Rouw gaat niet alleen over overlijden. Elke vorm van verlies kan rouw op gang brengen. Denk maar aan het verlies van gezondheid, een scheiding, een ontslag, een miskraam, ongewenste kinderloosheid of zelfs het verlies van een toekomstbeeld. Toch herkennen veel mensen hun gevoelens niet als rouw. En vaak… slaan ze belangrijke stappen over.
Goed om te weten is dat er gesproken wordt over rouwfases. Ik pak vandaag de vier rouwtaken, zoals Manu Keirse ze heeft uitgewerkt:
Taak 1: De werkelijkheid van het verlies onder ogen zien.
Dit is de eerste taak en vaak de moeilijkste stap: echt beseffen dat het verlies er is. Niet alleen in je hoofd, maar ook in je hart. Veel mensen blijven hangen in ‘doorgaan alsof het niet is gebeurd’.
Taak 2: De pijn van het verlies ervaren.
Hier draait het om het toelaten van emoties: verdriet, boosheid, angst, leegte. Geen gemakkelijke taak, zeker in een omgeving waar mensen vaak ongemakkelijk worden van intense emoties als verdriet of boosheid.
Veel mensen voelen dan ook de druk om 'sterk te zijn' of 'door te zetten' en slaan deze taak over.
Taak 3: Aanpassen aan een leven zonder datgene wat verloren is gegaan.
Vaak stappen mensen direct in deze taak. Ze proberen hun leven snel opnieuw in te richten, zonder écht stil te staan bij wat er is gebeurd of gevoeld. Dit noemen we vermijdende rouw: je gaat door, maar de pijn blijft onder de oppervlakte knagen.
Taak 4: Opnieuw leren genieten en het verlies een plaats geven.
Het verlies blijft onderdeel van je leven, maar je leert ermee leven. Het verlies krijgt een plek in jouw verhaal, zonder dat het alles overheerst.
Zoals je hierboven al las, gaan we vaak gelijk aan de slag met een oplossing. Als je meteen in de oplossingsmodus gaat, zonder stil te staan bij het verlies zelf, mis je essentiële verwerking. De pijn blijft namelijk zitten. Soms keert het later terug. Je kunt het dan opmerken bij je zelf als somberheid, fysieke klachten, burn-out en/of relatieproblemen. Dit geldt zeker ook bij ‘verborgen rouw’, zoals:
- Onvervulde kinderwens
- Een verbroken vriendschap
- Verlies van een thuisland of cultuur
- Chronische ziekte
- Onzichtbaar verlies (zoals verlies van zelfbeeld, toekomstperspectief)
Dus:
Tip 1: Sla de eerste twee rouwtaken niet over; ze zijn essentieel. Volgens Manu Keirse begint rouw met de werkelijkheid van het verlies onder ogen zien én de pijn van het verlies ervaren.
Stap er niet ongemerkt overheen en duik niet meteen in “hoe ga ik verder?”. Want als je de realiteit niet erkent en je jouw gevoelens overslaat, kom je niet écht tot verwerken.
Sta stil. Voel. Huil als dat nodig is. Schrijf het van je af. Geef ruimte aan je verlies.
Tip 2: Rouw is meer dan verdriet om overlijden – elk verlies telt!
Rouw hoort niet alleen bij de dood. Ook bij andere verliezen heb je recht op verdriet:
Als iets betekenisvol voor je was, mag je er ook om rouwen.
Erken je verlies – ook als je omgeving dat misschien niet ziet.
Goed om te weten is dat er gesproken wordt over rouwfases. Ik pak vandaag de vier rouwtaken, zoals Manu Keirse ze heeft uitgewerkt:
Taak 1: De werkelijkheid van het verlies onder ogen zien.
Dit is de eerste taak en vaak de moeilijkste stap: echt beseffen dat het verlies er is. Niet alleen in je hoofd, maar ook in je hart. Veel mensen blijven hangen in ‘doorgaan alsof het niet is gebeurd’.
Taak 2: De pijn van het verlies ervaren.
Hier draait het om het toelaten van emoties: verdriet, boosheid, angst, leegte. Geen gemakkelijke taak, zeker in een omgeving waar mensen vaak ongemakkelijk worden van intense emoties als verdriet of boosheid.
Veel mensen voelen dan ook de druk om 'sterk te zijn' of 'door te zetten' en slaan deze taak over.
Taak 3: Aanpassen aan een leven zonder datgene wat verloren is gegaan.
Vaak stappen mensen direct in deze taak. Ze proberen hun leven snel opnieuw in te richten, zonder écht stil te staan bij wat er is gebeurd of gevoeld. Dit noemen we vermijdende rouw: je gaat door, maar de pijn blijft onder de oppervlakte knagen.
Taak 4: Opnieuw leren genieten en het verlies een plaats geven.
Het verlies blijft onderdeel van je leven, maar je leert ermee leven. Het verlies krijgt een plek in jouw verhaal, zonder dat het alles overheerst.
Zoals je hierboven al las, gaan we vaak gelijk aan de slag met een oplossing. Als je meteen in de oplossingsmodus gaat, zonder stil te staan bij het verlies zelf, mis je essentiële verwerking. De pijn blijft namelijk zitten. Soms keert het later terug. Je kunt het dan opmerken bij je zelf als somberheid, fysieke klachten, burn-out en/of relatieproblemen. Dit geldt zeker ook bij ‘verborgen rouw’, zoals:
- Onvervulde kinderwens
- Een verbroken vriendschap
- Verlies van een thuisland of cultuur
- Chronische ziekte
- Onzichtbaar verlies (zoals verlies van zelfbeeld, toekomstperspectief)
Dus:
Tip 1: Sla de eerste twee rouwtaken niet over; ze zijn essentieel. Volgens Manu Keirse begint rouw met de werkelijkheid van het verlies onder ogen zien én de pijn van het verlies ervaren.
Stap er niet ongemerkt overheen en duik niet meteen in “hoe ga ik verder?”. Want als je de realiteit niet erkent en je jouw gevoelens overslaat, kom je niet écht tot verwerken.
Sta stil. Voel. Huil als dat nodig is. Schrijf het van je af. Geef ruimte aan je verlies.
Tip 2: Rouw is meer dan verdriet om overlijden – elk verlies telt!
Rouw hoort niet alleen bij de dood. Ook bij andere verliezen heb je recht op verdriet:
Als iets betekenisvol voor je was, mag je er ook om rouwen.
Erken je verlies – ook als je omgeving dat misschien niet ziet.
