Angstvoedsel (fearfood) is een voedingsmiddel (of voedingsgroep, bijv. koolhydraten) dat wordt gevreesd als gevolg van een ongepaste of onjuiste overtuiging of gedachte over dat specifieke voedingsmiddel. Bijvoorbeeld: "Als ik chocolade eet, kom ik aan".
Waarom ervaren we angst rond voedsel?
In een wereld van dieetcultuur zijn schadelijke boodschappen over hoe een voedingsmiddel ons gewicht en/of lichaamsvorm zou kunnen beïnvloeden heel gewoon. Het kan makkelijk zijn om in de val te lopen en te geloven dat bepaalde voedingsmiddelen of voedselgroepen invloed hebben op ons lichaam. Het voedsel wordt dan geassocieerd met gevaar omdat we bang zijn voor de veranderingen aan ons lichaam en wat de gevolgen daarvan kunnen zijn. Omdat de dieetcultuur in stand houdt dat voedsel moet worden gevreesd en het idee van ‘goede’ en ‘slechte’ voedingsmiddelen wordt gepromoot, kunnen deze gedachtepatronen de "waarheid" worden en voor je het weet volg je strenge dieetregels en heb je een lijst met verboden voedingsmiddelen.
Onhandige of onaangepaste denkpatronen zoals zwart-wit denken, etikettering en emotioneel redeneren komen vaak voor in de diepte van een eetstoornis of in de wereld van beperkende diëten. Maar dit betekent niet dat je je manier van denken niet kunt veranderen!
Praktijk Amchi voor lichaamsgerichte (psycho)therapie & Ayurveda heeft een aantal terugkerende eetstoornis-denkpatronen in kaart gebracht en manieren om ze aan te pakken.
1. Schrijf je voedselangsten op
Maak een lijst van alle voedingsmiddelen of voedselgroepen die je vermijdt omdat je bang bent om ze te eten. Rangschik deze voedingsmiddelen vervolgens op een schaal van 1 (minst moeilijk) tot 10 (moeilijkst) en maak een hiërarchielijst. Kies 1-2 ‘minst moeilijke’ voedingsmiddelen onderaan de lijst en plan om ze 2-3 keer per week in je dieet op te nemen. Werk je langzaam omhoog in de lijst.
2. Maak een plan
Bedenk wanneer je het voedsel gaat eten, met wie je bent en waar je naartoe gaat. Aandacht voor details betekent dat de kans groter is dat je je eraan houdt en zorgt voor verantwoording. Neem ook een plan op voor afleiding of een activiteit achteraf. Deel je plan met iemand die je vertrouwt voor extra verantwoording.
3. Mini-uitdagingen
Geleidelijke stappen zijn belangrijk om te voorkomen dat je te overweldigd raakt, vooral als je al zo lang dezelfde gedachten ervaart. Probeer langzaam te beginnen met één voedingsmiddel per week en dit op te voeren. Of één hapje, gevolgd door twee, gevolgd door steeds een grotere portie. Probeer niet te veel angsten in één keer te overwinnen. Onthoud dat het tijd kost.
4. Reflecteer
Denk na elke uitdaging na en verzamel bewijs tegen je ongeordende gedachten. Is de angst uitgekomen? Is er iets gevaarlijks gebeurd? Hoe voelde je je? Dit zal je helpen om je vooruitgang in de gaten te houden en de gebeurtenis in je hersenen te verankeren.
5. Herhaal de uitdagingen
Helaas zal het één keer onder ogen zien van de voedselangst niet zorgen voor blijvende veranderingen. De angst moet meerdere keren overwonnen worden om blijvende veranderingen in de hersenen te creëren en nieuwe neurale paden te ontwikkelen. Het creëren van nieuwe overtuigingen over voedsel en het afleren van oude overtuigingen is belangrijk en zal helpen om een neutrale relatie met voedsel te creëren. Hoe meer je het voedsel onder ogen ziet en eet, hoe minder macht het over je zal hebben.
6. Visualiseer succes
Denk na over hoe alles zal verlopen, precies zoals je gepland hebt, zonder negatieve gevolgen. Dit zal je helpen om vertrouwen te krijgen in je vermogen om de uitdaging aan te gaan en de angst onder ogen te zien. Je kunt moeilijke dingen doen!
7. Doe het niet alleen
Steun hebben kan helpen om een veilige ruimte te creëren, geruststelling te bieden en het uiten van emoties aan te moedigen. Zie de angst onder ogen met iemand die je vertrouwt, een vriend, familielid, partner of een peer support groep. Het vinden van een herstelgemeenschap is een geweldige aanvulling op de behandeling!
Waarom ervaren we angst rond voedsel?
In een wereld van dieetcultuur zijn schadelijke boodschappen over hoe een voedingsmiddel ons gewicht en/of lichaamsvorm zou kunnen beïnvloeden heel gewoon. Het kan makkelijk zijn om in de val te lopen en te geloven dat bepaalde voedingsmiddelen of voedselgroepen invloed hebben op ons lichaam. Het voedsel wordt dan geassocieerd met gevaar omdat we bang zijn voor de veranderingen aan ons lichaam en wat de gevolgen daarvan kunnen zijn. Omdat de dieetcultuur in stand houdt dat voedsel moet worden gevreesd en het idee van ‘goede’ en ‘slechte’ voedingsmiddelen wordt gepromoot, kunnen deze gedachtepatronen de "waarheid" worden en voor je het weet volg je strenge dieetregels en heb je een lijst met verboden voedingsmiddelen.
Onhandige of onaangepaste denkpatronen zoals zwart-wit denken, etikettering en emotioneel redeneren komen vaak voor in de diepte van een eetstoornis of in de wereld van beperkende diëten. Maar dit betekent niet dat je je manier van denken niet kunt veranderen!
Praktijk Amchi voor lichaamsgerichte (psycho)therapie & Ayurveda heeft een aantal terugkerende eetstoornis-denkpatronen in kaart gebracht en manieren om ze aan te pakken.
1. Schrijf je voedselangsten op
Maak een lijst van alle voedingsmiddelen of voedselgroepen die je vermijdt omdat je bang bent om ze te eten. Rangschik deze voedingsmiddelen vervolgens op een schaal van 1 (minst moeilijk) tot 10 (moeilijkst) en maak een hiërarchielijst. Kies 1-2 ‘minst moeilijke’ voedingsmiddelen onderaan de lijst en plan om ze 2-3 keer per week in je dieet op te nemen. Werk je langzaam omhoog in de lijst.
2. Maak een plan
Bedenk wanneer je het voedsel gaat eten, met wie je bent en waar je naartoe gaat. Aandacht voor details betekent dat de kans groter is dat je je eraan houdt en zorgt voor verantwoording. Neem ook een plan op voor afleiding of een activiteit achteraf. Deel je plan met iemand die je vertrouwt voor extra verantwoording.
3. Mini-uitdagingen
Geleidelijke stappen zijn belangrijk om te voorkomen dat je te overweldigd raakt, vooral als je al zo lang dezelfde gedachten ervaart. Probeer langzaam te beginnen met één voedingsmiddel per week en dit op te voeren. Of één hapje, gevolgd door twee, gevolgd door steeds een grotere portie. Probeer niet te veel angsten in één keer te overwinnen. Onthoud dat het tijd kost.
4. Reflecteer
Denk na elke uitdaging na en verzamel bewijs tegen je ongeordende gedachten. Is de angst uitgekomen? Is er iets gevaarlijks gebeurd? Hoe voelde je je? Dit zal je helpen om je vooruitgang in de gaten te houden en de gebeurtenis in je hersenen te verankeren.
5. Herhaal de uitdagingen
Helaas zal het één keer onder ogen zien van de voedselangst niet zorgen voor blijvende veranderingen. De angst moet meerdere keren overwonnen worden om blijvende veranderingen in de hersenen te creëren en nieuwe neurale paden te ontwikkelen. Het creëren van nieuwe overtuigingen over voedsel en het afleren van oude overtuigingen is belangrijk en zal helpen om een neutrale relatie met voedsel te creëren. Hoe meer je het voedsel onder ogen ziet en eet, hoe minder macht het over je zal hebben.
6. Visualiseer succes
Denk na over hoe alles zal verlopen, precies zoals je gepland hebt, zonder negatieve gevolgen. Dit zal je helpen om vertrouwen te krijgen in je vermogen om de uitdaging aan te gaan en de angst onder ogen te zien. Je kunt moeilijke dingen doen!
7. Doe het niet alleen
Steun hebben kan helpen om een veilige ruimte te creëren, geruststelling te bieden en het uiten van emoties aan te moedigen. Zie de angst onder ogen met iemand die je vertrouwt, een vriend, familielid, partner of een peer support groep. Het vinden van een herstelgemeenschap is een geweldige aanvulling op de behandeling!
