Wat kun je als ouder doen om het contact met je puber te verbeteren?
In veel gezinnen hoor je: "Hij zit alleen maar op zijn telefoon, ik kan hem niet bereiken." Het contact tussen ouder en puber lijkt te verwateren en ouders voelen zich machteloos of buitengesloten.
Hieronder vind je concrete handvatten, gebaseerd op inzichten uit de opvoedkundige praktijk en recente literatuur.
1. Verleg de focus van controle naar verbinding
In Generatie Angststoornis stelt Jonathan Haidt dat overmatige controle jongeren juist kwetsbaarder maakt. Hoe meer je probeert hun gedrag te sturen, hoe meer ze zich afsluiten.
Wat helpt:
– Zeg: "Ik mis het om even met je te praten" in plaats van "Je zit altijd op je telefoon".
– Laat je behoefte aan contact zien, niet je ergernis.
2. Luister zonder te sturen
Pubers willen zich serieus genomen voelen. Als jij direct met oplossingen of oordelen komt, haken ze af.
Wat helpt:
– Herhaal wat je hoort: "Dus je voelde je buitengesloten?"
– Vraag: "Wil je dat ik meedenk, of gewoon luister?"
3. Gebruik hun digitale wereld als ingang
Hun telefoon is geen vijand, maar een deel van hun sociale leven. Door het af te wijzen, wijs je ook hén af.
Wat helpt:
– Toon oprechte interesse: "Wat vind jij leuk aan dit spel of filmpje?"
– Stel vragen zonder oordeel.
4. Wees beschikbaar en betrouwbaar
Pubers zoeken veilige volwassenen die rustig, voorspelbaar en betrokken zijn.
Wat helpt:
– Reageer kalm, ook als je schrikt.
– Erken hun beleving: "Ik snap dat dat rot voor je was."
5. Geef autonomie, blijf nabij
Ze willen ruimte, maar ook weten dat jij er bent.
Wat helpt:
– Laat kleine keuzes aan hen.
– Zeg: "Ik vertrouw erop dat je dit kan — ik ben er als je me nodig hebt."
6. Werk aan de relatie, niet aan het gedrag
Regels zijn nodig, maar zonder een sterke relatie gaan ze wringen. Verbinding gaat altijd voor.
Wat helpt:
– Zoek kleine, positieve momenten samen.
– Benoem wat je waardeert, hoe klein ook.
Tot slot
Jongeren hebben volwassenen nodig die niet controleren, maar begeleiden. Die grenzen stellen én nabij blijven. Als ouder ben je geen vriend of politieagent, maar een gids: iemand die meeloopt — ook als het even stil is.
Leestips voor ouders
Generatie Angststoornis – Jonathan Haidt
Over hoe de digitale wereld jongeren beïnvloedt, en hoe volwassenen een tegenwicht kunnen bieden.
Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen – Philippa Perry
Over hoe je als ouder een veilige, liefdevolle relatie bouwt met je kind, juist door zelfinzicht en emotionele beschikbaarheid.
In veel gezinnen hoor je: "Hij zit alleen maar op zijn telefoon, ik kan hem niet bereiken." Het contact tussen ouder en puber lijkt te verwateren en ouders voelen zich machteloos of buitengesloten.
Hieronder vind je concrete handvatten, gebaseerd op inzichten uit de opvoedkundige praktijk en recente literatuur.
1. Verleg de focus van controle naar verbinding
In Generatie Angststoornis stelt Jonathan Haidt dat overmatige controle jongeren juist kwetsbaarder maakt. Hoe meer je probeert hun gedrag te sturen, hoe meer ze zich afsluiten.
Wat helpt:
– Zeg: "Ik mis het om even met je te praten" in plaats van "Je zit altijd op je telefoon".
– Laat je behoefte aan contact zien, niet je ergernis.
2. Luister zonder te sturen
Pubers willen zich serieus genomen voelen. Als jij direct met oplossingen of oordelen komt, haken ze af.
Wat helpt:
– Herhaal wat je hoort: "Dus je voelde je buitengesloten?"
– Vraag: "Wil je dat ik meedenk, of gewoon luister?"
3. Gebruik hun digitale wereld als ingang
Hun telefoon is geen vijand, maar een deel van hun sociale leven. Door het af te wijzen, wijs je ook hén af.
Wat helpt:
– Toon oprechte interesse: "Wat vind jij leuk aan dit spel of filmpje?"
– Stel vragen zonder oordeel.
4. Wees beschikbaar en betrouwbaar
Pubers zoeken veilige volwassenen die rustig, voorspelbaar en betrokken zijn.
Wat helpt:
– Reageer kalm, ook als je schrikt.
– Erken hun beleving: "Ik snap dat dat rot voor je was."
5. Geef autonomie, blijf nabij
Ze willen ruimte, maar ook weten dat jij er bent.
Wat helpt:
– Laat kleine keuzes aan hen.
– Zeg: "Ik vertrouw erop dat je dit kan — ik ben er als je me nodig hebt."
6. Werk aan de relatie, niet aan het gedrag
Regels zijn nodig, maar zonder een sterke relatie gaan ze wringen. Verbinding gaat altijd voor.
Wat helpt:
– Zoek kleine, positieve momenten samen.
– Benoem wat je waardeert, hoe klein ook.
Tot slot
Jongeren hebben volwassenen nodig die niet controleren, maar begeleiden. Die grenzen stellen én nabij blijven. Als ouder ben je geen vriend of politieagent, maar een gids: iemand die meeloopt — ook als het even stil is.
Leestips voor ouders
Generatie Angststoornis – Jonathan Haidt
Over hoe de digitale wereld jongeren beïnvloedt, en hoe volwassenen een tegenwicht kunnen bieden.
Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen – Philippa Perry
Over hoe je als ouder een veilige, liefdevolle relatie bouwt met je kind, juist door zelfinzicht en emotionele beschikbaarheid.
