedrag vertonen? Ga dan eens na of dementie aan de orde kan zijn. Iemand die dement aan het worden is, kan geconfronteerd worden met zijn/haar onvermogen en afhankelijkheid.

Hij/zij realiseert zich dan dat hij/zij niet meer kan voldoen aan de verwachtingen van zichzelf en de omgeving. Ze raken gefrustreerd omdat eenvoudige taken niet meer lukken. Ook kunnen wanen en hallcucinaties gaan spelen.

Door verminderde impulscontrole kan zich dit uiten in boos zijn, mopperen of agressief gedrag.

Je kunt je je boosheid voorstellen aan de hand van de vulkaan: het grootste deel van de vulkaan bevindt zich onder de grond. Dit is het deel, dat anderen niet zien.

Als je boos begint te worden, kan je dat meestal zelf wel ergens aan merken: je merkt bijvoorbeeld dat je je handen tot vuisten knijpt, dat je hart sneller gaat kloppen of dat je onrustig heen en weer gaat lopen. Dit is het onderste gedeelte van de vulkaan.

Als je op dit moment je even ontspant en je afvraagt waar je boos over bent en wat je nu het beste kunt doen, kan je de lading weer laten zakken. Ga zo voor jezelf na hoe die opbouw er bij jou uitziet: wat gebeurt er eerst en als het heftiger wordt, wat ga je dan doen?

Hoe eerder je jezelf kunt stoppen, hoe beter je een uitbarsting kunt voorkomen. Want: hoe hoger de druk in de vulkaan (bovenin het plaatje) hoe moeilijker het is om de uitbarsting te voorkomen.

Een oude wijsheid en nog steeds goed werkend…tel tot 10! Het zorgt ervoor dat je niet vanuit je eerste emotie reageert. Hierdoor kan je een meer rationeel besluit maken of je - en hóe je wilt reageren.

Gebruik humor! :-)
Humor geeft lucht , relativeert en schept afstand.

Als je lacht komt er endorfine vrij en dat neemt de pijn weg en ontspant!

Soms zijn we bang voor onze boosheid of woede, maar op zich is daar niks mis mee. Woede is energie, en hij is er vanwege een rede. Het gaat erom hoe je ermee omgaat.

Meestal is het wel het beste om eerst stoom af te blazen en je energie kwijtraken, en niet impulsief te reageren. Dus ga wandelen, hardlopen, in de tuin werken of zoek een andere manier van bewegen.

Dan kan de adrenaline zakken en kun je vervolgens beter nadenken en op een rijtje krijgen wat je het beste kunt doen.

Nadat de boosheid is gezakt, kun je jezelf de vraag stellen: wat triggerde mij nu precies? In welk onderliggende gevoel werd ik eigenlijk geraakt zodat ik wel boos moest worden? Was dat misschien angst of verdriet? Waar ken ik dat onderliggende gevoel van? Wanneer heb ik dat eerder gevoeld...?

Wanneer je antwoorden kunt vinden op deze vragen, ontstaat er meer afstand tussen jou en de boosheid. Dat bén jij steeds minder een boos persoon, maar héb je slechts een boze bui. En die bui komt... en gaat.

Door dit onderzoek in jezelf te doen raak je steeds minder geïdentificeerd met je gevoelens. En dat geeft een vrij gevoel. Succes!

Boosheid komt nooit zo maar uit de lucht vallen. Boosheid betekent dat je je ergens (soms niet zo bewust) bedreigd voelt. Als er geen gevaar zou zijn, als er niets iets nu opgelost zou moeten worden, dan zou je je ook niet kwaad hoeven maken.

De emotie van boosheid brengt je lijf in gereedheid om het gevecht aan te gaan met het gevaar (de bedreiging). Vandaag de dag zijn onze bedreigingen niet meer zo fysiek als heel erg vroeger. Een fysieke oplossing voor een emotionele of status dreiging, dat gaat dus niet werken.

Zorg dat je de fysieke spanning kwijt raakt, door te sporten, ergens flink op te rammen wat geen verdere schade veroorzaakt of op een andere manier even af te koelen, zodat je daarna weer goed kunt nadenken en een passender oplossing kunt vinden.

Mediteren en boosheid van je af sporten en van je af fietsen kan helpen. Gooi het eruit, bijvoorbeeld tijdens een stevige fietstocht of bij een wandeling in het bos. Dat kan heel erg opluchten en dan kun je de boosheid makkelijker kwijtraken.

Tip: Als je boos bent op de werkelijkheid en die afwijst, creëer je pijn voor jezelf in de vorm van verdriet, boosheid of angst.

Toelichting: Het lijkt waanzin om boos te zijn op de werkelijkheid. Toch is dat wat we de hele dag doen. We vinden de wereld vaak heel onrechtvaardig. Een man slaat een kind, dat zou niet zo mogen zijn. Er is grote armoe en extreme rijkdom. Deze en vele vergelijkbare gedachten zijn in feite afwijzende beoordelingen van de werkelijkheid. En als we onze gedachten geloven levert dat ons pijn in de vorm van verdriet, boosheid, angst op. Is deze pijn noodzakelijk als motivatie om te werken aan een “betere wereld”, zoals ik heel lang heb gedacht, dus een soort van prijs die betaald moet worden voor idealisme? Je kunt hier ook anders naar –leren-- kijken en gaan zien dat de werkelijkheid perfect is, een moeilijk te vatten centraal idee in verschillende wijsheid tradities. Enkele inzichten hebben me geholpen om dit te gaan zien: het is nogal hoogmoedig om te denken dat ik weet hoe de wereld moet zijn. De werkelijkheid is onkenbaar, onmetelijk complex en niet te overzien of te beheersen. Aanvaarding van de werkelijkheid betekent niet dat ik er niet iets aan wil veranderen en verbeteren als dat op mijn weg komt. Aanvaarding betekent dat mijn emotionele “verontwaardiging” over de wereld er niet is, verontwaardiging die de effectiviteit van mijn handelen negatief beïnvloedt. Aanvaarding omvat de rol van slachtoffers én daders, waar de Boeddhistische monnik Thich Nhat Hanh zo inspirerend over geschreven heeft. Aanvaarding geeft de rust en het inzicht om het beste te doen wat in een gegeven situatie mogelijk is. En de motivatie daarvoor komt voort uit Liefde voor de anderen en de wereld, Liefde die we zelf zijn.

Boosheid is een emotie die je iets wil zeggen. Meestal gaat het over dat een ander over je grenzen heen gaat. Dat betekent ook dat jij je grenzen niet hebt aangegeven mss omdat jij deze niet aanvoelt, dan kan jij ze ook niet aangeven. Een lichaamsgericht therapeut kan je helpen om je grenzen te leren aanvoelen en ook aan te geven verbaal en nonverbaal.

Neem Verantwoordelijk voor je boosheid.

Uit het als je alleen bent door bv te visualiseren dat je boos bent, in een kussen te knijpen, te slaan etc. Zo ontlast je boosheid en kun je weer gewoon zeggen wat je wilt of niet wilt.

De kracht van boosheid

In ons oerbrein waar we signalen krijgen om te vechten, vluchten of verstijven, is de kracht onder boosheid een heel belangrijke geweest om te kunnen vechten.

Vera Helleman stelt dat wanneer we niet in accuut gevaar verkeren, maar ons wel boos voelen, we iets of iemand op een knopje hebben laten drukken wat we zijn gaan geloven.

Hierdoor verleggen we onze focus op een ander en hebben we boosheid nodig om weer 'kracht' bij onszelf te voelen.

Boosheid vertelt je dat je de leiding over je leven even weg hebt gegeven aan een ander en die nu weer terug pakt. En dat doe je zelf, vanuit welke reden, overuiging of gewoonte dan ook. Om die grens weer aan te geven, worden we boos.

Het gaat erom die verantwoordelijkheid weer te voelen. Als je die kracht achter boosheid voelt, kun jij beslissen waar je die focus op richt; zet je hem destructief of constructief in?

De schreeuw van verlangen is net zo groot als de schreeuw van boosheid.

Probeer ten allen tijde je eigen aandeel in de boosheid te zien. Wat had jij kunnen bijdragen om deze boosheid te voorkomen?

Schrijf de boosheid van je af. Door te schrijven reflecteer je op je boosheid en krijg je inzicht waarom je boos en gefrustreerd bent.

Hoe kun je je boosheid constructief inzetten?
Dat kan pas als je weer helemaal tot bedaren gekomen bent en je jezelf onder controle hebt.
Slaap er een nachtje over. De wereld ziet er altijd anders uit na een goede nachtrust.

Ga een eerlijke confrontatie niet uit de weg. Benader de persoon die het betreft met respect, blijf zakelijk en luister goed naar de ander. Laat je niet verleiden tot het maken van persoonlijke verwijten en leg duidelijk uit wat je dwars zit en wat je wens is.

Geef de ander de ruimte om te reageren, maar bewaak je eigen grenzen.

We zijn allemaal weleens boos. Gevoelens van boosheid kunnen destructief, maar ook constructief zijn.

Van belang is om je boosheid onder controle te krijgen. Dit doe je door erover na te denken. Waarom ben je boos? Is je boosheid terecht? Kan jouw boosheid relaties kapot maken?

Praat er bijvoorbeeld over met iemand die je goed gezind is. Of probeer je boosheid te begrijpen door op te schrijven wat je dwars zit. Dwing jezelf om in een paar zinnen te formuleren waarom je zo kwaad bent.

Als je boos bent geweest is het goed om in het moment of achteraf te onderzoeken wat je nu precies zo boos maakt. Welke (kern) waarden zijn aangetast? Wat betekent deze gebeurtenis voor jou? Waar is het achteraf groter geweest dan nodig en hoe komt dat? Welke overtuigingen, regels zaten je in de weg?

Als je meer zicht krijgt op wat er bij jou gebeurde kun je daar de volgende keer bewuster mee om gaan en dus ook kiezen om bijv weg te stappen of juist op tijd de grens aan te geven. 

 

Succes!

Kinderen afleiden:
Deze tactiek is te gebruiken door de visie; doelen inwisselen.

Gebruik dit wanneer je als ouder een grens moet stellen en je kinderen dus gefrustreerd raken omdat je hen een grens stelt. Wanneer je je kind bijvoorbeeld een vlijm scherp mes afpakt waarmee het wilde gaan spelen, zal het vaak boos of zelfs driftig worden, of in tranen uitbarsten.

Maar als een kind dan zijn geliefde knuffel, spannende hijskraan of een ander interessant speelgoed krijgt zal het zijn aandacht daar op richten en ermee gaan spelen: het doel is ingewisseld en de boosheid verdwenen. het is vaak een erg effectieve manier om om te gaan met boze kinderen.

Als je boosheid niet uit dan kan het zich ophopen in je onbewuste totdat de druk te hoog wordt en een schijnbaar klein incident een hele lawine van onderdrukte boosheid ontlaadt.

Het is dus belangrijk boosheid te uiten op een constructieve manier zodat de emotie zich niet kan ophopen.

Moeite om je emoties constructief te uiten? Zoek contact met een therapeut.

Boosheid wordt door velen als een destructieve emotie gezien en ervaren. Maar in boosheid zit ook kracht!

Als je boosheid voelt, kan het helpen om dit om te zetten in actieve beweging, zoals sporten, stevig wandelen, op een kussen de boosheid eruit meppen of bijvoorbeeld naar het strand gaan en de boosheid even van je af schreeuwen terwijl je in de branding staat.

Daarna zou je de boosheid kunnen omzetten in actie, zoals: grenzen stellen, een klacht indienen, voor jezelf opkomen.

Probeer daarna de energie weer op iets anders te richten (afleiding, ontspanning) en de boosheid wat meer los te laten.