Hoe kom je van je angst of je fobie af?

Mijn zoon werd ooit als kind van een jaar of acht door een hond gebeten. Hij fietste gewoon over de weg door een woonwijk en opeens was daar een grote herdershond die hem in zijn been beet. Volgens de eigenares van de hond was het dier geschrokken van een rammelend sleuteltje aan de fiets.

Voor mijn zoon hielp die verklaring natuurlijk niets. Hij had een grote beet in zijn been, maar onzichtbaar had de beet nog veel grotere schade aangericht. Gezellig een eindje fietsen in de omgeving van Kampen wilde hij niet meer. ‘Bij al die boerderijen zijn honden’, huilde hij. Een eindje wandelen in het bos, hetzelfde. En ook buiten spelen deed hij liever niet meer.

Toch wilden we hem die dingen wel laten doen. Gewoon, omdat we zelf graag wandelen en fietsen, maar vooral ook voor hemzelf. Angst kan je wereld heel klein maken. Wij wilden hem helpen die wereld weer groter te maken.

Op het begin probeerden we hem de angst uit z’n hoofd te praten: ‘Ach jo, er zijn zoveel honden, de meesten bijten nooit iemand’, ‘ik ben ook nog nooit door een hond gebeten’, enzovoort. Dat hielp niet zoveel. Wat wel hielp was hem toch mee naar buiten nemen om te wandelen, te fietsen en te spelen.

Hij mocht best bang zijn, maar we lieten hem merken dat hij niet alleen was. Bij het wandelen liep hij af en toe stijf tegen ons aan. Als er een hond in de buurt te zien was, verschool hij zich achter ons. Hondeneigenaren met loslopende honden vroegen we hun honden bij zich te houden. We lieten zien dat de wereld veilig was en dat wij wilden zorgen voor zijn veiligheid, zonder zijn angsten uit de weg te gaan.

Na een wandel- of fietstocht complimenteerden we onze zoon en benadrukten dat het ook deze keer goed was gegaan. Langzamerhand kreeg hij wat meer vertrouwen in de wereld en zelfs in honden. Het ging niet steeds een stapje beter.

Soms was er een terugval en was hij opeens weer heel bang voor honden, maar toch was er op de lange duur vooruitgang. Wandelen of fietsen vond hij steeds minder spannend. Na een paar jaar durfde hij zelfs weer alleen langs plekken te fietsen waar honden worden uitgelaten. Er zijn honden die hij durft te aaien en hij fantaseert erover dat hij later zelf honden zal hebben.

Je komt meestal niet van je angst of je fobie af doordat iemand alleen maar zegt dat je niet bang hoeft te zijn. Alles voorkomen dat je met je angst geconfronteerd wordt, maakt je wereld kleiner en vaak te klein.

Je moet je angst onder ogen zien, maar dat lukt niet altijd alleen. Soms heb je daar hulp bij nodig, iemand die een tijdje met je meeloopt om de wereld weer met vertrouwen tegemoet te treden. Dat is wat ik ook doe als therapeut.

Misschien is er iets in je leven gebeurd waardoor je angstig bent geworden. Misschien weet je zelf niet goed waarom je zo angstig bent. Misschien weet je niet hoe je de wereld weer zou kunnen vertrouwen. Therapie kan je helpen je angsten onder ogen te zien en te overwinnen door een tijdje met je mee te lopen en je helpen weer vertrouwen te krijgen in je zelf en in de wereld.

Cliënten melden zich bij mijn praktijk met een diversiteit aan klachten en hulpvragen. Niet zelden blijkt bij goed doorvragen naar de oorzaak achter klachtgedrag dat er sprake is van verborgen angst.

Angst kan voor van alles zijn. Situtaties, gebeurtenissen, omgevingsfactoren, geuren en andere zintuigsensaties, dieren, mensen... Angst waar de cliënt zich niet van bewust is, die bij het eerste vragen dan ook wordt ontkent.

Een verandering van ongewenst gedrag zal niet gebeuren als de oorzaak onbehandeld blijft. Ik ben er daarom altijd alert op als een cliënt (coping) gedragingen of gevoelens beschrijft die te maken kunnen hebben met de nuttige oerinstincten van Vluchten, Vechten of Verstijven: vermijdgedrag, weglopen of wegduwen, aanvallen, passiviteit... om maar wat te noemen.

Angst wordt door de cliënt dan benoemd als zwakte of genant, iets om je voor te schamen. Ik start dan met het praten over het nut van angst, angst overkomt je niet alleen maar het mag nee moét er ook zijn.

Belangrijk is dat de cliënt verborgen angst leert te (h)erkennen, te aanvaarden. Dan pas kan de reactie er op veranderen en kunnen ongewenste gedachten, gevoelens en gedragingen met ondersteunende behandeling worden omgezet in gewenst.

Geplaatst door Jackie

Integratieve Counseling & Psychotherapie, Ambulante Begeleiding in Nieuw-Vennep

Registraties: LVPW, RBCZ, SCAG, TCZ

Bekijk profiel Stuur bericht

Wat mij opvalt is dat alle (ja, echt alle) mensen piekeren, de één meer dan de ander maar toch, het lijkt onvermijdelijk.

Overmatig piekeren zorgt ervoor dat het levensgeluk afneemt. Je bent of teveel met je gedachten in de toekomst, of in het verleden. Het huidige moment “HET NU” ontgaat je, en dat is jammer.

Ik heb veel van Eckhart Tolle gelezen, en een mooie DVD (Findhorn retraite) van hem bekeken. Op deze DVD zag je hoe hij een volle zaal met honderden mensen toesprak. Het was er muisstil, je kon een spelt horen vallen. Iedereen hing aan zijn lippen, zijn woorden kwamen binnen bij de menigte, dat was overduidelijk.

In één van mijn mindfulness trainingen, welke ik vlak na het kijken gaf, citeerde ik een uitspraak van Eckhart Tolle: What is the problem now? De cursisten keken even vreemd. Ik vertelde het verhaal van Tolle, wat ik zojuist goed in mij had opgenomen.

Er gebeurde iets in mijn ruimte, het zette de mensen aan het denken.
En inderdaad, niemand kon echt benoemen wat zijn of haar probleem NU was.
Hoe zij het ook probeerden, het mogelijke probleem lag in de toekomst, of was geschied in het verleden. De zinloosheid van piekeren werd nu zo duidelijk, het loste niets op….

Wanneer ik mezelf betrap op piekeren, jawel alle mensen doen dat ;)) vraag ik mezelf af, wat is NU eigenlijk ècht het probleem? Euhhhhh….en weg is de gedachte…..heerlijk!

Geplaatst door Sandra

Psychosociaal therapeut en Coach - Relatietherapie, EMDR, Gesprekstherapie, Mindfulness en Coaching- in Purmerend

Registraties: CAT, AGB

Bekijk profiel Stuur bericht

Hij was bang geworden van zichzelf. Tijdens ruzies reageerde hij steeds heftiger en er was een moment gekomen dat hij zichzelf niet meer in de hand had gehad. Hij had zijn vriendin geduwd en ze was tegen de muur terechtgekomen.

Hij was enorm van zichzelf geschrokken en toen gelijk weggelopen. Een rondje buiten gaan maken om af te koelen. Hoe was het zover gekomen? Hoe kon nou uitgerekend hij, die zo'n hekel aan geweld had dit doen? En waar ging het nou eigenlijk helemaal over? Nergens over.... als hij er nu over terug dacht.

Bang geworden van zichzelf.. van zijn eigen agressie. Dat hij dat in zich had. Toen we samen gingen onderzoeken wat er nou eigenlijk gebeurd was kwamen we al snel uit dat er een stuk assertiviteit miste.

Hij vond het moeilijk om zijn echte mening te geven als hij het ergens niet mee eens was. Vooral als die mening af week van de groep, dan werd het nog lastiger. Dat gebeurde op zijn werk nog al eens en dan hield hij maar zijn mond maar ondertussen nam hij de spanningen hierover mee naar huis.

Als hij dan thuis kwam, dan trof hij daar zijn geliefde waar hij nog steeds zielsveel van hield. Echter zij was een vlotte prater en had haar mening snel klaar. Daar kon hij niet altijd aan tippen en voor zijn gevoel delfde hij dan het onderspit in een discussie. Ook was hij snel geraakt en vatte hij dingen nogal vlot persoonlijk op terwijl het eigenlijk over dingen ging en niet over hem. Dat onderscheid leren maken, hielp hem relativeren.

Ook pakten we zijn please gedrag aan. Daar wilde hij graag vanaf want het werd zo langzamerhand wel een heel overheersend trekje en het maakte dat zijn emmer sneller vol liep waardoor hij zichzelf op den duur niet meer in kon houden. Dat kostte hem meer moeite.. want hiervoor moest hij uit de rol van meegaande en flexibele man. Hij moest leren "nee" zeggen of zijn eigen behoefte leren uitspreken terwijl die mogelijk anders was dan die van anderen.

Na wat oefenen, merkte hij dat hij niet meer van die woede uitbarstingen had. Ze waren gewoon weg! Hij kon precies benoemen wanneer hij de spanning op voelde komen maar omdat hij dit meteen bespreekbaar maakte, volgde er geen ontploffing meer.

Hij was zichtbaar opgelucht en blij met dit resultaat en zijn partner ook. De relatie stond nu niet meer op het spel en op het werk had hij meer respect gekregen voor het feit dat hij stevig bij zijn standpunt was gebleven op een goede manier.

Als Thomas in mijn praktijk komt zie ik een vlotte jonge twintiger met een vlotte babbel. Thomas is slim en kan heel wat leuke ideeën in het leven roepen.

Na een periode van succes en veel erkenning als deejay is hij echter ‘op hol geslagen’ zoals hij het zelf noemt. Zijn ideeën werden al maar fantastischer en op een gegeven moment vonden zijn vrienden en familie het steeds moeilijker om hem serieus te nemen.

Hij had ingezet op een nieuw muziekproject, daar veel geld en moeite in gestoken. Op enig moment merkte hij echter dat alle deuren voor hem gesloten waren. Niemand wilde nog over zijn wilde plannen in gesprek.

Thomas werd enorm op zichzelf teruggeworpen en kwam in een diep dal met veel zelf-vertwijfeling. Dit is nu anderhalf jaar geleden en sindsdien twijfelt hij aan alles en vooral aan zichzelf. De dynamische jonge vent die hij was is veranderd in een slecht slapende piekeraar zonder vaste koers. Hij is de vaart in zijn leven en zijn levensmoed kwijtgeraakt.

Als we een en ander op een rijtje zetten blijkt hoe Thomas als kind op de lagere school al heel populair was geworden. Hij was spontaan, had leuke ideeën en kreeg altijd de lachers op zijn hand. Wat hij ook deed, alles leek te lukken en ook zijn ouders vonden het allemaal even prachtig wat hij deed. Eigenlijk was Thomas niet zo zelfverzekerd als het leek.

Door alle succes en bijval van anderen in zijn jonge jaren had hij weinig geleerd over omgaan met tegenslag, over doorzetten en uithouden.

We gaan samen aan de slag met (voor hem) kleine stappen om weer in beweging te komen. We onderzoeken ‘waar Thomas warm voor loopt’. We maken samen een plan van ‘gewone’ dingen voor zijn dagelijkse bestaan die hij aan zal gaan én vol zal houden. Hierdoor komt hij terug in gezond dagritme en ‘tussen de mensen’.

Daarnaast kijken we naar de dingen waar Thomas echt enthousiast voor wordt. We maken daar een stappenplan met tussenstappen en een einddoel. Dit is nieuw voor hem, omdat hij vooral gewend wat aan direct succes. Het stappenplan helpt hem om risico’s te nemen die hij aankan, die hij kan overzien. Het einddoel houdt hem enthousiast.

Verspreid over een aantal maanden zien we elkaar af en toe en soms belt hij voor raad, bemoediging en advies. Na een half jaar meldt Thomas zich opnieuw. Hij vertelt blij en opgelucht hoe hij heeft geleerd om ‘van kleine dingen te genieten’. Hij begrijpt beter wat het is om door te zetten en gewoonweg ‘te doen’ in plaats van eindeloos vooraf te overwegen.

Tegenwoordig pakt hij aan en haakt niet meer af als het even tegen zit. Hij begrijpt ook anderen beter in hun zorgen en is minder ongeduldig met hen als voorheen. Kortom: hij voelt zich verlost uit zijn eigen pieker- en denkwereldje en is weer in beweging. Hij is terug als mens tussen de mensen.

‘Ben je boos, pluk een roos. Zet hem op je hoed, ben je morgen weer goed!’

Wie kent het rijmpje niet? Vroeger werd het in poëziealbums geschreven (jeetje, als je dat soort dingen gaat zeggen, word je oud!) en nog steeds is het een rijmpje wat kleine kinderen graag opzeggen. Zo ook onze zoon Sam toen hij twee was, nu 13 jaar geleden.

Maar wat houdt het rijmpje eigenlijk in? Is het zo makkelijk als het klinkt? En is het wel zo gezond…?

EMOTIES
Eigenlijk zegt het rijmpje als je emoties hebt, die met name als lastig ervaren worden, zoek afleiding en alles is opgelost. Dat is makkelijk, hoor ik je denken.

Ja, maar is dat zo? We hebben die emoties niet voor niets. Emoties zijn signalen van de hersenen dat er iets aan de hand is met ons welzijn. Als je er niets mee doet, ga je vaak ook piekeren of krijg je lichamelijke klachten Emoties zijn overlevingsmechanismen die het lichaam als theater gebruiken.

Dit kan leiden tot theatraal gedrag (in een niet-negatieve zin): huilen, schreeuwen, lachen, sidderen, beven, slaan, gooien, gejaagd zijn, ‘wegvallen’, enzovoorts. Maar het kan zich ook heel subtiel uiten: in lichaamshouding, gezichtsuitdrukking of mate van aanspannen van aangezichtsspieren, verandering in oogbeweging.

Er zijn heel veel soorten emoties, die kunnen worden verdeeld in zes primaire of universele emoties: geluk, verdriet, angst, woede, verbazing en afkeer. Daarnaast zijn er secundaire of sociale emoties: schaamte, jaloezie, schuld en trots. En achtergrondemoties: malaise, kalmte en spanning. (Meijer, K. 2010)

NIET KLAGEN, MAAR DRAGEN
Soms is het nodig om even die roos op onze hoed te zetten om iemand of jezelf te redden of ervoor te zorgen of om een korte periode door te komen.

Maar als we iets voelen, wat als vervelend wordt ervaren, betekent dat niet dat we meteen een roos op onze hoed moeten zetten en denken dat alles over is. Uiteindelijk vraagt het brein ons stil te staan bij wat die emoties ons nu eigenlijk zeggen en zou je ze ‘moeten’ ervaren/doorleven om je welzijn te verbeteren.

Nu hoor ik je weer denken: “Dat is makkelijker gezegd, dan gedaan”. Zeker als je nooit geleerd hebt om emoties te ervaren en daarnaar te handelen. Want bij dit rijmpje horen ook nog de gezegdes als “niet klagen, maar dragen”, “Jongens huilen niet” en “Je bent toch een grote meid?”. Als je dit vaak genoeg gehoord hebt, grijp je wel naar die roos.

GOED NIEUWS
Het goede nieuws is: het valt te leren. Er zijn verschillende manieren, methodes, coaches, therapeuten die hierin gespecialiseerd zijn om iemand te begeleiden het uit te houden bij emoties. Dus als het lichaam signalen afgeeft en het lukt je niet alleen of met je naasten, is het goed om een professional in te schakelen.

Of misschien past praten met lotgenoten beter? Lotgenoten weten als geen ander hoe lastig die emoties kunnen zijn. Het Rouwcafé Oss is één van de vele initiatieven van lotgenotencontact, waar je niet beter hoeft voor te doen dan dat je je voelt. Dan heb je vaak aan één woord genoeg.

Het zal soms hard werken zijn, maar er zijn genoeg mogelijkheden om te leren met emoties om te gaan. en zo ook het piekeren aan te pakken. Genoeg mogelijkheden om niet alleen maar een roos op je hoed te zetten, maar misschien ook eens een ander bloem. Of zet je hoed eens af….


Bron: Meijer K. (2010). Handboek Psychosomatiek. Baarn: Thieme Meulenhoffaal

Een cliënt kwam bij mij met de vraag over slaapproblemen. Hij gaf aan dat hij zo piekerde dat hij daardoor niet in slaap kwam, kort sliep en slecht sliep.

Na onderzocht te hebben gedaan naar zijn pieker gedachten (piekeren over het niet slapen) en zijn slaap rituelen, kwam eruit dat hij op de dag zo weinig deed dat hij amper moe was om te gaan slapen.

Door 's nachts te gaan piekeren dacht hij een stukje controle te hebben, maar 's nachts kan je niks ondernemen. En ja, als je 's nachts amper slaapt, dan heb je overdag's niet veel fut om wat te gaan ondernemen. Een negatief spiraal die enkel en alleen maar angstig maakte dat alles bij hetzelfde zou blijven.

Al pratende kwamen we er achter dat hij gewoon erg ontevreden was met zijn leven, hij miste iets, 'een maatje'. Door structuur in zijn dagpatroon aan te brengen, kwam hij weer in een positieve spiraal terecht. Hierdoor kreeg hij weer energie, ook om dat ene gemis in zijn leven aan te gaan pakken. Met resultaat!

Geplaatst door Leone

Psychosociaal Therapeut, EMDR, ACT in Delft

Registraties: NFG, NAP

Bekijk profiel Stuur bericht

Piekeren doe je met je lijf :-)

Dat is natuurlijk nu nog niet zo: piekeren doe je tot nu toe waarschijnlijk vooral met je hoofd. Je krijgt er misschien wel hoofdpijn van of gespannen ledematen.

Tijd voor een ander invalshoek. Al die opeenvolgende vaak dwingende, soms chaotisch, zich steeds herhalende pieker-gedachten... wat kunnen we er nog meer mee behalve ze te denken?

Welk ritme hebben jou gedachten? Als je de piekergedachteno opschrijft, hoeveel woorden staan er dan? en zijn bepaalde woorden dik gedrukt?

Zijn er bepaalde emoties die omhoog komen terwijl jij je gedachten denkt?Welke kleur hebben je piekergedachten? Rood, paars, zwart? Of heb jij last van hele snelle venijnige felgele gedachtenprikkels die als een mug om (en in) je hoofd blijven zoemen?

Of ben jij meer van de gedachtekronkels, waar een slag van gedachtes elkaar opvolgen, als treinwagons die je de afgrond in trekken. Er zijn stroperige langzame lgedachten, snelle kittige gedichtenpasjes, woedende en verdrietige gedachten, schuldgedachten (het gevoel volgt meestal pas later....

Stel je voor. iemand leest ze voor, zoals jij ze denkt, accenten, volume, interval, ritme, toonhoogte, gevoel... en het enige wat jij hoeft te doen, is het ritme, de kleur, de snelheid, de richting enz. in beweging te brengen.

Snel trappelende voeten, een zware golf die steeds opnieuw inzet. Opspringende en opdringerige gedachten. Misschien past er zelfs wel een muziekje onder.

Ik nodig je uit om je gedachten in een ander perspectief te gaan beleven en bewegen. De weg van je hoofd naar je lichaam; voelen hoe de grond onder je voeten al die bewegende gedachten opvangt en absorbeert. Hoe de zuurstof die via je adem binnen komt je nieuwe frisse energie geeft.

Hoe grappig en lachwekkend sommige pieker-gedachten zijn en hoe verdrietig en boos je van andere wordt. Alles is welkom en ieder gevoel en elke gedachte hebben een weerslag op je lijf. Nieuwsgierig hoe jou piekergedachten-dans eruit ziet?

Je bent helemaal welkom om het te komen onderzoeken.

Mijn ouders zijn al jaren gescheiden. Mijn moeder was direct al dol op mijn zoon (nu 8 jaar). Vorig jaar overleed zij. Ik heb verder geen broers en zussen, maar mijn vader leeft nog wel.
Ik vind het moeilijk te verkroppen dat mijn vader geen interesse heeft voor mijn zoon.”

Milou was zichtbaar aangedaan. De vader van Milou had al jaren een nieuwe relatie en gaf er de voorkeur aan om met háár kinderen (en kleinkinderen) op te trekken. Het stak Milou dat haar vader nooit eens speciaal voor haar zoontje kwam.

Ze had er wel eens opmerkingen over gemaakt, maar die waren niet goed ontvangen. Vader voelde zich bekritiseerd. Haar opmerking was ook wat onhandig geweest: Milou had zijn inspanningen vergeleken met de contacten die er waren tussen haar zoontje en de familie van haar man. Die kwamen wekelijks met (veel te veel) cadeaus aanzetten.

Als haar vader en zijn vriendin kwamen dan was het vaak overdag als haar zoontje naar school was. En dan nog maar heel af en toe. Voordat haar moeder overleed had het haar ook dwars gezeten, maar omdat moeder vaker wel interesse toonde, viel het minder op. Nu voelde Milou zich soms achtergesteld.

Ik loop dan alle relevante relaties die er in en om het gezin in kwestie zijn na met degene die bij mij in de spreekkamer is. Milou vertelde uitgebreid over wie welke rol speelde en op welke manier.

Daarmee kon ik haar op maat adviseren op welke manier en in welke volgorde ze met de betrokkenen het best kon gaan praten. Ook welke woorden en zinsneden ze beter kon vermijden en hoe ze die kon omzeilen. En welke dingen ze juist kon benadrukken om hen open te laten staan voor haar.

Na het 2e gesprek ging zij met vader en zijn vriendin praten. Het bleek allemaal te berusten op misverstanden. Vader had gedacht dat hij niet belangrijk was. Hij wilde dolgraag met haar zoontje iets gezelligs doen. Er zijn ook vaak mogelijkheden om interventies te doen, zonder aanwezigheid van degenen om wie het gaat.

Ze piekerde en tobde over veel dingen. Over haar relatie, over haar werk, over haar moeder, over haar kinderen, haar gezondheid en nog veel meer. Waar piekerde ze eigenlijk niet over?

Vooral 's nachts konden al die gedachten haar enorm overvallen en het verergerde dan ook nog als ze de tijd zag verstrijken dat ze niet sliep. Dat maakte dat ze daar weer over ging piekeren met gedachten als:

"ik moet nu echt slapen, anders trek ik het morgen niet. Ik heb nog maar 3 uurtjes voordat de wekker gaat! Hoe moet dat nou dadelijk .. ik moet de hele dag werken?" Ze maalde maar door en bedacht de ene na de andere negatieve gedachte.

We besloten om te starten met het omdraaien van de wekker, zodat ze niet meer op de klok kon kijken. De oplichtende digitale cijfers zouden haar op die manier niet meer kunnen voeden in haar stressgedachten over opstaan en de dag doorkomen.

Lachend vertelde ze mij dat deze kleine en vrij simpele handeling haar al uren slaap had geschonken. Ze moest zich wel beheersen om niet alsnog op de klok te gaan kijken maar toen dit lukte had ze in ieder geval een hoop piekergedachten minder en viel ze veel sneller weer in slaap. De wekker ging immers ook wel af als niet de cijfers kon lezen. Ze was niet doof...

Bram is en man die succesvol is in zijn werk, zijn vaderschap en binnen vriendschappen. Van binnen is onzekerheid echter 'heer en meester'.

Bram heeft door onveiligheid gevoel tijdens de opvoeding al jong geleerd om cognitief de wereld te bevatten.
Het is een intelligent mens. Hij kan afstemmen en meevoelen met anderen maar niet voor zich zelf.

We komen er achter dat Bram zijn interne gevoel van ongemak over slaat, om vervolgens vanuit daadkracht zichzelf te profileren. Dat is zo'n gewoonte patroon geworden dat hij geen onderscheid meer maakte alvorens te reageren.

Stap voor stap onderzoeken we zijn reactiepatroon.
Door de stappen te minimaliseren en hierin te oefenen leert hij om OK momenten in te lassen. Een time out om stil te kunnen staan bij wat hij voelt. Wat is prettig en wat niet. Wat is nu OK voor mij en deze situatie.

Het overbelaste hoofd komt tot rust en een andere manier van aanwezig zijn wordt bepalend. Hierdoor neemt de onzekerheid af en het gevoel van zelfvertrouwen toe.

Als Mirthe voor het eerst in mijn praktijk komt, valt me bij alles aan haar op hoe ongemakkelijk en onzeker zij zich voelt. Om te komen, om hulp vragen, is voor haar een hele stap.

Vooral ook omdat ze eigenlijk vindt dat haar gevoelens van onzekerheid ‘not done’ zijn in haar werk als hulpverlener. Ze merkt daarin hoe ze vooral tegenover wat oudere volwassenen gespannen, onhandig en onzeker wordt. Dit hindert haar nogal en ze wil er écht iets aan doen. Zo komt ze bij mij terecht.

Mirthe is een frisse dertiger ‘die er mag zijn’. Golvend haar, een stevige hand en een open blik, met ogen die nét iets te open staan. Het lijkt wel alsof ze angst heeft voor iets onverwachts en naars.

Mirthe heeft pas een relatie met een dynamische jonge vader met een klein kind. Deze man is leúk, en ze vraag zich ernstig af of zij wel leuk genoeg voor hem is….!? Ze weet zich geen raad in haar rol tegenover het kind, en al helemaal weet ze niet hoe om te gaan met zijn ex.

Als ze over de verse relatie vertelt krijgt ze een kleur en wordt nogal onrustig. Ze wil ermee aan de slag, al die dingen die aan haar trekken, waardoor ze geen rust in zichzelf vindt.

Haar levensverhaal
Wanneer we samen haar levensverhaal verkennen, vertelt ze over haar fijne jeugdjaren, over haar broer en jongere zus, over de bijzondere band die ze met haar vader had. Toen ze nog maar 12 jaar was bleek haar vader, die ze kende als een gezonde man, zomaar héél ziek te zijn.

Er volgden een paar moeilijke, onzekere jaren waarin ze haar vader zag veranderen. Hij knapte op, maar hij zat vaak met een lege blik in zijn stoel. Ergens was de man waar ze zo van hield een beetje weg, en dat deed Mirthe zeer….

Het deed zo zeer dat al het gedoe en alle aandacht die naar haar vader gingen, haar gingen storen; behoorlijk irritant was het! Op school ging het ook niet zo goed met Mirthe, ze is afwezig en nukkig. Gelukkig ging het na een aantal jaar toch beter. Mirthe wende aan de nieuwe situatie.

Vader knapte op en werkte tenslotte weer. Een beetje als vanouds. Toen was er plots het nieuws dat ‘het’ terug is. Mirthe is dan bijna 16 jaar. Moeder en vader komen thuis uit het ziekenhuis en er hangt een vreemde stilte. Als Mirthe dit merkt, loopt ze boos weg naar haar kamer. Het is mis.

Een paar weken later is vader zo ziek dat hij alleen nog maar op bed ligt en naar het plafond staart. Hij is er, maar ook weer niet. Mirthe is boos en radeloos en trekt zich terug, terwijl moeder aan reddert met broer en zusje.

En dan plots is vader weg, dood…. Het gezin is geschokt.

Als ik Mirthe vraag hóe zij afscheid van haar vader heeft genomen, komen de tranen. Eerst huilt zij stil, maar al snel zijn er snikken met diepe uithalen. Eindelijk, na al die jaren, komen het oude verdriet en de verborgen schuldgevoelens naar boven. Ze mogen er zijn, net als het pubermeisje wat er ooit was, wat de steun en de aandacht van haar vader én toch ook van haar moeder zo moest missen.

We doen een rollenspel, waarin Mirthe naar zichzelf kan kijken in haar rol en positie als ‘jonge meid van toen’. Opeens begrijpt zij zichzelf, haar behoeften van tóen beter. Ze ziet in dat ‘het niet aan haar lag’, dat zij zich zo voelde. Zij begrijpt dat ze zich in haar kind-pijn en onmacht terugtrok om te kunnen overleven in die voor haar ondragelijke situatie.

We kijken samen naar de onmogelijkheid van het gemiste afscheid, de (onterechte) spijt, het grote verlies…

Tenslotte lukt het Mirthe weer om zichzelf te herkennen als een onmachtig kind in een onmogelijke situatie. Ze ziet niet langer een falende pubermeid die haar vader in de steek liet, omdat hij háár verlaten had…..

We werken samen een paar sessies rond dit thema. Mirthe krijgt de huiswerkopdracht om een brief aan haar vader te schrijven. Een afscheidsbrief over de fijne dingen samen, over hun band en hun liefde, maar ook over de verwarring, de spijt en het gemis…

Als ik Mirthe na een poosje weer zie, vertelt zij hoe de rust in haar is teruggekeerd. Ze voelt begrip voor zichzelf en kan met meer warmte met zichzelf omgaan. Ze heeft bovenal ontdekt hoe ze zowel in haar privé situatie als in haar werk veel ruimte en begrip voor anderen ervaart.

Ze voelt een nieuw vertrouwen in zichzelf, ‘ze is er weer’! Ook haar ongeduld is zoveel minder. We besluiten dat we ons doel bereikt hebben en ronden onze samenwerking af.

Een jaar later krijg ik een geboortekaartje van haar eerste kind: een dochter….

Tijdens supervisie van de studie Rouwbegeleidingskunde word je waarde als hulpverlener besproken. En zo bescheiden als we zijn is dit een lastige: Wat zijn we waard, wat is de waarde van ons werk, waar liggen grenzen?

Na veel overleg én emoties kwam de vraag: “Als je naam in chocoladeletters uitbetaald mag worden, uit hoeveel letters bestaat deze dan?” Nou, toen werd het antwoord voor mij meteen duidelijk (en niet alleen omdat ik chocola erg lekker vind! :-) ).

ONZEKERHEID
Iedereen heeft weleens last van onzekerheid. Als je je onzeker voelt, ga je twijfelen aan wat je kunt of aan je eigenwaarde. Dit kan overal ontstaan: tijdens je werk; met een presentatie; op school, als je een toets moet maken; in je relatie; op feestjes.

ONTSTAAN VAN ONZEKERHEID
‘Onzekerheid’ is een ingebouwd systeem om je scherp te houden. De stress die ontstaat wakkert de emotie ‘angst’ aan, wat maakt dat je lichaam in een staat komt om te vluchten of te vechten. Hierdoor ga je beter presteren.

De manier waarop en hoe groot deze ‘angst’ is, is mede afhankelijk van je persoonlijkheid, hoe je grootgebracht bent en de positieve/negatieve ervaringen die je hebt meegemaakt.
Als deze factoren een negatieve invloed hebben, kan het verlegenheid creëren, gebrek aan zelfvertrouwen of onvermogen om een stabiele relatie op te bouwen.

TE VEEL ONZEKERHEID
Ontstaat er te veel stress, omdat je te veel van jezelf vraagt of als je een negatief zelfbeeld hebt, ontstaat er ook (te)veel ‘angst’. Dit bevestigt dan weer je onzekerheid. En het cirkeltje is rond.

Chronische onzekerheid kan je dagelijks leven belemmeren met alle gevolgen van dien. Hierdoor kan een minderwaardigheidscomplex, depressiviteit, een sociale fobie of een angststoornis ontstaan.

Deze problematiek kan voor een groot gedeelte aangepakt worden, ware het niet dat de persoon zelf dat moeilijk vindt te geloven. Want als alles in je leven fout gaat of niet belangrijk genoeg is, hoe kun je dan geloven dat je überhaupt geholpen kunt worden.

Daar ligt een grote taak voor de omgeving om de onzekerheid te signaleren en indien nodig samen ondersteuning te gaan zoeken.

CHOCOLADELETTERS
Als je twijfelt aan jezelf, kan het helpend zijn als iemand anders met je meedenkt en probeert met je te ‘omdenken’ zodat er andere inzichten ontstaan.

Dit gebeurde ook met de vraag hoeveel je waard bent als je je naam in chocoladeletters laat uitbetalen: “Ben je alleen je voorletter waard of geeft een volledig uitgeschreven naam je waarde aan?”
Volledig uitgeschreven, natuurlijk!

Een paar dagen later na de supervisie kwam de post een grote doos bezorgen met mijn ‘waarde’ erin: 22 Chocoladeletters! :-)

Barbara is begin 30, single en werkzaam in de thuiszorg. Ze voelt zich eenzaam en ongelukkig. Ze heeft een volledige baan en het werk valt haar zwaar. In haar vrije tijd gaat ze meestal naar haar moeder. Ook past ze vaak op de kinderen van haar beste vriendin.

Ze heeft een relatie gehad, maar haar vriend vernederde en kleineerde haar. Na drie jaar vond ze eindelijk de moed om de relatie te verbreken. Zijn kwetsende opmerkingen hebben haar nog onzekerder gemaakt dan ze al was.

Sindsdien gaat ze sociale contacten uit de weg en trekt ze zich terug in haar appartement. Haar moeder maakt zich zorgen, en heeft haar gestimuleerd om een therapeut te zoeken.

Als ik haar welkom heet in mijn praktijk, slaat ze haar ogen neer. Ook tijdens het gesprek kijkt ze het liefst van me weg. Ze zit er gespannen bij en ik zie veel verdriet.

Ik wil haar graag beter leren kennen, en vraag haar in de eerste sessies naar haar kwaliteiten en interesses. Ze blijkt een fijngevoelige, zorgzame vrouw te zijn met bijzondere muzikale talenten. Haar kindertijd werd overschaduwd door het brute optreden van haar vader, die alcoholverslaafd was en overleed toen ze 8 jaar was. Op school werd ze gepest.

Daaraan terugdenken voelt ze nog veel verdriet, onderdrukte boosheid en schaamte. Barbara gaat conflicten het liefst uit de weg. Omdat ze geen ‘nee’ durft te zeggen, maken sommige cliënten misbruik van haar behulpzaamheid. We bespreken hoe ze zichzelf meer kan laten zien en haar grenzen aan kan geven, en oefenen dit in rollenspel.

Een aantal EMDR-sessies brengen veel opluchting doordat ze daardoor de pijn van nare jeugdervaringen los kan laten. Ik stimuleer haar om plannen en initiatieven te nemen, waardoor haar leven meer kleur en inhoud krijgt. Uitdagingen waar ze erg tegenop ziet, bereiden we samen voor, en ook daarbij doet EMDR goede diensten.

Na 4 spannende maanden van hard werken aan zichzelf, verlaat Barbara voor het laatst mijn Praktijk: rechtop, welbewust en vol goede moed. Er zijn nog veel barrières te overwinnen, maar ze heeft vertrouwen in zichzelf gekregen. Ik ben trots op haar, en ben blij dat ze weer van het leven kan genieten.

Geplaatst door Atie

psycholoog, relatietherapeut in Apeldoorn

Registraties: NBVH, RBCZ

Bekijk profiel Stuur bericht

Rouw omvat de ervaring van verlies, van loslaten, verandering van een levensvorm zoals deze vertrouwd was, jezelf op een andere manier hervinden.

Het kan gaan om het verliezen van een geliefde naaste aan de dood. Maar ook het verlies van een vertrouwde levensfase, de overgang, kinderen die het huis verlaten of verlies van vriendschap, gezondheid of werk.

Het brengt vaak de ervaring van angst, schrik, paniek, leegte, eenzaamheid en gemis omhoog. Durf je dit toe te staan?

Soms helpt het om een persoonlijk plekje te maken, te schrijven, te praten, te wandelen met dat wat je hart op dat moment beroerd. Als dat heel precies, telkens weer de ruimte mag krijgen. Heb je zorg voor de wond die het verlies in jou geslagen heeft.

Als moed en vertrouwen onbereikbaar blijken, wat is dan nodig? Je terugtrekken, het verlies zijn beloop laten, boosheid voorbij laten komen, vakantie nemen van de zwaarte door iets te ondernemen wat je leuk vind?

Door heel precies te luisteren naar jezelf, naar wat jij nodig hebt, hervind je langzamerhand steeds meer en weer jezelf. Op een andere manier, nabij en intiem bij dat wat er is. Het vertrouwen in jezelf zal toenemen. Want er is iets in jou waar jij op vertrouwen kan wat los staat van het verlies.
“Door het donker kan men leren, het licht weer te waarderen”.

In mijn praktijk kwam een jonge man. Hij was al drie keer gezakt voor zijn rijexamen en hoopte dat ik hem kon helpen.

Ik vroeg hem te beschrijven wat hij voelde op het moment dat hij de ochtend van het examen wakker werd. Hij voelde zich angstig en onzeker.

Ik legde hem uit dat angst en onzekerheid hem juist hielpen om hem alert te houden. Door zijn angst en onzekerheid keek hij goed om zich heen om te zien in welke situatie hij was en welke reacties er nodig zijn.

Ik legde ook uit dat vechten tegen angst en onzekerheid hem juist veel energie kost en hij dan niks anders meer kon doen.

Ik vroeg hem zijn angst en onzekerheid te visualiseren als dieren. Hij koos voor een slang als angst omdat hij het gevoel had dat de angst door zijn hele lichaam kroop.
Voor zijn onzekerheid koos hij een katje.

Ik stelde hem voor om de slang en het katje uit te nodigen om op de achterbank plaats te nemen tijdens het examen en hem te helpen goed te rijden.

Met behulp van Emotional Stress Release (kinesiologie) hebben we een aantal keren het rijexamen doorgenomen.

Drie dagen later werd ik gebeld door deze jonge man. Hij juichte; hij was geslaagd!!!

Geplaatst door Maureen

Psycholoog / kinesiologe / psychosociaal therapeut in Rockanje

Registraties: RBCZ, SCAG, LVNT

Bekijk profiel Stuur bericht

Mag ik gaan of moet ik blijven, vroeg zij zich af. We moeten toch een besluit nemen zei hij. Beiden voelden zich onder druk gezet. Maar, hoe zit het nu dan met jullie, vroegen de buren. Goh, nog steeds geen besluit genomen, zei de familie op een feestje waar zij alleen naar toe kwam.

Hij wilde nergens over praten en zijn gedachten tolden rond en rond. Snibbig warden ze ervan, en in de gesprekken werden alleen nog maar de verwijten doorgeschoven. Als jij niet toen....dan was ik nu....

Hoe moeilijk is het om leegte te verdragen, de leegte van het nog niet genomen besluit. Hoe moeilijk is het om dat met elkaar te bespreken en gewoon alleen al eens te constateren dat het moeilijk is, dit nog niet weten.

Het kan zo enorm opluchten om eens even niks te doen. Te ontdekken hoe het is om het nog niet te weten en met elkaar in die leegte weer te leren praten met elkaar. Te leren elkaars grenzen te onderzoeken en opnieuw te beginnen.

Rouw te onderzoeken, durven aangeven dat je spijt hebt om dat wat er niet meer is, ruimte te maken om te ontdekken wat er nog wel is. En dan behoedzaam een stapje voorwaarts in je eigen tempo, niet omdat de buitenwereld het moet begrijpen, maar omdat jullie het willen begrijpen.

Geplaatst door Monique

integrale psychologie/relatietherapie in Maastricht

Registraties: NVPA, AGB

Bekijk profiel Stuur bericht

boekentip: Andrea Bajani: Het hoogste goed

Een prachtig boekje, sprookjesachtige stijl, waarin verdriet als een hond de eigenaar op de voet volgt,....Er was eens een jongen die een verdriet met zich meedroeg waarvan hij niet wilde scheiden.

Prachtig en troostrijk.

Soms lukt het gewoon niet om met het alledaagse mee te gaan, omdat je het verdriet niet wil thuislaten. Het verdriet aan de kant zetten, kan schuldgevoelens oproepen, angst om te vergeten....

Ontdekken dat het verdriet bij jou hoort, zoals jij bij het verdriet kan een gevoel van rust brengen.

Geplaatst door Monique

integrale psychologie/relatietherapie in Maastricht

Registraties: NVPA, AGB

Bekijk profiel Stuur bericht

Rouwen is een ervaring die bijna iedereen wel meemaakt in zijn of haar leven. De manieren van rouwen en verwerken kunnen heel erg verschillend zijn. Er bestaan verschillen tussen de manieren van rouwen van bepaalde culturen, maar ook grote verschillen tussen individuele mensen binnen een cultuur.

Rouwen is echt een zoektocht naar de manier van verwerken die past bij wie jij bent. Vanzelfsprekend eigenlijk, want tal van individuele factoren spelen een rol. Wie was de overledene, wat voor band had je daarmee, hoe is hij of zij overleden, heb je al eerder dierbaren verloren, wat speelt er verder in je leven?

De Zwitserse psychiater Elisabeth Kübler-Ross heeft veel gewerkt met stervenden en rouwenden en daar uitgebreid over geschreven. Zij zag rouwen als een proces van fasen: ontkenning ~ protest/boosheid ~ depressie ~ aanvaarding.

Daar valt ook best iets voor te zeggen, maar in de praktijk begonnen sommigen te merken dat die fases niet altijd liepen zoals verwacht. Mensen raakten in de war als ze naar hun gevoel terugvielen in een fase waarvan ze dachten dat ze die al achter de rug hadden.

Ik heb zelf meer affiniteit met het model van de Amerikaanse rouwdeskundige J. William Worden. Die ziet het rouwproces meer als een proces van een viertal ‘taken’, waar je iedere keer een stukje aan werkt. Ik ga die vier taken kort beschrijven.

Wat is rouw eigenlijk?

Maar eerst wat aandacht voor de vraag: wat is rouw eigenlijk? Voor een deel ligt het antwoord voor de hand, treuren om het verlies van een dierbare.

Maar de ervaring van rouw heeft vele elementen. Je merkt eigenlijk altijd lichamelijke stress (in je maag, borst of keel, benauwdheid, vermoeidheid, slecht slapen, teveel of te weinig eten) je bent intensief bezig met beelden van de overledene, herinneringen.

Je merkt dat je niet gewoon kunt functioneren zoals je gewend bent. Verder kun je heel veel emoties, gevoelens, gedachten merken: verdriet, shock, boosheid, ongeloof, verwarring, hulpeloosheid, schuld, zelfverwijt, angst, eenzaamheid, uitputting, verlangen, gevoelloosheid.

Naast deze ‘negatieve’ emoties – emoties die we eigenlijk liever niet voelen – kunnen er ook positieve emoties zijn: liefde, dankbaarheid, opluchting.

Nu dan de beschrijving van de vier taken.

Taak 1 – Het aanvaarden van de realiteit van het verlies

Als er een dierbare overleden is, zijn er altijd momenten van ongeloof, ontkenning. Dat is logisch in zekere zin, onze geest kan die klap niet in een keer aan. Dat ongeloof kan sterker spelen als een overlijden totaal onverwacht komt. Het kan goed zijn om jezelf de tijd te gunnen.

Ik herinner me hoe lang ik zelf na het onverwachte overlijden van mijn moeder nog de impuls heb gehad: ‘even mamma bellen’. Aan de andere kant is het belangrijk dat je in gaat zien dat er echt een ‘grens’ overschreden is, en dat het contact zoals je dat gewend was onmogelijk is geworden.

Taak 2 – Het voelen, verwerken van de pijn en het verdriet.

Het is meestal onvermijdelijk dat we bij het verlies van een dierbare, geliefde pijn voelen. Die pijn is voor een deel het verlenen van ‘waarde’. De intensiteit van de pijn geeft aan hoeveel de overleden voor je betekend heeft en nog steeds betekent. Soms kan die pijn of het verdriet ook relatief mild zijn, bijvoorbeeld als iemand na een lang en mooi leven rustig overlijdt.

De pijn die we voelen is deels emotioneel, deels lichamelijk. Dat kan erg zwaar zijn, maar toch is het belangrijk om contact te hebben met die pijn. Als je die pijn erg buiten beeld houdt, door die niet te willen voelen, is dat voor de verwerking van rouw niet zo gunstig. Juist het ervaren van de pijn kan je helpen om die ook weer los te laten, zodat je die niet de rest van je leven mee hoeft te dragen.

Taak 3 – Je aanpassen aan een leven zonder de overledene

Na een overlijden van iemand die je gekend hebt, veranderen er dingen. Hoe intiemer de relatie was, hoe vaker je elkaar zag, des te groter zijn de veranderingen in je leven. Als de overledene je partner was of je beste vriend(in), verandert er echt heel veel in je leven.

Soms besef je pas alles wat iemand voor je betekend heeft als diegene er niet meer is. Vaak is het belangrijk iets in jezelf aan te passen, je zelfbeeld, je eigenwaarde: wie ben ik nu, zonder … ?

Het kan ook belangrijk zijn om een overlijden een zekere betekenis toe te kennen, en ook weer eens over je eigen beelden en overtuigingen te denken: wat betekent het leven voor mij, wat vind ik eigenlijk echt belangrijk?

Taak 4 – De overledene een plaats geven in je leven die je in staat stelt verbinding te blijven voelen, maar ook de draad van je leven weer op te pakken

Met deze taak ga je op zoek naar een ‘plek’ voor de overledene in jezelf, die je in staat stelt om verbinding te blijven voelen, maar die ook ruimte geeft om verder te gaan met je leven. Open te staan voor nieuwe contacten, dingen die plezier geven.

Zoals gezegd dit is geen model waar je in vier fasen doorheen gaat. Je kunt op verschillende momenten aan verschillende taken werken, soms ook aan meerdere taken tegelijk.

Ik wens iedereen die door dit proces gaat sterkte. Hoe zwaar het ook kan zijn, het is wel een proces waar je doorheen kunt komen.

Een client ervaart nog altijd veel verdriet na het overlijden van haar moeder. Dat verdriet is na enkele jaren nog erg groot en heft zelfs tot een depressive geleid. De client komt tot niets meer en ervaart geen plezier meer.

Door samen met deze vrouw IEMT (integral eye movement therapy) op het verdriet in te zetten, werd haar last van dit verdriet minder.

Daardoor ontstond er weer ruimte om tot actie te komen, wat ook weer een bijdrage gaf bij het herstel van de depressive.

Verdriet mag er zijn, wanneer het je verlamt voor langere tijd, is het altijd goed hulp te zoeken.

‘Tonio van der Heijden wordt in 2010 door een auto geschept en overlijdt. Het leven van zijn ouders zal nooit meer hetzelfde zijn. Ze ervaren de meest intense pijn maar moeten ook zien hun eigen leven voort te zetten.’ Dit is de pitch van de film Tonio, een verdrietige en indrukwekkende film.

Vorig jaar ben ik met een vriendin naar de film ‘Tonio’ geweest. Voorbereid met een pakje papieren zakdoekjes op een emotionele reacties mijnerzijds (als ik films bekijk die mij raken hou ik het meestal niet droog). Maar niets was minder waar…

Tonio
‘Tonio’ is gebaseerd op het gelijknamige, op waarheid gebaseerde boek van A.F.Th. van der Heijden. Het was een mooie, bijzondere verfilming, met een bepaald soort afstand dat ik niet direct de zakdoekjes nodig had (behalve bij de begrafenis, dan komt het wel heel dichtbij…). Veel oog voor details van het rouwproces en de verwardheid van het verdriet om het overlijden van hun zoon.

Rouwen

Mooi om te zien hoe beide ouders elkaar eerst vinden in de schrik van hun verdriet en daar samen in zijn. Des te pijnlijker om te zien hoe ze langzaam ieder hun eigen rouwproces aan gaan en elkaar daarin verliezen.

Zij gaat terug naar de kindertijd van haar zoon, naar de mooie herinneringen die ze daaraan heeft. Zij zoekt de Verlieskant?

Hij wil de avond van het ongeluk reconstrueren, op zoek naar houvast? Op zoek naar betekenisgeving? Hij zoekt daarin de Herstelkant om zo de Verlieskant te proberen te vermijden?

Rouwproces
Bij rouwen kan er sprake zijn van een pendelbeweging tussen ‘Verlies’ en ‘Herstel’, zoals beschreven in het duale procesmodel (Stroebe 1999 uit Mönnink 2015). Een positieve reactie op het ene moment kan zo weer omslaan in een negatieve reactie op het volgende moment en vice versa. In het rouwproces is er steeds afwisseling tussen ‘pijn van het verlies’, ‘afleiding’ en ‘verder gaan met het leven’.

Een pendelbeweging kan suggereren dat er in deze afwisseling structuur zit. Afwisseling tussen ‘Verlies’ en ‘Herstel’ is afhankelijk van persoonlijkheid, hoe je opgegroeid bent, hoe je gewend bent om te gaan met belangrijke gebeurtenissen, de sociale omgeving et cetera. Daardoor is het rouwproces voor ieder mens een uniek eigen proces dat zich niet houdt aan een bepaalde wijze, volgorde of tijdsduur.

Rouwtaal
Doordát rouwen een uniek proces is, maakt dat je als ouders niet altijd hetzelfde op het gemis reageert. Ook al ben je samen in rouw, soms sta je dan toch alleen in je verdriet. Daarbij is het haast niet te doen om begrip op te brengen voor een ander als je zelf in een rouwproces zit.
Hierdoor is de kans groot dat ouders na het verlies van hun kind ook vaak elkaar gaan verliezen.

Professionele rouwbegeleiding zou kunnen duidelijk maken dat het geen onwil of onbegrip is. Dat het tijd nodig heeft om elkaars rouwtaal te verstaan, dat je het uit kunt en/of moet houden bij de ander om elkaar daarna weer terug te kunnen vinden.

Die strijd zie je ook terug in de film ‘Tonio’. Een film die prachtig is om te zien, die je raakt.
Ben benieuwd hoe jij de film vindt!


Bron: Duale proces van rouwverwerking; Mönnink de H. (2015). Verlieskunde, methodisch kompas voor de beroepspraktijk. Amsterdam: Reed Business Education

Een vrouw van achter in de 50 komt mijn praktijk binnen. Ze maakt een bedrukte indruk. Ze had 3 kinderen. Haar dochter is vorig jaar overleden. Ze heeft veel verdriet en mist haar elke dag, Ze heeft nergens zin in en kan van weinig nog genieten want alles is anders dan daarvoor.

Samen hebben we een fotoboek bekeken waarin haar dochter in actie en in contact te zien was. Al pratend kwamen de tranen los en dat luchtte op. Er over praten helpt. En je hoort jezelf praten, en dan weet je waar je staat.

Ook hebben we haar dochter in levende bewegende beelden gezien in een paar filmpjes. Ze vond dat gelukkig niet erg om te zien. Maar het liefste wilde ze dat ze nog leefde. Samen zijn we gaan relativeren. Ze bedenkt dat haar dochter midden in het leven stond.

Ondanks dat dat dus juist een gemis is, is ze heel dankbaar met de vrijheid die zij haar dochter heeft mogen geven en dat haar dochter daar dan ook zo van genoten heeft. Hoe jong ze ook mocht worden... de jaren die ze heeft geleefd, waren heel goed! En dat schept troost.

Tranen maken dan plaats voor dankbaarheid. En na de mijlpaal van de gedenkdag, wil ze weer haar leven gaan oppakken. Ze wil de deur uit en geen nee meer zeggen tegen activiteiten. Die tijd ga ik haar natuurlijk nog volgen.

Wist je dat de meeste stress situaties waarmee onze primitieve voorouders werden geconfronteerd, korte scherpe schokken waren? Het soort gevaar dat dreigt als een roofdier aanvalt.

Om te overleven moesten onze voorouders sneller rennen dan de roofdieren of beter vechten. Na verloop van tijd ontwikkelden ze wat we nu het ‘fight of flight syndrome‘ (of ‘de stressrespons’) noemen. Deze reactie is nog steeds een deel van ons. Het betekent dat in tijden van gevaar onze lichamen zich automatisch voorbereiden op een actie.

Wat gebeurt er als we gestrest zijn?
Wanneer we een schok krijgen of ons bedreigd voelen, geeft ons lichaam hormonen vrij (bijvoorbeeld adrenaline). Dit veroorzaakt fysieke veranderingen zoals verhoogd(e) …

- Hartslag
- Bloeddruk
- Ademhalingsfrequentie
- Immuunsysteem (bescherming tegen ziekte)

Je kunt dit effect voor jezelf voelen als je een enge film kijkt, of iemand schreeuwt BOEHH en laat je springen.

Het gevolg is dat op zo’n moment energie en zuurstof toenemen in het lichaam en getransporteerd worden naar die delen van het lichaam die we gebruiken als we vechten en/of rennen. Dit versterkt en versnelt onze reacties, waardoor we een grotere kans krijgen om het gevaar te overleven.

Op korte termijn werkt dat prima. En als er niets anders alarmerend gebeurt, verandert ons lichaam binnen een paar minuten weer naar de normale toestand.

Waarom is stress een probleem?
Weinig stressvolle situaties hebben tegenwoordig een fysieke reactie nodig. In feite zal het rennen of vechten vaak de zaken erger maken. Helaas kunnen onze hormonen het verschil tussen een hongerige tijger en een boze baas niet vertellen. Dus in een stresssituatie maakt ons lichaam zich klaar voor actie, net als we stil moeten zitten en helder en kalm moeten blijven nadenken.

Zodoende kunnen fysieke veranderingen die door de natuur voor een paar ogenblikken waren bedoeld dagen, weken, maanden of zelfs jaren aanhouden als diezelfde spanning aanhoudt.

De symptomen van langdurige stress:
Als de motor van een auto in de neutrale versnelling een moment hard zou draaien, kan het luidruchtig zijn maar het zou geen echte schade doen aan de motor. Terwijl als de motor uren hoog zou draaien, dan zou deze wel verbranden. Dit is min of meer wat er gebeurt met je lichaam wanneer je onder langdurige stress zit.

Hieronder slechts een paar symptomen die stress kunnen betekenen:

- Vermoeidheid en/of niet kunnen slapen
- Veranderingen in eetlust, plotselinge gewichtstoename of verlies
- Concentratiemoeilijkheden of niet helder kunnen denken
- Gebrek aan motivatie, moeilijkheden met planning
- Gevoelens van depressie, angst of paniek
- Verhoogde prikkelbaarheid, woede of agressie

Als deze symptomen te lang worden genegeerd, zal men sneller emotioneel, psychologisch en fysiek uitgeput raken. Het is daarom belangrijk op tijd hulp te vragen zodat men niet in een depressie of burn-out raakt.

Geplaatst door Mohini

Relatietherapeut in Poeldijk

Registraties: ABvC, RBCZ, SCAG

Bekijk profiel Stuur bericht

Haar moeder verloor haar jongere broertje toen hij vier jaar oud was, zij was 6. Haar oma verloor drie kinderen, waarvan een tijdens een aanrijding voor de deur van hun woonhuis.

Zij leeft met de angst van de vrouwen die haar voor gingen. En komt bij mij met relatieproblemen. Haar man heeft onenigheid met hun zoon. Zij is zoooo bang om haar kind te verliezen en komt tussenbeide.

Wat was het nodig dat ze haar tranen liet gaan om het verdriet van het verloren broertje en het verdriet van oma die drie kinderen verloor. Door hier bij stil te staan kon het leven een andere wending krijgen en lukte het haar beter om de onenigheid te verdragen tussen de mannen waar ze zo van houdt.

Niet meer tussenbeide te springen en haar man niet meer als de boosdoener te zien. Haar angst om haar kind te verliezen met hem te bespreken, zodat het vraagstuk van hun zoon weer een gezamenlijke vraag kon worden. Dat luchtte op.

Ze kwam binnen met de schrik in haar ogen.

Geschrokken van de veelheid van alles wat er op haar af kwam. Dat ze niet meer in staat bleek een weg in te bewandelen in de veelheid van werk-, gezin-, familie-, vrienden- en vrijetijdsperikelen. Het lijf gaf allerlei spanningsklachten, slapen lukte niet meer en de emoties leken vrij ongeremd een eigen leven te leiden.

Ze was van oorsprong een kunstenares met een talent voor creëren en het waarnemen van schoonheid. Ze was met een groot gevoel van verantwoordelijkheid beland in de handel van sportkleding.

Verlangen om het goed te doen

In deze mannen wereld ging zij mee met de eisen en de prestatiedruk die van haar gevraagd werd.
Als ze een bolletje wol zou zijn, dan was haar binnen wereld in de knoop geraakt in het verlangen het goed te doen voor iedereen. Ze was het zicht op haar innerlijke rode draad verloren.

Langzaam hebben we deze verwarring ontward, door waarnemen, inzicht en bewustzijn. Verantwoordelijkheidsgevoel, ervaringen uit het verleden, gewoonte patronen die uit het verleden waren ontwikkeld, zicht op eigen krachten, gevoeligheid en verlangens kwamen o.a. voorbij.

De verstrengelingen namen stap voor stap af en de helderheid en rust namen toe naast het vermogen om te luisteren naar dat wat het lichaam aan signalen afgeeft.

Soms moet je eerst in de knoop raken
Soms moet je eerst in de knoop raken voordat je de ruimte voelt om jezelf te “ontwarren”. Om te ervaren dat je niet hoeft te voldoen aan wat “de wereld om je heen van je lijkt te verlangen”. Als je mag blijven bij dat wat je in jezelf waar neemt , als je dat herkent en erkent, ontvouwt het leven zich veelal zo anders dan je hoofd kan bevatten.

Zij ging in gesprek met haar baas om een eigen functie te creëren, als adviseur voor winkels, hoe zij vanuit schoonheid en creëren tot betere verkoop konden komen. Zij hervond haar innerlijke rode draad en hernam zichzelf als uitgangspunt, waardoor ze weer kon creëren en van schoonheid genieten.

Een aantal maanden geleden krijg ik een mail van G, een vrouw van 45 jaar, die 's nachts wakker schrikt, rechtop in bed zit, snakt naar adem en een bonkend hart. Ze heeft geen idee wat de reden is en de huisarts heeft haar doorverwezen.

In mijn praktijk maak ik kennis met een vriendelijke, open, opgeruimde vrouw die volop in het leven staat, tevreden is met haar relaties en werk, wel vaak moe is maar dat 'normaal' vindt. Ze weet niet beter.

Tijdens de gesprekken die volgen, onderzoeken we haar unieke levens- en bewegingsstijl (reactie patroon) vanuit het idee dat alles wat we denken, voelen en doen altijd te maken heeft met wat we onbewust voor 'waar' hebben aangenomen/ zijn gaan geloven.

In onze vroege kinderjaren bouwen we onze unieke levensstijl op basis van onze ervaringen en dit 'navigatiesysteem' dat ons helpt ons nieuwe situaties te begrijpen en vertelt ons hoe we er op een veilige manier mee moeten omgaan. Maar wel op een door onze ervaringen 'gekleurde' manier.

Ervaringen in jonge jaren
G heeft in haar jonge jaren meerdere malen ervaren dat juist op momenten dat zij zich veilig voelde, haar onverwacht iets naars overkwam wat ze niet begreep. Zowel fysiek als emotioneel.

Hierdoor is zij gaan geloven dat het niet veilig is achterover te leunen en te ontspannen. Onbewust heeft ze zichzelf de opdracht gegeven altijd alert te zijn om dit soort onverwachte 'blows' te voorkomen.

Ze is inmiddels erg gericht op haar omgeving, kan goed anticiperen, 'ziet' dingen gebeuren nog voor iemand anders door heeft wat er gebeurt , is erg betrokken bij anderen, wil het graag goed doen, is succesvol in haar werk en ja, aan het eind van de dag erg moe.

Ze heeft aardig wat meegemaakt met haar gezin, binnen de familie en op het werk. De laatste tijd is het juist rustig en daar geniet ze volop van. Of toch niet?

Paniekaanval als beveiliger
Dat ze juist nu alles zo goed gaat, midden in de nacht wakker wordt, is niet zo vreemd. Heeft ze niet ervaren vroeger dat dit gevaarlijk is? Dat er juist iets pijnlijks uit onverwachte hoek kan komen zodra zij zich veilig waant?

G leert dat de 'paniekaanval' s nachts haar persoonlijke beveiliger is die haar wil beschermen tegen deze onverwachte 'blow'. Pas op! Niet slapen! Het gaat al te lang goed en dat betekent dat je wakker moet blijven, de 'blow' zal binnenkort wel komen.

G wordt zich steeds beter bewust van wat ze allemaal aan ervaringen, gevoelens, beelden, verwachtingen, verantwoordelijkheden en opdrachten heeft verzameld in haar unieke, innerlijke wereld.

Dat de nachtelijke paniekaanval tot doel heeft haar weer alert te maken, wil waarschuwen voor de te verwachten pijn. Ze begrijpt dat haar levensstijl, haar navigatiesysteem, vroeger nuttig was maar nu aan een 'update' toe is.

De situatie van nu is anders dan vroeger
De situatie waarin ze nu verkeert, is heel anders dan vroeger. Ze heeft allerlei vaardigheden ontwikkeld maar het is niet meer nodig continu in staat van paraatheid te verkeren. Er is een 'teveel van het goede' ontstaan met als gevolg: te veel indrukken van buiten, toenemende vermoeidheid, slecht slapen, paniek/angstaanval.

G neemt goed waar dat ze van koers wil veranderen en dit bewuste aandacht vergt. Een andere manier van 'wakker zijn'.

Ze leert hoe ze bewust bij zichzelf, 'binnen', kan blijven en bewust haar oude geloof (haar beelden en ideeën over de wereld, anderen en zichzelf) kan onderzoeken en veranderen op een manier die haar nu beter helpt.

Oefening baart kunst
Oefening baart kunst en hoewel het haar soms veel te langzaam gaat, verzamelt G tegenwoordig veel nieuwe helpende ervaringen in haar innerlijke wereld die ze bewust aandacht geeft. Oude storende beelden, gevoelens, ideeën en ervaringen herkent ze sneller en ruimt ze op.

De paniekaanvallen nemen af en als ze terugkomen, weet G wat ze kan doen en doet dit ook.

Geplaatst door Pauline

Psycholoog in De Wijk

Registraties: NFG, NAP

Bekijk profiel Stuur bericht

Vorig jaar een heerlijke vakantie gehad? Genoten van de rust en de mensen om je heen?
Alle stress van je af gevallen en goed uitgerust. Dit gevoel wilde je toch vasthouden? Niet gelukt?

Daarom ga je het nu allemaal anders aanpakken! Je laat het niet weer zover komen. Nieuwe voornemens, andere prioriteiten. Niets meer op z´n beloop, maar structuur, afspraken en regels. Dan komt het vast niet weer zover dat je met zo´n vermoeid gevoel op vakantie gaat…
Dát had ik me voorgenomen aan het einde van de vakantie. Totdat ik samen met mijn dochter de film ‘Bad moms’ ging bekijken….

Voor velen is het wel herkenbaar dat je het allemaal goed voor elkaar wil hebben: Een carrière; lieve verzorgde kinderen die op allerlei vlak goed presteren; een lieve, leuke partner hebben en zijn; met een hoop romantiek; een huis die er spik en span uitziet; cursussen en trainingen volgen; gezonde voeding op tafel; sporten; een leuk, sociaal leven etc. etc. Voor je het weet loop je jezelf voorbij en weet je van voor niet meer dat je van achter leeft.

Verlies

Dit gevoel kan je een burn-out opleveren. Er zijn (te) hoge verwachtingen die je niet waar kunt maken, waardoor je teleurgesteld bent in jezelf en in anderen. Je lijf geeft allerlei signalen af dat het niet meer gaat, maar je blijft doorgaan want je hebt een ideaal.

Feitelijk is het een verlies dat je lijdt, want je kunt niet voldoen aan je gestelde idealen. Dit geeft frustratie en teleurstelling want je had het zo anders voor ogen. Dus worden er andere manieren bedacht om aan deze idealen te voldoen. Dit kan werken. Maar als de verwachtingen te hoog blijken, gaat het niet lukken en wordt het een negatieve spiraal van emoties.

Verliescirkel

Een verlies vraagt om rouw, ook als het een verlies van idealen is. Rouw kun je zien als een circulair proces wat de Verliescirkel genoemd wordt:

* Je hecht je ergens aan
* Dit raak je kwijt waardoor er afscheid genomen moet worden
* Er volgt een rouwproces
* Er kan hierdoor betekenis gegeven worden aan het verlies
* Waardoor er weer nieuw contact gemaakt kan worden.

Als je in een negatieve spiraal terecht komt, geeft dit aan dat je een groot deel van de Verliescirkel overslaat. Je constateert dat het je niet lukt aan de idealen te voldoen en neemt een soort van afscheid. Maar niet van de idealen, maar van de manier waarop je het niet hebt kunnen volbrengen. Je gaat rechtstreeks door naar Contact en probeert opnieuw, misschien op een andere manier, te Hechten aan de gestelde idealen.

Film 'Bad Moms'

In de film ‘Bad moms’ wordt mooi weergegeven hoe een dergelijke Verliescirkel doorlopen kan worden. Een heerlijke “over the top” feel-good movie over een vrouw die aan bepaalde idealen wil voldoen.

Als het allemaal niet meer lukt, probeert ze niet weer een nieuwe manier te vinden om aan al die verwachtingen te voldoen. Ze neemt afscheid van haar idealen en rouwt hierom.

Natuurlijk heeft dit allerlei gevolgen en wordt ze een ‘Bad mom’. Wat met name inhoud “nee-zeggen” tegen alles en iedereen, en voor zichzelf kiezen. Door haar rouwproces kan ze betekenis geven aan haar status van ‘Bad mom’ en de idealen die daar bij horen. Zij is blij met zichzelf en hierdoor is haar omgeving blij met haar. Eind goed, al goed.

(Maar ja, zoals met elke film: Je zou het zelf moeten zien!)

Wat betreft mezelf: ik heb een nieuw voornemen om uitgerust aan de volgende vakantie te beginnen. Ik zeg vaker nee en kies meer voor mezelf in plaats van het willen voldoen aan allerlei idealen en verwachtingen. 

Kortom: I’ll become a ‘Bad mom’! :-)


Note 1. Voor het rouwproces wordt vaak een circulair model gebruikt. Deze cirkel wordt afwisselend Verliescirkel, Hechtingscirkel en Transitiecirkel genoemd. (George Kohlrieser (2006), Wibe Veenbaas (2006), Riet Fiddelaers-Jaspers (2011) e.a.).
Bron: Mönnink de H. Verlieskunde, methodisch kompas voor de beroepspraktijk Reed Business Education Amsterdam 2015

Bij ieder afscheid en iedere nieuw levensfase hoort een rouwproces. Een overgang van je leven ervoor en je leven erna. Daar horen veel emoties bij.

Wat nou als je er niet doorheen komt? Wat als er geen (her)nieuw(d)e liefde lijkt na het afscheid? Of wanneer je oude gevoelens, gedachten en gedrag herhaalt in je nieuwe relatie?

Verwerk je oude relatie voordat je een nieuwe relatie besmet.

Verdriet na verlies
Verval je vaak in hetzelfde gedrag? Raak je soms overspoeld door gevoelens van angst, onrust, paniek of woede? Ben je regelmatig prikkelbaar of somber? Slaap je niet gemakkelijk in/door of voel je jezelf niet uitgerust tijdens het opstaan? Herbeleef je soms het verlies door terugkomende herinneringen? Of maak je jezelf zorgen om je verlies? Verwacht je soms dat je huidige partner net als je ex bij je weggaat, hoewel daar eigenlijk geen aanwijsbare reden voor is?

Liefde en leven na verlies
Soms lukt het niet om afscheid te nemen van gevoelens, gedachten en gedrag dat bij je eerdere relatie hoort. Dat kan je nieuwe relatie soms in de weg zitten. Een afscheidsritueel dat je zelf maakt met behulp van een psycholoog kan helpen.

Werkwijze
Het ritueel wordt gedeeltelijk voorgeschreven en gedeeltelijk door jou/jullie zelf ingevuld op een manier die passend is bij jouw unieke situatie.

Met symbolen en prestaties ga je op zoek naar onafgemaakte zaken en je vergaard inzicht. Je doorleeft op een veilige manier jouw verlies en uiteindelijk doven je emoties uit zodat je klaar bent voor het echte afscheid. Je neemt dan letterlijk afstand van jouw symbolen en prestaties zodat de weg vrijkomt om door te gaan met je leven. Je laat de energie die in de oude relatie, of het verlies was geïnvesteerd los, zodat je jouw energie kunt richten op nieuwe relaties en gebeurtenissen.

Begeleiding
Met deze methode van rouwen zul je het meeste werk zelf thuis doen. Toch is het prettig om je te laten begeleiden door een psycholoog waarbij je jezelf op je gemak voelt. Met deze psycholoog heb je sessies om te bepalen wat de juiste vormgeving van het ritueel is voor jouw unieke afscheid.

Achtergrond informatie
Het afscheidsritueel in dit artikel heeft raakvlakken met de gedragspsychologie en psychodynamica. De methode maakt gebruik van herhaaldelijk blootstellen aan datgene wat je emotioneel maakt, zodat je emoties afnemen en je deze niet meer hoeft te onderdrukken.

Bij het herhaaldelijk blootstellen wordt gebruik gemaakt van symbolen en prestaties. Waardoor afscheid veiliger voelt. Symbolen zijn onlosmakelijk verbonden of te identificeren met de gevoelens en ideeën die je koestert ten aanzien van het verlies, de oude levensfase en/of de traumatische gebeurtenis. Op deze manier verkrijg je inzicht in onderdrukte gevoelens en onderliggende patronen.

Gebruikte theorie Hart, O. van der (1992) Afscheidsrituelen – Achterblijven en verder gaan. Amsterdam/Lisse: Swets & Zeitlinger

Geplaatst door Mirella

Relatiepsycholoog in Made

Registraties: NVPA, RBCZ, SCAG, AGB

Bekijk profiel Stuur bericht

Onlangs kwam er een vrouw in mijn praktijk. Ze melde zich met werkgerelateerde stressklachten.
Samen hebben we in kaart gebracht welk gedrag van haarzelf meewerkte aan het ontstaan van deze klachten.

Nadat deze inmiddels in kaart waren gebracht zijn we aan de slag gegaan met wat zij dan nodig heft om anders met situaties om te gaan zodat er ook minder stress zou ontstaan.

Het betrof hier een mevrouw met een hoge betrokkenheid en verantwoordelijkheidsgevoel. Daardoor kon ze moeilijk nee zeggen als haar hulp gevraagd werd, waardoor ze veel voor anderen aan het werk was en onvoldoende aan haar eigen werkzaamheden toekwam.

Samen hebben we oplossingen gezocht en gevonden om hier een bij haar passende oplossing/aanpak bij te vinden.

Met een aantal oefeningen is zij hiermee onder begeleiding aam de slag gegaan en met enkele weken (6) voelde zij zich weer helemaal okee en was met plezier weer volledig aan het werk.

In mijn praktijk komt een cliënt Sanne, die al een tijd slecht en onrustig slaapt. Het is een chaos in haar hoofd. Ze geeft aan dat de onrust komt door haar twijfel. ‘Wat wil ik naar toe met mijn bedrijf”? Wat past op dit moment bij mij? Durf ik het oude los te laten? Durf ik te vertrouwen en volledig te gaan voor het nieuwe?’

Stress bij kiezen komt veel voor. Als je het maken van een keuze negeert of uitstelt is er sprake van angst voor het maken van een juiste keuze. In de situatie bij Sanne leidt het uitstel gedrag tot onrustig slapen en chaos in het hoofd. Het niet kiezen is namelijk ook een keuze.

De meeste van ons hebben geleerd om onplezierige gevoelens zoals boosheid, verdriet en angst weg te drukken, zodat je ze niet hoeft te voelen. Dit is aangeleerd gedrag, dat je in je kindertijd hebt ontwikkeld. Wanneer je dat lang genoeg doet, wordt het een gewoonte. Je verliest het contact met jezelf. De emoties zijn er nog steeds. Ze slaan op in het hoofd en in het lichaam. Je voelt dan onrust in je hoofd of spanning in het lichaam. De emoties willen gehoord worden. Door ze te uiten raak je ze kwijt en kan je energie weer stromen.

Voor het nemen van een besluit heeft iemand twee dingen nodig informatie en gevoel. Sanne kan informatie geven over welke opties ze heeft. Ze blijf bezig haar keuzes te rationaliseren en vergat daarbij het gevoel. Ze raakte zo in haar eigen gedachten verwikkeld dat een keuze ver weg lijkt.

Ik ga met Sanne aan de slag door naar al haar opties op te kijken. Dit gaan we doen door elke optie op een apart vel te schrijven. Vervolgens laat ik haar op iedere optie staan en laat ik haar luisteren naar haar gevoelens. Zij ontdekt zo bij welke optie haar energie stroomt en wat haar passie is.

Een groot grachtenpand in Rotterdam is verdeeld in appartementen.
In het appartement beneden woont een mevrouw alleen en boven haar woont een andere mevrouw alleen.

Op een dag komen zij elkaar tegen op de trap.
Ze begroeten elkaar hartelijk en de mevrouw van boven vraagt hoe het gaat met de mevrouw van beneden.

Nou, zegt mevrouw van beneden, het gaat niet zo goed, eigenlijk. Oooh, zegt de bovenmevrouw, wat is er dan? Ach, ik voel me zo vervelend. Ik weet niet precies wat er aan de hand is. Ik moet steeds huilen en denken en ik voel me rot.

Jee, zegt de bovenmevrouw, dat is vervelend. Ik voel eigenlijk hetzelfde…

Samen zitten ze op een tree en staren voor zich uit.

Dan zegt de bovenmevrouw opeens; weet je wat, we zoeken alletwee wat flesjes, die zetten we op de schoorsteenmantel en als we moeten huilen dan vangen we dat op in de flesjes. Wie weet helpt dat.
Dat leek de benedenvrouw wel iets.

Na een paar weken komen de dames elkaar weer tegen op de trap. Na de begroeting vraagt de bovenvrouw hoe het nu gaat met de benedenvrouw.

Ach, zegt de benedenvrouw , de flesjes hebben niet veel geholpen. Ik heb al de flesjes gelabeld met vader, ex-man, kinderen, rotjeugd, werk e.d. Elke keer als ik moest huilen, rende ik naar de schoorsteenmantel. Het vervelende was, dat ik niet wist welk flesje ik moest kiezen. Ik ging erover tobben en duwde de tranen weg totdat ik wist in welk flesje ze hoorden. Daardoor voelde ik me nog rotter. Dus voor mij helpt dit niet.

Maar hoe is het met jou? Jij ziet er veel beter uit.

Ja, zegt de benedenvrouw, ik voel me sterk. Ik heb maar één flesje neergezet. Als ik moest huilen ving ik het daarin op. Daarna voelde ik me erg opgelucht.
-
Toen je klein was en wilde huilen, zeiden volwassen mensen misschien wel tegen jou: bewaar je tranen maar voor later… Hou op!

Dus heb je je tranen lang op gehouden, uiteindelijk komt het verdriet toch boven en zitten de tranen hoog. Het ís nu later dus laat ze stromen, vanuit je tenen. Vraag niet waarom. Dat doet er niet toe.

Huilen is net als plassen. Je kan het lang ophouden, uiteindelijk ga je naar de w.c. en dan ga je ook niet uitzoeken of het door de koffie, thee of het water komt dat je moet plassen. Na het plassen voel je je opgelucht.

Zo ook als je hebt gehuild.

Geplaatst door Maureen

Psycholoog / kinesiologe / psychosociaal therapeut in Rockanje

Registraties: RBCZ, SCAG, LVNT

Bekijk profiel Stuur bericht

Een jonge vrouw komt mijn praktijk binnen. Ze vertelt waar ze last van heeft: ze voelt zich vaak onzeker en gestrest. De laatste tijd zelfs tot paniek aan toe.

'Waar gaat het over, begrijp je er zelf iets van?' vraag ik haar.

'Ik kan eindeloos voor mezelf nagaan of ik iets wel goed heb gedaan. Vaak vind ik dat het toch niet helemaal lekker liep en dan gaan er allerlei negatieve scenario's in mijn hoofd om. Dan voel ik me zo gespannen, zo gestrest', zegt ze.

Deze vrouw vindt dat ze alles goed moet doen. Of eigenlijk, ze kan niet anders, ze heeft geen keuze. Ze noemt zichzelf ook perfectionistisch. Veel vrouwen hebben hier last van. Misschien jonge vrouwen nog het meest. Mede onder invloed van die voortdurende vergelijking met anderen via social media.

Voor deze vrouw, ik noem haar Monique, is het belangrijk dat ze beseft waarom ze alles zo goed moet doen. Waarom ze het niet gewoon kan doen, zich als het ware overgeeft aan het proces en er op vertrouwt dat het gaat zoals de bedoeling is van dat moment.

Ergens in haar leven heeft ze het innerlijke besluit genomen om een stukje van zichzelf af te dekken, zodat het niet zichtbaar is. Dat stukje voelt als niet goed, als slecht. Alleen het zogenaamd goede van haar mag worden gezien.

Dat is een kinderlijk onbewust besluit dat meestal genomen wordt als het kind zich in het contact met moeder afgewezen heeft gevoeld. Bovendien is haar vader gestorven toen Monique nog jong was. Nog een aanslag op haar vertrouwen in zichzelf.

Toen zij dat eenmaal besefte en ook durfde aan te kijken, was er een doorbraak. Ze voelde zich ontspannen in het verdriet hierover en kon zich vrijer gaan bewegen.

Stress is een signaal van een dieper gelegen, verborgen verhaal. Als dat bewust mag worden en geaccepteerd, is de stress niet meer nodig.

Geplaatst door Deanneke

Integratief (relatie)therapeut en coach in Sint-Michielsgestel

Registraties: RBCZ, SCAG, LVPW

Bekijk profiel Stuur bericht

Als psycholoog en mindfulness trainer maak ik zowel in therapie als in trainingen gebruik van mindfulness. Hieronder geef ik kort aan wat mindfulness betekent en wat het voor jou kan betekenen.

• Mindfulness betekent je aandacht doelbewust richten op je ervaring van dit moment, zonder hierover te oordelen.

• Mindfulness staat voor gerichte aandacht. Bewust ergens bij blijven of de aandacht bewust verplaatsen.

• Het betekent stil staan bij wat er in dit moment gebeurt. Dat klinkt eenvoudig, maar hoe vaak zijn we niet bezig met het verleden of met de toekomst? Vaak worden we in beslag genomen door (vervelende) herinneringen, dagdromen
en fantasieën over de toekomst. We zijn meesters in het bedenken van allerlei toekomstscenario’s.

• Mindfulness is het niet oordelen: iets waarnemen zonder er meteen een etiket op te plakken of het te waarderen. We vinden iets prettig of vervelend, goed of fout. In een flits hebben we ons oordeel klaar zonder dat we ons daar van bewust zijn. En vanuit dat oordeel zien we alleen nog dat wat ons oordeel verstevigt.

• Niet oordelen vergemakkelijkt acceptatie. In ieders leven zijn er een aantal vervelende zaken die men niet (meteen) kan veranderen. Per definitie is het dus handig om hiermee te leren leven.

• Het vraagt van je om niet vanuit je automatismen te reageren op een situatie. Hierdoor ontstaat de ruimte om je leven meer in eigen hand te nemen.


Wat kan mindfulness voor jou betekenen?

• Laat je je leven bepalen door ‘de waan van de dag’?
• Lukt het je niet om balans te vinden tussen je gezin, werk en je ‘eigen’ tijd?
• Wil jij de regie in je leven (terug)?

Mindfulness kan voor jou dan betekenen:

• Meer Rust
• Meer vertrouwen in jezelf
• Een betere balans in je leven
• Kortom: jij als degene die richting geeft in je leven!

Geplaatst door Ineke

Psycholoog NIP| EFT Relatietherapeut in Eindhoven

Registraties: NIP, LVPW, RBCZ, SCAG

Bekijk profiel Stuur bericht

Gelukkig worden, zijn en blijven (deel 1)

Gelukkig worden, zijn en blijven is niet zo makkelijk. Belangrijkste vraag is ten eerste: wat is gelukkig-zijn voor jou? Vervolgens als je leven hieraan nog niet voldoet: wat is er voor nodig? En tenslotte: hoe blijf je dan gelukkig?

Wat is gelukkig-zijn voor jou?
Betere vraag misschien: hoe hoog leg jij de lat? Ben je al blij met de eerste zonnestralen die de lente aankondigen of word je pas blij als de zon schijnt, je ook nog vrij bent, iedereen om je heen rustig en gezellig is, je werk geen stress oplevert en je ook al die december kilo’s al kwijt bent?

Probeer de vraag eens te beantwoorden: wat is gelukkig-zijn voor jou? Schrijf alles op in positieve bewoording. Daarmee bedoel ik: geen, niet, nooit, en alle andere ontkenningen en negatieve woorden laat je uit de zinnen. Dus niet: wanneer het ophoudt met regenen. Wel: als de zon schijnt.

Als je dit hebt opgeschreven, lees het dan nog eens goed door, schaaf het bij en wees reëel. Met dat laatste bedoel ik: leg je de lat niet onnodig hoog?

Tenslotte geef je je huidige leven een cijfer van 0 – 10. 0 => compleet ongelukkig, 10 => compleet gelukkig. Beter nog: geef elk deel van je leven een cijfer. Denk aan Werk, Vriendschappen, Relatie, Gezin, Familie, Spiritualiteit/Geloof, Ontspanning, enz. Zo kan je per vlak bepalen of je nog iets moet doen om gelukkiger te worden of dat je over kan gaan naar gelukkig blijven.

Gelukkig worden: hoe doe je dat?
Als je er nu achter komt dat je niet gelukkig bent, of niet gelukkig genoeg, op 1 van de vlakken hierboven beschreven, wat dan?

De volgende oefening kan je helpen:

Het positieve dagboek
Koop een klein opschrijfboekje en leg dit naast je bed
Schrijf elke avond minimaal 3 dingen op die fijn waren (dat kunnen dus hele grote of hele kleine dingen zijn). Het hoeven geen hele verhalen te zijn. Dat bepaal je zelf. Steekwoorden is ook goed. Belangrijkste: hou het positief dus ook weer geen negatieve of ontkennende woorden.
 

Geplaatst door Monique

Psychodynamisch therapeut in Berkel en Rodenrijs

Registraties: EFT

Bekijk profiel Stuur bericht