Tips bij perfectionisme

We hebben de neiging om onszelf te vergelijken met anderen. En we vergelijken onszelf op datgene waar de ander in uitblinkt, waar de ander perfect in is. En dat maakt dat we zelf ook streven om perfect te zijn.

Echter, als je je richt op het gehele plaatje dan zie je dat de ander ook niet perfect is, net zoals jij niet perfect bent.

Juist in handwerk en kunst zitten kleine oneffenheden. Die maken het interessant en mooi. Sommige fabrieken proberen in hun ontwerpen ook 'foutjes' te laten ontstaan. Een spijkerbroek met een scheur in de winkel, een nep houten vloer, hout dat zogenaamd verweerd is...het haalt het nooit bij echt geleefde materialen. Het heeft niet de zelfde charme. Geen ziel. In handwerk zit imperfectie. Dat maakt het handwerk.

Ook in mij en mijn eigen creaties zitten kleine foutjes. Daarom houd ik er van. Hopelijk maken vele mensen nog vele foutjes in hun creaties. Dat maakt de wereld mooier.

In mijn praktijkruimte hangen verschillende posters met modellen die ik vaak gebruik tijdens mijn sessie. Op één van deze posters staat een spel fout. Ik kwam daar later achter. En ik verbeter deze expres niet. Ik kan dat wel verdragen. En bedacht me dat anderen ook mogen zien dat ik een mens ben.

Ondertussen lijkt het er op dat de mensen die dit opmerken, veel meer iets over zichzelf zeggen dan over mij. En dat interesseert mij. Een nieuwsgierige houding ten opzichte van imperfectie maakt mijn leven lichter in gewicht en kleur. Ik kan het iedereen aanraden.

Een goede vriendin grapt vlak voordat ze een risico gaat nemen vaak; "Ach als God had gewild dat ik perfect was, had hij mij wel anders gemaakt."

Dat vind ik zo'n heerlijk luchtige gedachte. Hoop dat hij bij anderen net zo goed werkt als bij haar en mij.

Oefen met mindfulness
Kijk met milde, zachte en vriendelijke aandacht naar je perfectionisme.

Aanvaard dat het perfectionisme er is, zonder dat je jezelf met je perfectionisme identificeert. Jij bent het perfectionisme niet. Je hebt het perfectionisme.

Door op een zachte manier met jezelf en met je perfectionisme om te gaan, kun je meer ontspannen en kan je perfectionisme ook gemakkelijker zachter worden.

Onderzoek je "ziektewinst".
Ook als je je perfectionisme wil los laten, kan het zo zijn dat dit niet lukt, omdat je (onbewust) nog voordeel hebt van je perfectionisme. Dit wordt ook wel "ziektewinst" genoemd.

- Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je door je perfectionisme sommige dingen niet hoeft te doen waar je geen zin in hebt.
- Of dat je door je perfectionisme extra aandacht ontvangt van je ouders, geliefden, of op je werk. En dat je dat eigenlijk wel fijn vindt.

Zodra je weet welke positieve kanten er aan je perfectionistische gedrag zitten, kun je mogelijk een alternatief bedenken om dat voordeel te krijgen zonder dat je vast hoeft te blijven aan je perfectionisme.

De volgende vragen kunnen je helpen om "het voordeel" van je perfectionisme te ontdekken:

- Wat (voor fijns) kan ik doen dankzij het perfectionisme, wat ik anders niet zou kunnen doen?
- Wat (voor fijns) ontvang ik dankzij het perfectionisme, wat ik anders niet zou ontvangen?
- Wat kan er misgaan als ik het perfectionisme niet meer heb?

Heb je last van perfectionisme en kom je er zelf niet meer uit? Een therapeut of psycholoog kan je dan verder helpen.

Perfectionisme hoeft niet perse verkeerd te zijn het kan ook een hoop opleveren en een positieve eigenschap zijn. Wanneer de nadelen de overhand nemen en het ten kosten gaat van... dan kan het klachten geven. Boeiend om te onderzoeken wat erachter het perfectionisme schuil gaat. Welke angst schuilt erachter de drang van perfectie en met behulp van therapie zou hier de focus op komen liggen.

Perfectionisme heeft vaak te maken met angst voor afwijzing van anderen. Maar met je perfectionisme wijs je in eerste instantie jezelf af, zodra het niet perfect is. Wees lief voor jezelf, en sta jezelf toe dat het niet perfect hoeft te zijn. Anderen zullen je niet afwijzen (tenzij zij zelf ook perfectionisten zijn..)

Zeg vaarwel tegen je innerlijke criticus door vriendelijkheid

Ben jij iemand die regelmatig een kritische innerlijke stem ervaart die je continu beoordeelt, afkeurt en onzeker maakt?
Een stemmetje dat zegt: "Je bent niet goed genoeg" of "Zie je wel dat je het niet kan" Die stem kan verlammend werken en staat jouw welzijn in de weg.

Tip: Behandel die innerlijke criticus niet als een vijand die je moet bestrijden, maar als een overbezorgde, maar onhandige beschermer die jouw aandacht nodig heeft.

Zo ga je te werk:

* Herken de stem: zodra je een zelfkritische gedachte opmerkt, stop dan even. Benoem de gedachte zonder oordeel: “Aha, daar is de gedachte dat ik dit had moeten voorkomen.”

* Ga een stap terug: Vraag jezelf af: “Wat probeert deze gedachte eigenlijk te beschermen? Welke angst zit erachter?” Vaak is de angst om tekort te schieten, afgewezen te worden of pijn te ervaren.

* Vervang de kritiek door compassie: Wat zou je zeggen tegen een goede vriend(in) die exact hetzelfde probleem had? Spreek diezelfde mildheid en begrip naar jezelf uit. Gebruik een vriendelijke toon en een geruststellende boodschap, zoals: "Ik zie dat je het moeilijk hebt. Het is oké om je nu zo te voelen. Je hebt je best gedaan, en je bent waardevol, los van dit resultaat."

Waarom dit werkt: door de kritiek te herkennen als angst in plaats van feit en er met vriendelijkheid op te reageren, vermindert de macht van je innerlijke criticus. De gedachten die je brein produceert zijn geen feiten!

Zo leer je jezelf de steun en veiligheid te geven in plaats van die ergens anders te zoeken.
Uiteindelijk zal je brein dit zelf steeds meer leren te integreren en zwakt die innerlijke criticus steeds meer af!

Oefening: De 10-minuten-taak

Stap 1: Kies een taak die je uitstelt omdat je het perfect wilt doen.
Bijvoorbeeld: een mail schrijven, een kast opruimen, een blog starten, iets creatiefs maken.

Stap 2: Zet een timer op 10 minuten.
Je mag de taak alléén in die tijd doen. Niet langer, niet verbeteren, niet afmaken.

Stap 3: Focus op 'doen' in plaats van 'goed doen'.
Laat perfectionistische gedachten komen en gaan. Zeg tegen jezelf:
"Ik kies ervoor om te handelen, ook al voelt het ongemakkelijk."

Stap 4: Reflecteer kort na afloop:
• Wat viel mee?
• Wat heb je gedaan ondanks je perfectionisme?
• Wat zegt dit over wat jij belangrijk vindt?

Herhaal dit dagelijks met kleine taken. Zo train je het 'doen ondanks' en versterk je psychologische flexibiliteit.

If trying to do things perfectly is stopping you from even beginning, try a simple trick of starting the task with a silly mistake. Doing it wrong on purpose. This can often help in "breaking the initial block", and getting over the starting hump.

Omdat perfectionisten vaak een to-do-list hebben, een lijstje met taken is het een goed idee om als taak ook ontspannen (niks doen, wandelen, fietsen, muziek luisteren) in te plannen. Alsof je een afspraak maakt met jezelf

Veel mensen zijn streng voor zichzelf. Ze denken dat als ze de teugels laten vieren, alles instort. Maar die constante druk vreet energie.
Mild zijn betekent niet dat je stopt met groeien, het betekent dat je stopt met jezelf afstraffen onderweg.
Vervang deze week eens één kritische gedachte door iets milds.
Bijvoorbeeld: "Ik moet dit beter doen" --> "Ik doe wat ik kan met wat ik nu heb."

Schrijf vandaag één zin op waar je jezelf in wilt steunen, in plaats van afwijzen.

Goed Genoeg van Pavel Somov is een verfrissend eerlijk boek voor iedereen die moe wordt van het steeds maar beter moeten doen. In plaats van te blijven jagen op perfectie, laat Somov – met een flinke dosis relativeringsvermogen en humor – zien hoe je tevreden leert te zijn met wat er is. Geen zweverig gedoe, maar praktische inzichten en oefeningen die helpen om minder streng voor jezelf te zijn. Dit boek helpt je om het leven wat lichter te nemen en gewoon wat meer rust te vinden in het nu.

Misschien gaat de reis niet zozeer over iets worden.
Misschien gaat het over het afleren van alles wat niet bij je past.
Paulo Coelho

Wij zijn vaak druk met voldoen aan de verwachtingen van een ander. Tegemoet komen aan die ander om hem/haar te behagen, om goedkeuring te oogsten.
En veel minder staan wij stil bij "wat vind ik daar eigenlijk van" of "waar word ik eigenlijk blij van".

Perfectionisme lijkt te gaan over het voldoen aan een verwachting / een beeld hetgeen jij denkt dat die ander van jou verwacht/heeft. Maar perfectionisme gaat meestal over het hebben van controle. Als je alles perfect doet heb je alles onder controle, krijg je lof en dat geeft het gevoel oké, goed genoeg te zijn.

Sta eens stil bij jezelf en vraag je af waar jij echt gelukkig van wordt? Van altijd maar op je tenen lopen? Wat zou jij zeggen/doen als jij dat zou durven?

Stel jezelf de vraag: Is het goed genoeg om te functioneren of iets te leren?" In plaats van eindeloos bijschaven tot iets perfect is, richt je op wat je hebt bereikt en laat ruimte voor groei. Perfectie bestaat zelden. Consistentie en leren brengen je verder.

Het boek van Alice Miller "de drama van het begaafde kind" gaat om de voorwaarden dat ouders stellen om hun kinderen te accepteren, prijzen en "liefde" te geven. Miller beschrijft heel mooi de projecties van de ouders op de kinderen, die als gevolg hebben de ontwikkeling van een vals zelf (zie D. Winnicot), die ontstaat doordat het kind te veel zich moet aanpassen bij de behoeftes en verwachtingen van de ouders. Als gevolg hiervan kan de identiteit niet voldoende ontwikkeld worden.

Perfectionisme is een manier om jezelf hoger te plaatsen om de frustratie niet te voelen van je gevoel lager te presteren dan anderen. Vaak heeft het te maken met liefde onder voorwaarden in de kindertijd, waarbij een hoge prestatie vereist was om geaccepteerd en "geliefd' te voelen. Echte liefde kent echter geen voorwaarden en echte acceptatie van de ander betekend dat je er mag zijn en liefde ontvangt onafhankelijk van je prestaties. Alleen in een zo kader kan iemand zijn ware zelf ontwikkelen.

Fout of falen is gewoon een ander woord voor ‘ongewenst resultaat’. Een fout is een resultaat dat voortkomt uit bepaalde oorzaken. Jij hebt iets gedaan en daardoor krijg je een resultaat. Je had liever een ander resultaat gehad, maar dit is het resultaat dat je op dit moment krijgt. Als je iets anders had gewild, dan had je blijkbaar iets anders moeten doen.

Als het resultaat ongewenst is, heb je twee keuzes. Je kunt het bestempelen als een fout, jezelf bestempelen iemand die faalt en jezelf rot en onzeker voelen.
Je kunt ook bekijken waardoor het ongewenste resultaat is veroorzaakt, hiervan leren en het nog eens proberen op een andere manier.

Zie een fout als een gebeurtenis. Falen bestaat niet. Misschien bevat deze ervaring een schat aan waardevolle informatie waardoor je groeit en je kan behoeden voor een andere fout. Fouten zijn leerzaam, en als je een beetje je best doet kunt je er zelfs om lachen.

Wat heb jij deze week volgehouden, geprobeerd of gevoeld, zonder dat iemand het zag of waardeerde?
En mag dat misschien genoeg zijn - ook al was het niet perfect, zichtbaar of succesvol?
(Je mag hier even bij stilstaan. Misschien voel je trots, misschien verdriet. Laat het er maar even zijn.)

Perfectionism has two layers. Understanding both is crucial in healing from perfectionism.

The first layer is what you see on the outside, on the surface: Trying to do everything perfectly all the time, overworking, people-pleasing, self-sacrificing, etc.

The second layer is a lot more important: The personality structure that is often rooted in some form of childhood trauma that brings about the obsession with perfectionism. This structure needs to be rebuilt so that we're going for "good enough" instead of perfect.

Perfect is impossible, good enough is our essence!

ACT-tip bij perfectionisme: Maak kennis met je 'innerlijke beoordelaar'
Perfectionisten hebben vaak een interne stem die voortdurend oordeelt: “Niet goed genoeg”, “Je moet harder je best doen”, “Anderen doen dit beter”. In ACT noemen we dit de "innerlijke beoordelaar" — een stem die je wil beschermen, maar je vaak belemmert.
Oefening: Geef je innerlijke beoordelaar een naam en karakter. Bijvoorbeeld: “Generaal Streng”, “Mevrouw Perfecta” of “De Ontevreden Rechter”.
Zeg dan hardop (of in gedachten):
“Dank je wel, Generaal Streng, voor je mening. Maar ik kies ervoor om te handelen volgens mijn waarden.”

Waarom dit werkt (volgens ACT):
- Je oefent in afstand nemen van je gedachten.
- Je herkent dat je gedachten niet de baas zijn, maar slechts suggesties.
- Je maakt ruimte om te handelen vanuit waarden in plaats van angst of controle.
Reflectie:
Welke waarde wil jij volgen, zelfs als je innerlijke beoordelaar zich ermee bemoeit?

Veel mensen proberen rust te vinden door nóg harder hun best te doen: mediteren, wandelen, ontspannen, maar dan ‘moet’ het meteen iets opleveren. Dat werkt averechts.
Rust begint niet met doen, maar met laten. Merk vandaag eens op hoe vaak je in je hoofd zit, zonder dat je het doorhebt. En breng je aandacht zachtjes terug naar je lijf, zonder oordeel.

Mini-oefening: Voel je voeten op de grond. Adem uit. Meer hoeft er even niet.

Wacht niet met een intake afspreken totdat je voor je idee je vraag helemaal helder en volledig hebt. Een eerste idee is genoeg. De praktijk leert dat we in de intake de vraag toch vaak samen verder aanscherpen. En het kan onnodige vertraging opleveren. Je hoeft niet eerst alles zelf op orde te hebben voordat je om hulp vraagt. ;) Waar zoek je anders hulp voor?
Het is dus geen vereiste voor een intake, je schiet niet tekort en je doet jezelf een plezier door het niet om zo'n reden langer uit te stellen dan gewenst. Sterker nog, dat is misschien al wel een eerste stapje in het doorbreken van een oud patroon. Dus goed bezig als je nog niet alles helemaal uitgedacht hebt, voordat een intake aangaat.

Brené Brown beschrijft in 'De moed van imperfectie' hoe moed, compassie en verbondenheid een belangrijke plek in je leven kunnen krijgen. Op basis van haar jarenlange studie kwam ze tot tien stellingen over een ‘bezield leven’: leven vanuit het gevoel dat je de moeite waard bent. Op haar eigen, eerlijke, warme en grappige manier moedigt ze de lezer aan om perfectionisme te laten varen, stress als leefstijl los te laten, te vertrouwen op intuïtie en creativiteit de ruimte te geven. Dit boek gaat over de levenslange reis van ‘Wat zullen anderen wel niet denken?’ naar ‘Ik ben goed genoeg’.

Jouw emoties maken je menselijk – ze horen erbij, ook als ze niet "perfect" zijn. Geef jezelf de ruimte om te voelen wat er écht speelt achter je drang om alles goed te doen. Vaak zit daar onzekerheid, angst om te falen of het verlangen naar waardering. Dat is oké.

In plaats van die gevoelens weg te duwen of te verstoppen achter perfectie, kun je jezelf toestemming geven om erbij stil te staan – zonder oordeel. Juist door die emoties toe te laten en te erkennen, ontwikkel je zelfinzicht en veerkracht.

Je hoeft niet foutloos te zijn om waardevol te zijn. Je bent al genoeg, precies zoals je bent.

Volwassenen met perfectionisme zijn als kind vaak weinig gerustgesteld. In combinatie met een groot verantwoordelijkheidsgevoel en graag van betekenis willen zijn kan dit leiden tot fikse paniek klachten en dwangmatig perfectionisme. Wat je eigenlijk vaker had moeten horen is: "Het maakt niet uit als dit totaal mislukt, we houden evengoed van je". Soms helpt t om jezelf los te zien van je gedrag. Dus jij bent iemand, en je angst om te falen is iets wat later gegroeid is omdat je zo goed je best wilde doen of omdat je bang was iemand boos of teleurgesteld te zien.

Oefen dagelijks met "goed genoeg is genoeg".

Vanuit psychodynamisch perspectief komt perfectionisme vaak voort uit een streng innerlijk criticus en diepgewortelde overtuigingen zoals: "Ik moet perfect zijn om gewaardeerd te worden." Deze ‘moetens’ zijn vaak ontstaan in de kindertijd, bijvoorbeeld door impliciete verwachtingen van ouders of andere belangrijke figuren.

Wat je zelf kunt doen:
Kies dagelijks één taak, hoe klein ook, waarbij je bewust besluit om het niet perfect te doen, maar gewoon “goed genoeg”. Denk aan een e-mail die je niet herschrijft, een huishoudelijke taak die je niet eindeloos corrigeert, of een mening die je deelt zonder alles te checken.

Daarna stel je jezelf twee vragen:

1. Wat gebeurde er echt toen ik het niet perfect deed?
2. Wat zegt dat over de ‘moet’-stem in mij?

Door dit herhaald te oefenen, leer je dat er vaak niets ergs gebeurt als je de lat lager legt en dat je innerlijke criticus niet de waarheid spreekt, maar een echo is van vroeger.

Wat je ook nog kunt doen is het volgende: schrijf je gedachten en gevoelens na zo’n oefening kort op. Reflectie helpt je de dieperliggende patronen te herkennen en los te laten.

Perfectionisme gaat over het verlangen om dingen altijd foutloos te doen. Het lijkt misschien een positief kenmerk, maar in de praktijk veroorzaakt het vaak meer schade dan je zou denken. Het streven naar het allerbeste is niet perse een probleem, maar als perfectionisme doorslaat, krijg je te maken met de angst om fouten te maken en de gedachte dat het niet goed genoeg is. Deze gedachten kunnen leiden tot stress, uitstelgedrag, en zelfs burn-out.

Het loslaten van perfectionisme betekent dat je minder hoeft te voordenken en meer kunt genieten van wat er nu is. Dit is een proces van innerlijke rust en vertrouwen, waarin je minder vastzit in de angst voor wat er mis kan gaan. In plaats daarvan kun je vaker het moment omarmen en jezelf toestaan om te genieten van het hier en nu, zonder altijd bezig te zijn met de toekomst of het verleden.

De volgende tips helpen om meer rust en balans te vinden:

Herken beperkende gedachten: Als perfectionist ben je vaak je eigen grootste criticus. Begin met het bewust worden van de gedachten die je hebt wanneer iets niet perfect gaat. Identificeer de gedachten die je onder druk zetten en vervang ze door realistische en milde overtuigingen die je helpen om de situatie objectiever te zien.

Stel haalbare doelen: Perfectionisten hebben de neiging om onrealistisch hoge eisen aan zichzelf te stellen. In plaats van te streven naar perfectie, stel haalbare, realistische doelen die je stap voor stap kunt bereiken. Dit helpt je om successen te vieren zonder jezelf te overweldigen.

Omarm imperfectie: Accepteer dat fouten en imperfecties onderdeel zijn van het proces. Wees trots op de voortgang die je maakt, ook al is het niet "perfect". Leer van je ervaringen in plaats van jezelf te straffen voor dingen die niet helemaal volgens plan verlopen.

Erken je kwaliteiten en successen: Als perfectionist ben je vaak gefocust op wat er nog beter kan. Maak een lijst van je sterke punten en prestaties, hoe klein ze ook lijken. Erken en waardeer wat je bereikt hebt, in plaats van alleen te focussen op wat er niet perfect is.

Leer jezelf te accepteren: Perfectionisme gaat vaak hand in hand met zelfkritiek. Werk aan het accepteren van jezelf zoals je bent, met al je sterke en zwakke kanten. Onthoud dat niemand perfect is, en dat jouw waarde niet afhangt van het behalen van onhaalbare standaarden.

1. Stap eerst in de helikopter
Je moet je behoorlijk inspannen om perfect te zijn. Jouw toewijding met aandacht voor alle details kost veel moeite en is letterlijk tijdrovend. Immers, een voldoende is nooit genoeg… of wel? Eigenlijk zou je af en toe moeten kijken of je gedrag (want daar praten we over) niet anders kan. Je een beetje onthechten van je perfectionisme

Stap heel even uit je werk (bij voorkeur voordat je start), ga er boven hangen als een helikopter en vraag je het volgende af:

Gebruik ik op dit moment mijn tijd verstandig?
Ben ik productief?
Waar het om gaat is dat je eerder ‘ontdekt’ dat er geen meerwaarde zit in de inspanning die jij erin stopt en te erkennen dat het werk gewoon klaar is.

Voorbeeld: morgen heb je een presentatie voor een belangrijke klant. Je hebt je presentatie al een keer doorgesproken met je leidinggevende. Toch besluit je om de avond van te voren ‘nog even de puntjes op de i te zetten” door 3 uur te werken aan de presentatie. De helikoptervraag is: verbetert de bijgestelde presentatie de impact naar de klant.

Met de helikopter aanpak kies je bewust om je perfecte mindset aan te pakken. Daarmee stap je uit je patroon van je perfectionistische aanpak. Je kunt dan veel beter beslissen of het op dat moment zinvol is om minder perfect te zijn en je te concentreren op wat belangrijk is.

2. Pas je normen aan
Ik zeg het nog een keer: je hoeft je perfectionisme niet los te laten, alleen maar onder controle te brengen. Om jouw lieve, perfectionistische draak 🙂 in toom te houden is het belangrijk om goed naar je eigen normen te kijken en die aan te passen als de situatie daarom vraagt. Ik hoor je al zuchten: ‘ja maar dan is het niet goed genoeg’ of ‘ik twijfel nog een beetje want….’. of ‘wat vinden anderen ervan?‘ Precies de gedachte die je aan moet pakken.

Bijvoorbeeld zo:
Je bent bezig om een belangrijk rapport tot in de puntjes in orde te maken. Je gaat echt tot het gaatje omdat je weet wat ervan af hangt. Pas als jij tevreden bent kan het naar je opdrachtgever en de organisatie in.

Dat laatste zinnetje: ‘pas als jij tevreden bent’ is jouw (perfectionistische) norm. Het is een norm die je zelf kunt aanpakken door de eerste versie van je rapport al in een vroeg stadium voor te leggen aan je opdrachtgever, collega of leidinggevende.

Je vraagt of deze persoon je rapport wil reviewen en voorzien van feedback. Vanzelfsprekend mag je daarbij aangeven dat het rapport ‘nog niet af’ is maar dat je graag een eerste terugkoppeling wil.

De kern van deze strategie? Ga sneller in overleg met je omgeving en consulteer of je op de goede weg zit. Dikke kans dat je (met jouw perfectionistische aard) al een aardig eind in de goede richting zit.

Veel mensen omschrijven zichzelf als een perfectionist, iemand die alles goed wil doen. Ze geloven dat perfectionisme: 'het goed willen doen' het doel is waar ze naar streven.
Wanneer we echter onderzoeken wat het gevolg is van 'iets goed doen', blijkt al snel dat ze zich pas 'goed genoeg', 'de moeite waard (om erbij te horen)' of 'op hun plek' voelen wanneer ze iets goed doen, op orde hebben, afgerond hebben, iets zeker weten, iets kunnen. Streven naar perfectie blijkt slechts een manier (route) om zich geaccepteerd en de moeite waard te kunnen voelen.

Onbewust hebben veel mensen het geloof ontwikkeld 'ik moet alles (aan) kunnen, goed doen, weten, overzien' wil ik me op gemak voelen (= erbij voelen horen) temidden van andere mensen. En bij dit geloof hoort de verwachting dat anderen mij pas voor 'vol' (vol-waardig/waarde-vol) aanzien als ik bewijs dat ik het weet, kan, voor elkaar krijg.

Onbewust hebben ze het geloof ontwikkeld dat ze zo, zoals ze zijn, niet goed genoeg zijn om erbij te horen en van waarde te zijn. In plaats van een onvoorwaardelijk geloof in 'ik ben, zoals ik ben goed genoeg' om erbij te horen, de moeite waard om aandacht en liefde te ontvangen, en van waarde te zijn voor anderen'.

Onbewust hebben ze op basis van ervaringen de conclusie getrokken 'ik ben degene die weet (en moet weten) hoe het hoort, hoe het moet; ik ben degene die het doet zoals het hoort en moet; ik ben degene die het zeker weet (kennis).
Vervolgens is dit geloof in hun persoonlijke routekaart terecht waaraan zij houvast ontleden in het dagelijks leven en hun gedrag op afstemmen.

Belangrijk onderdeel blijft hoe er vanuit de omgeving word gereageerd door anderen op ons gedrag. Ons zelfbeeld is namelijk gebaseerd op wat we hebben ervaren in relatie met andere mensen. We scannen onbewust onze omgeving op zoek naar bevestiging van ons geloof. Ervaren we dat het nog steeds 'klopt' dan geeft ons dit tijdelijk rust. Ervaren we dat het niet klopt, komen we in actie om het kloppend te maken. Bijvoorbeeld door op de vraag 'Gaat het wel goed met je?' te antwoorden met 'Ja hoor, het gaat prima!' terwijl dat niet zo is.

Onze persoonlijke routekaart helpt ons laveren door het leven en omgaan met de situaties die we tegen komen. Het is gebaseerd op aannames over wie wij zijn in relatie tot andere mensen en de verwachtingen die hieruit voortvloeien over gedrag, verantwoordelijkheden van onszelf en anderen.
Onze routekaart helpt ons in veel situaties.Er zitten meestal veel helpende elementen in onze routekaart.
Krijgen we echter last van de gevolgen van ons gedrag en/of irriteren we ons als anderen zich niet gedragen naar onze eigen routekaart (= niet doen zoals voor ons normaal is), dan is het misschien verstandig te onderzoeken of onze routekaart nog wel up to date is.

Onze routekaart is immers niet het gebied.
Onze sociale wereld is groter geworden terwijl onze sociale routekaart voor het grootste gedeelte is gevormd op basis van een klein gebied: onze vroege jeugdervaringen.
Google Maps update regelmatig routekaarten op basis van recente wijzigingen zodat we onze doelen kunnen blijven bereiken. Ons landschap verandert immers in de loop van de jaren. Oude kaarten zijn beperkt houdbaar.
Maar wij blijven onze sociale routekaart vaak hardnekkig gebruiken, terwijl ook onze sociale wereld verandert, we nieuwe ervaringen opdoen en we ons doel niet meer bereiken.

Ervaar je dwang, ervaar je stress van je eigen routekaart, van je eigen manier van doen en laten, van je eigen reacties op situaties? Word je streven naar perfectie een obsessie en levert het je meer stress, gedoe en conflicten op dan rust, acceptatie en ontspanning? Neem dan eens tijd om je innerlijke routekaart en onderliggende aannames te onderzoeken zodat je ze bewust kunt updaten op basis van je huidige kennis eenervaring!

Ik help je er graag bij.

Allemaal hebben we onze sterke en minder sterke punten. Wellicht zijn je zwakke punten al vaak benoemd door anderen, waardoor je deze als hinderlijk bent gaan zien en ze wilt veranderen.

In plaats van proberen om je zwakke punten te veranderen, kun je ook deze punten juist gaan accepteren als deel van jezelf. Dit beschrijft David Rendall. Achter elk 'zwak' punt zit namelijk een sterk punt verborgen.

Denk bijvoorbeeld aan:
zwak punt: sterk punt:
chaotisch, ongeorganiseerd - creatief, innovatief
ongefocust, afgeleid - onderzoekend, ontdekkend
rusteloos, hyper - dynamisch, actief
negatief, kritisch - verantwoordelijk, doorzichtig
saai, oninteressant - kalm, ontspannen en rustig

Door alle delen van jezelf te accepteren en het sterke punt erachter te zien, creër je meer rust, ruimte en vrede in jezelf.

Als je merkt dat je jezelf veel druk oplegt en het ''nooit genoeg'' is, probeer dan dat stemmetje eens een naam te geven. Probeer het met een knipoog te doen. Misschien lijkt dat stemmetje wel op je perfectionistische oude baas of overbezorgde buurvrouw. Door het een naam te geven, creeer je automatisch meer afstand van je gedachten en heb je meer keuze of je wel of niet gaat luisteren naar dit stemmetje. Kun je er een meer redelijke, haalbare gedachte tegenover zetten?

De kunst om niet perfect te zijn . Een goede titel van een boek wat oh zo waar is.

Vaak hangt perfectionisme samen met een laag zelfbeeld, compensatie van iets anders, en ook van angst voor grip verlies.

Men kan met deze eigenschap heel succesvol zijn. Toch kan het ten koste gaan van tijd en energie.

Ik begeleid je graag naar een iets lossere vorm van dingen goed willen doen

Perfectionisme kan vaak in de weg staan bij het stellen van grenzen, omdat je altijd het gevoel hebt dat alles perfect moet zijn en dat je geen ruimte hebt om nee te zeggen. Een effectieve tip is om te oefenen met het stellen van "realistische" verwachtingen in plaats van perfecte. Begin door je bewust te worden van de druk die je op jezelf legt om alles foutloos te doen en vraag jezelf af: "Is dit echt nodig, of is het een verwachting die ik van mezelf heb gecreëerd?"

Een manier om je grenzen beter aan te geven is door je te focussen op wat echt belangrijk is. Stel jezelf de vraag: "Wat kan ik doen zonder mijn welzijn of tijd te compromitteren?" Probeer klein te beginnen door in minder urgente situaties nee te zeggen of taken op een haalbare manier af te ronden, in plaats van te streven naar perfectie. Het stellen van realistische doelen helpt je niet alleen om jezelf te beschermen tegen overbelasting, maar ook om je grenzen op een gezonde manier te bewaken.

Brené Brown beschrijft in haar boek wat het betekent om je kwetsbaar op te stellen in een wereld die gericht is op perfectionisme en het nemen van risico’s zonder dat succes gegarandeerd is. Of het nu om werk, relaties of opvoeding gaat: het is eng en moeilijk om je kwetsbaar op te stellen, maar het is nog veel moeilijker om het niet te doen en jezelf af te blijven vragen: wat als ik het wel had geprobeerd?

We verwachten van onszelf en van anderen dat we elke dag de schijn ophouden om anderen te laten zien hoe goed we alles voor elkaar hebben. Kwetsbaarheid is een emotie waar bijna niemand zich prettig bij voelt. We associëren het met onzekerheid en risico’s. Toch zegt Brené Brown dat juist kwetsbaarheid de basis is van alle mooie dingen in het leven als liefde, vertrouwen en vreugde.

Ze moedigt de lezer in De kracht van kwetsbaarheid aan om perfectionisme te laten varen, kwetsbaarheid te omarmen en uitdagingen aan te gaan.

"Maybe the journey isn't about becoming anything .

Maybe it's about unbecoming everything that isn't really you, so that you can be who you meant to be in the first place."

Paul Coelho

Ben je voor je vrienden net zo streng als voor jezelf? Waarschijnlijk niet. We zijn vaak een stuk kritischer voor onszelf dan voor onze dierbaren. Wil je meer vanuit zelfcompassie reageren? Dan ben je vriendelijk voor jezelf. Bedenk eens hoe zou je reageren bij een ander als die in jouw situatie zou zitten? Is dat minder streng? Waarom zou je dan ook niet voor jezelf zo zijn?

Als je alles perfect wil doen, maak je eigenlijk al de eerste fout.
Het bestaat niet.
Durf juist een fout te maken, hieruit leer je hoe je het de volgende keer wel goed kan doen of verbeteren. Wat voor jou werkt.
Er zijn veel dingen waar je geen invloed op hebt.
Jezelf altijd willen beschermen voor ongemak, verdriet en rouw is niet mogelijk. Het is wat het is, het gebeurd gewoon.
Herken je dit ?

Imperfectie wordt omschreven als niet goed genoeg, fout of gebrekkig.
Er is altijd iets op aan te merken.Onvolmaakt, zwak, of verkeerd.
Het klinkt niet zo positief hè.
Alleen het leven is niet perfect. Hoe dan? Is dit ook voor jou herkenbaar?

Perfectionisme blijkt niet altijd mogelijk in de praktijk.
Onbewust leg je de lat zo hoog voor jezelf dat dit eigenlijk altijd met een (prestatie)druk samengaat.
En dit kan weer ten koste gaan van sfeer in relaties met anderen. Herkenbaar? Iets is niet wat het lijkt of hoort te zijn.
Wordt dit vervolgd door ontspanning en tevredenheid of juist meer…
Imperfectie daarentegen gunt jou een moment om iets te kunnen loslaten en te reflecteren. Hoe doe jij dit?

Perfectionisme wil zeggen dat je de drang hebt om dingen perfect te doen oftewel het hoogst haalbare wi verwezenlijken elke keer. Met minder neem je geen genoegen.
Wie deze manier van leven en beleven in het dagelijks leven toepast merkt al gauw een mogelijke negatieve kant ervan.
Is dit streven naar perfectie wel haalbaar? En hoe?
Wat brengt het jou?

T klinkt als een open deur maar de eerste stap is bewust worden
Weet dat je perfectionistisch bent en probeer te onderzoeken bij jezelf waar het bij jou vandaan komt en op welke vlakken jij het merkt? Ga jij maar door? Of ben je juist geen starter? Ben je enorm aan het uittellen? Doe je langer over een taak dan nodig is?

Ga eens schrijven en probeer steeds bewuster te worden van jouw gedrag, eigenschappen en situaties waar dit zich voor doet. Misschien kan je zelfs wel de triggers opmerken wanneer het bij jou erger is dan andere dagen. Dit inzicht gaat je heel erg helpen bij het loslaten. Maar, je moet er dus wel in durven duiken en je perfectionisme in de ogen aan durven kijken.

2 – Geef eens een 8,5 in plaats van een 10
Dit kan natuurlijk al heel erg moeilijk zijn voor jou als perfectionist. Het verschil van die 8,5 naar de 10 merken de meeste mensen niet eens. Voor hun is een 8,5 al geweldig. Moet je eens nagaan hoeveel tijd je dit gaat opleveren?
Goed genoeg is relatief. Wat voor jou een 8,5 is, is voor een ander nog steeds een geweldige 10. Dit was echt voor mij het moment dat het eerste kwartje viel en ik verandering aanbracht in mijn perfectionisme.

3 – Droom groot, maar zet kleine stapjes
Maak voor jezelf veel subdoelen en mijlpalen zodat het doel niet te groot is, en de kans op falen niet zo groot is. De kleine stappen zijn goed te overzien en zorgen ervoor dat je in beweging komt. Vind je in beweging komen nog steeds lastig? Spreek dan met jezelf af dat je maar 5 minuten hoeft te werken aan je taak.
Succes!

Zodra we 's morgens wakker worden, gaat ons hoofd aan. De hele dag moeten we van alles. Van haar dat goed moet zitten tot het bellen van je moeder omdat ze anders niemand heeft gesproken.

Met deze schrijfopdracht maak je een journaal over jouw dag. En die moet natuurlijk wel perfect zijn ;-). Schrijf alles op.

Lees daarna je Perfecte Dag Journaal een aantal keer hardop voor. Je kunt het doen met een plechtige stem maar experimenteer ook maar eens met een vet Amsterdams of Twents accent. Wat ervaar je als je dit doet?
Mag je morgen iets aardiger voor jezelf zijn?

Wanneer je je bij het schilderen laat leiden door je onderbewuste, ontstaan er soms beelden die technisch of anatomisch misschien niet kloppen. Durf jij het dan nog aan deze lijnen te volgen en dit beeld te vervolmaken ? Of gaat je innerlijke criticus ermee aan de haal en vertelt met een afkeurend stemmetje dat het anders, beter moet? En wat nou als wat ontstaat een boodschap speciaal voor jou uit je onderbewuste is? Wat nou als daar je goud ligt? Trance-schilderen brengt je in dit proces.

Niet iedereen brengt even gemakkelijk z'n gevoelens onder woorden. Door trance-tekenen of schilderen kun je uitdrukking geven aan al je gevoelens en emoties. Tekentalent is niet nodig. Het gaat erom om vanuit het gevoel te werken. Hierdoor leer je om uitdrukking te geven aan gevoelens. Deze kun je vervolgens letterlijk van je af zetten en er van een afstandje naar kijken. Een groot voordeel is dat, als je het trance-tekenen eenmaal beheerst, je deze techniek altijd voor jezelf kunt gebruiken op allerlei mooie en ook moeilijke momenten. Zodat jij altijd een tool hebt om zelf in een trance te komen en je te laten leiden door je onderbewuste. Zo wordt jij de regisseur van je eigen therapeutische proces.

Ben jij een perfectionist? Als je hier in vastloopt en je legt de lat voor jezelf te hoog, kan zelfcompassie je helpen. De strenge stem zegt je namelijk dat het altijd beter kan. Maak een lijst je wat je allemaal van jezelf moet, dit is je strenge stem, laat nu je milde stem spreken, wat je kan helpen is de vraag: wat zou je tegen je vriendin zeggen die altijd streng is voor zichzelf? Meestal ben je mild voor de ander en niet voor jezelf. Ik heb een werkboek ontwikkeld waar deze oefening in staat. heb je interesse? Laat het gerust weten.

Wat is echt belangrijk? Bepaal wat echt belangrijk is en focus daarop.
Laat Kleinigheden Los: Probeer niet alles perfect te doen, maar richt je op de taken die echt een verschil maken.

Opnieuw zo'n schrijven wat zomaar de sleutel kan dragen naar jouw ontwikkeling. Pagina 14: Ouders (mensen) die zo'n klimaat als kind niet hebben gekend, zijn nood-lijdend, dat wil zeggen: ze zoeken hun hele leven naar wat ze op het juiste moment niet van hun ouders hebben kunnen krijgen: iemand die helemaal op hen ingaat, hen volledig begrijpt en serieus neemt.

Verward dit citaat je? Of pakt het je? Of doorgrond je het? Of maakt het je nieuwsgierig? Of verdrietig, of bang, of boos? Ga door... En ga de beweging die je van daaruit bent gaan maken ervaren, zodat je je kunt gaan ontwikkelen.

Brené Brown beschrijft in De moed van imperfectie hoe moed, compassie en verbondenheid een belangrijke plek in je leven kunnen krijgen. Op haar eigen, eerlijke, warme en grappige manier moedigt ze je aan om perfectionisme te laten varen, stress als leefstijl los te laten, te vertrouwen op intuïtie en creativiteit de ruimte te geven. Dit boek gaat over de levenslange reis van `Wat zullen anderen wel niet denken? naar `Ik ben goed genoeg .

Quote:
Als de lat te hoor ligt ...
kun je er nog altijd onderdoor lopen. (Loesje)

Ga eens kijken op welke momenten je rustig kunt lopen in plaats van hoog te moeten springen en voelen hoeveel rust je dat geeft.

Perfectionisme vermomt zich als deugd. Terwijl het in wezen een haute couture versie is van angst.

Uit: Big Magic van Elizabeth Gilbert

Als perfectionist ben je vast bekend met de drang om alles tot in de puntjes perfect te willen doen. Maar soms kan deze neiging tot perfectionisme juist leiden tot stress en overbelasting. Hier zijn een paar praktische tips om als perfectionist wat meer los te laten en stress te verminderen:

Prioriteer: Begin met het loslaten van taken die minder belangrijk zijn. Neem de tijd om je takenlijst te bekijken en identificeer welke taken eigenlijk niet zo cruciaal zijn, maar waarvan je toch het gevoel hebt dat je ze moet doen. Denk aan taken zoals opruimen, het beantwoorden van alle e-mails in je inbox, administratieve taken enzovoort. Kies één van deze minder belangrijke taken uit en experimenteer met het laten vallen ervan gedurende de komende week. Vertrouw op jezelf en het proces, en probeer het de week erna opnieuw.

Wanneer je last hebt van perfectionisme adviseer ik je het boek "De moed van imperfectie" te lezen van Brene Brown. Dit boek geeft veel inzicht en handvatten om perfectionisme en faalangst aan te pakken.

Het neurotisch handboek - Jeffrey Wijnberg

Psychologische zelfhulpboeken prediken het geluk en hoe de mens vol zelfvertrouwen en succesvol kan zijn. Met kreten als ‘houd van jezelf’, ‘denk je sterk’ en ‘gelukkig zijn is een keuze’ wordt de mens aangesproken op zijn optimisme en persoonlijke kracht. Dat klinkt mooi en lijkt aantrekkelijk. Maar in werkelijkheid zijn er genoeg mensen die er helemaal geen behoefte aan hebben om op een roze wolk te leven. Zij houden van hun problemen en kunnen juist heimelijk genieten van de macht die zij hebben anderen de gordijnen in te jagen. Psycholoog Jeffrey Wijnberg wil met Het neurotisch handboek een lans breken voor iedereen die liever lijdt en strijdt dan zich laat bekeren door de religie van de positivo’s. Met goed doordachte twijfeltechnieken en zelfondermijnende inzichten laat hij zien, in zijn bekende provocatieve stijl, hoe het postmoderne geluksstreven de nek kan worden omgedraaid.
Drs. Jeffrey Wijnberg is al dertig jaar werkzaam als psychotherapeut. Eerder verschenen o.a. van hem bij Scriptum: Verborgen agenda’s, Levensjeuk en ander psychisch eczeem, en, samen met Jaap Hollander, Succes is ook niet alles en Provocatief coachen.

Perfectionisme is niet iets wat je bént. Het is iets wat je doet.

Mét een goede reden. Zou je eens verder kunnen kijken naar wat de drang om steeds maar te verbeteren, voor jou oplost of voorkomt?

-------Spoiler alert!-------

Ik zie vaak dat mensen willen voorkomen dat ze falen. Dat er iets mis gaat waardoor ze door anderen afgerekend kunnen worden. Afgewezen, veroordeeld of uitgelachen. Dat zijn heel pijnlijke ervaringen.

Alleen....altijd maar hoge eisen stellen aan jezelf, doorgaan en hard werken, is misschien wel net zo pijnlijk. Het heeft in elk geval een prijskaartje: vermoeidheid, somberheid, je leeg voelen.

Hoe zou het zijn om jezelf, jouw behoeften en jouw grenzen belangrijk te maken? Om zelfrespect op te bouwen en te leren je angst te falen te dragen? Zodat jíj regie hebt, en niet je angst?

Prioriteiten stellen en delegeren:
Maak een lijst van prioriteiten voor de maand, focus op de essentiële taken en deel de rest. Delegeer taken aan familieleden of betrek de kinderen bij eenvoudige taken om hen een gevoel van verantwoordelijkheid te geven en jou wat ademruimte te geven.

Veranderen of accepteren?

Als je door handelen je situatie kunt verbeteren, doe dat dan. Vermijd last als je het kunt. Maar als dat niet mogelijk is, kijk dan of je kunt ontspannen en van het hier en nu kunt genieten. Piekeren en verzet maken het slechts erger.

Het vergt een zekere wijsheid om een situatie te beoordelen: kun je hem veranderen of niet? Byron Katie, een Amerikaanse spirituele leraar, onderscheidt drie manieren waarop je een stressvolle situatie kunt beoordelen: het is óf my business óf your business óf God’s business.

Als het regent is het God’s business. Niemand op aarde die daar iets aan verandert. De trein die te laat komt, ook dat is niet jouw business. Aan deze situatie kun je niets veranderen, dat is duidelijk. De beste optie is dan om het te accepteren zoals het is.

Maar het lawaai van de buren, de kennis die zegt dat hij jou niet aardig vindt, een stekende hoofdpijn, de geringe kwaliteit van het werk dat een collega je aanlevert: is het jouw business of niet?

Het is belangrijk om je dit af te vragen. Want als het buiten het bereik van jouw vermogen valt, dan heeft het geen zin om je erover op te winden. Als je er niets aan kunt doen, dan heb je geen probleem. Behalve misschien dat je dit laatst niet kunt aanvaarden. Dan is het goed om bij jezelf op zoek te gaan naar een bewuste respons in plaats van een automatische stress reactie.

Pas als je een situatie op veranderen dan wel accepteren hebt beoordeeld, kun je deze met een bewuste respons beantwoorden. Er bestaat een mooi gedicht over deze keuze, genaamd Serenity Prayer.

Moge ik
De moed hebben om te veranderen wat ik kan
De heldere kalmte om te accepteren wat ik niet kan veranderen
En de wijsheid om het verschil te kennen tussen beide.

Perfectionisme
Merk je dat je teveel tijd kwijt bent met dingen perfect doen?
Zet een timer voor taken. Je blijft dan minder lang hangen in details.

Misschien denk je dat perfectionisme een persoonlijke zwakte is. De schrijver van het boek "De perfectie paradox", Thomas Curran, kijkt hier anders tegenaan. Volgens deze sociaal psycholoog is perfectie de maatschappelijk norm geworden: we moeten allemaal proberen ons 'beste zelf' te worden.

Maatschappelijke perfectie is parallel aan de opkomst van sociale media de dominante kracht geworden, zo concludeert hij op basis van zijn onderzoek.

Wat zijn de valkuilen van collectief proberen 'ons beste zelf' te worden?

1. Perfectionisten saboren zichzelf: proberen iets nóg beter te doen, maakt je minder efficient (je bent veel langer bezig om een 10 te halen) en minder productief (angst om te falen leidt vaak tot uitstel- of vermijdingsgedrag).
2. Onze maatschappelijke fixatie op groei verhindert dat mensen accepteren wie ze zijn. Dit gaat ten koste van de (geestelijke) gezondheid.

Hoe ga je hiermee om? Een paar tips: Gun jezelf de tijd om je op je eigen tempo te ontwikkelen. Neem pauze, of zet een stap terug, als je dat nodig hebt. Accepteer dat je niet alles in het leven kunnen bepalen.